Gemaal (waterbouw)
Van Wikipedia
 |
|
|
|
Een gemaal is een inrichting om water van een lager naar een hoger niveau te brengen. Het brengt of houdt water in een peilgebied op een bepaald peil. Naast gemalen voor watersystemen onderscheiden we ook rioolgemalen.
Inhoud |
[bewerk] Gemalen in watersystemen
Gemalen in watersystemen onderscheidt men op verschillende gronden.
[bewerk] Naar het te bemalen gebied:
[bewerk] Naar de functie:
- een afvoergemaal
Het gemaal dient om het water uit een bepaald gebied te pompen. Dit is de meest gebruikte toepassing. - een aanvoergemaal
Het gemaal dient om water in een bepaald gebied te pompen. - een onderbemaling
Dezelfde taak als een afvoergemaal, maar dan binnen het gebied van een (groot) gemaal. De aanduiding wordt ook wel gebruikt voor een klein gemaal (enkele hectares) die het water op de boezem loost. - een opmaling
Dezelfde taak als een afvoergemaal, maar dan binnen het gebied van een (groot) gemaal.
[bewerk] Naar soort aandrijving:
- een molen (windmotor)
- een stoomgemaal
- een dieselgemaal
- een elektrisch gemaal
[bewerk] Rioolgemalen
Een rioolgemaal wordt gebruikt in een rioolstelsel om afvalwater naar een hoger peil te brengen of over langere afstand te transporteren. Rioolgemalen zijn vaak kleiner dan de hierboven genoemde poldergemalen omdat ze een kleiner gebied bedienen en alleen afvalwater en slechts een deel van het regenwater te verwerken krijgen. Rioolgemalen bestaan doorgaans uit een ontvangstkelder en besturingsgebouwtje of besturingskast. De kelder is doorgaans minimaal 2,5 meter diep en kan veel dieper zijn. De pompen worden nagenoeg altijd elektrisch aangedreven. Rioolgemalen zijn onder te verdelen in twee categorieën:
[bewerk] Droge kelder
|
De pompen staan in een droge kelder naast de ontvangstkelder. De pompen zuigen water aan via een leiding en persen het een persleiding in.
[bewerk] Natte kelder
De pompen zijn zogenaamde dompelpompen en staan geheel onder water in de ontvangstkelder. De pompen worden via een geleidestang naar beneden getakeld en de perszijde van de pomp valt door middel van een klauw in een koppeling aan de persleiding. De pomp heeft aan de onderzijde een opening met een snijwerk om grove delen te versnijden.
[bewerk] Werking
Het feitelijke verplaatsen van het water wordt gerealiseerd door middel van een scheprad, een vijzel of diverse soorten pompen. Bij gemalen zijn de volgende pompen toegepast (in volgorde van verschijning): zuigerpomp, centrifugaalpomp, schroefpomp (horizontaal of verticaal geplaatst) en schroefcentrifugaalpomp. Ook wordt er soms gebruikgemaakt van een vijzelpomp.
[bewerk] Bedrijfszekerheid
Tegenwoordig hebben de meeste gemalen de mogelijkheid om op afstand bediend te worden, daarnaast worden ze door computers bewaakt (telemetrie). Hierbij controleert een computer op een centrale post de werking van het gemaal. Zo wordt voorkomen dat storingen onopgemerkt blijven. Ook kan een telemetrie-systeem adviezen geven over preventief onderhoud. De meeste gemalen hebben vaak meer pompen dan noodzakelijk om uitval van een pomp door een andere pomp op te laten vangen (redundantie). Zo hebben veel rioolgemalen 2 pompen terwijl er normaal gesproken slechts één tegelijk draait. Zodra er een storing in een pomp gesignaleerd wordt door de apparatuur of in oudere installaties door de mens dan wordt een andere pomp ingeschakeld.
[bewerk] Externe links
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Pumping Stations van Wikimedia Commons. |
 |
Voor woordenboekinformatie, zie de pagina gemaal op WikiWoordenboek |
Categorieën: Gemaal | Water | Riool
