Iron Bridge
Van Wikipedia
De Iron Bridge is de eerste gietijzeren brug ter wereld. Zij overspant de Severn in het dorp Ironbridge, in Shropshire, England, de bakermat van de Industriële Revolutie. De brug werd geopend in 1779 en is nog steeds in gebruik zij het alleen voor voetgangers, en is ondertussen opgenomen op de UNESCO werelderfgoedlijst.
Inhoud |
[bewerk] Bouw
Begin achttiende eeuw was de enige manier om de rivier over te steken een veer, door de sterke industriële ontwikkeling in de vallei werd de behoefte aan een betrouwbare oeververbinding met voldoende capaciteit echter steeds nijpender.
In 1773, stelde Thomas Pritchard voor een gietijzeren brug te bouwen. IN 1775, was hij klaar met de plannen en Abraham Darby III, industrieel uit het naburige Coalbrookdale , kreeg de opdracht tot het gieten van het ijzer en het bouwen van de brug. De kost werd begroot op 3200 pond, geld dat verzameld werd door de uitgifte van aandelen, Darby zou elke eventuele meerkost voor zijn rekening nemen. Het geld zou terugverdiend worden door het heffen van tolgeld.
Darby diende voor het gieten van het benodigde ijzer de smeltoven van zijn bedrijf te vergroten. In totaal werd 379 ton ijzer gebruikt en werden meer dan 800 onderdelen gegoten in twaalf verschillende basisvormen. De grootste waren de half-ribben met een lengte van 70 voet en elk 5,25 ton zwaar. Voor het samenvoegen van de onderdelen werd vooral gebruikt gemaakt van technieken die gangbaar waren in de houtbewerking zoals de zwaluwstaartverbinding. Bouten werden gebruikt om de halfribben bovenaan de boog aan elkaar te bevestigen.
De brug werd gebouwd in de zomer van 1779 en geopend op nieuwjaarsdag 1781.
[bewerk] Herstellingen
Reeds een paar jaar na de bouw van de brug, kwamen er barsten in het metselwerk van de bruggenhoofden als gevolg van grondverzakkingen. Sommige barsten in het gietijzer dateren waarschijnlijk uit deze tijd, alhoewel andere wellicht bij het gieten zelf ontstonden. In 1802 moest het zuidelijke stenen bruggenhoofd afgebroken worden en werd het eerst tijdelijk vervangen door houten bogen en daarna definitief door ijzeren. In 1902 belandde een deel van de originele ijzeren borstwering in de rivier, ze zou pas jaren later weer opgevist worden. In 1972 werden de fundering grondig hersteld. Een laatste renovatie vond plaats tussen 1999 en 2002, hierbij werden de gietijzeren wegdekplaten vervangen door staalplaat, die voorzien werd van een lichtgewicht toplaag.
[bewerk] Dorp
De Iron Bridge werd al snel een toeristische trekpleister en mede als gevolg hiervan ontwikkelde zich het gelijknamige dorp direct bij de brug.
[bewerk] Gebruik
Ook vandaag nog lokt de brug een massa toeristen, die in tegenstelling tot vroeger tolvrij kunnen oversteken. In 1934 werd de brug gesloten voor voertuigen en tot 1950 werd nog tolgeld geïnd voor voetgangers.
