Julius Röntgen
Van Wikipedia
Julius Röntgen (Leipzig, 9 mei 1855 – Utrecht, 13 september 1932) was een Duits-Nederlandse componist, pianist en dirigent.
Julius Röntgen werd op 9 mei 1855 in Leipzig geboren als zoon van de Nederlandse violist Engelbert Röntgen (die concertmeester was in het Leipziger Gewandhausorchester) en de Duitse pianiste Pauline Klengel. Van Louis Plaidy en Carl Reinecke (dirigent in het concertgebouw "Gewandhaus") kreeg hij pianolessen. Op jonge leeftijd schreef hij al enkele composities en in 1871 werden de eerste al gedrukt. Als muzikaal wonderkind ging hij langs de grote Duitse muziek-steden als Düsseldorf, Hamburg en z'n geboortestad Leipzig. Op z'n 14e werd Röntgen voorgesteld aan Franz Liszt, aan wie hij één van zijn eigen composities ten gehore bracht. Liszt nodigde hem daarop uit voor een van zijn beroemde soirees in zijn huis in de Goethestad Weimar. Tijdens zijn jeugd leerde hij zijn latere vriend Edvard Grieg (1843-1907) kennen, die aan het conservatorium van Leipzig enkele jaren heeft gestudeerd. Röntgen bezocht toen ook de "Skandinaviske Selskap", een vereniging van Noorse en Zweedse studenten aan de Universiteit van Leipzig. Veel Scandinaviers trokken in die tijd naar Duitse universiteiten, omdat Noorwegen en Zweden toen nog geen hoger onderwijs hadden. In diezelfde club leerde Röntgen ook zijn latere eerste vrouw, de Zweedse vioolstudente Amanda Maier, kennen.
Na zijn opleiding aan het conservatorium van Leipzig toog hij naar de pianist Franz Lachner in München om zijn techniek daar nog verder te verbeteren. Franz Lachner is nog bevriend geweest met Franz Schubert.
In 1877 vertrok Röntgen op uitnodiging van Prof. Loman naar Nederland. Professor Loman nam een vooraanstaande positie in in het culturele leven van die dagen. Röntgen vestigde zich in Amsterdam en werd pianoleraar aan de muziekschool. Ook dirigeerde hij de zangvereniging Excelsior, de Amsterdamse afdeling van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst, én organiseerde en leidde de Felix Meritis-concerten. In een van de vele brieven aan zijn ouders in Leipzig schreef hij, dat het muziekleven in Amsterdam niet op zo'n hoog peil stond. Veel kinderen bezochten de muziekschool en oudere dames, die meer voor hun plezier dan om er later hun brood mee te verdienen, muziekles namen...
Tussen 1878 en 1885 bezocht de componist Johannes Brahms enkele malen Amsterdam om er enkele concerten te dirigeren. Tijdens een van de concerten in 1884 liet hij door Röntgen zijn Tweede Pianoconcert spelen. Over het niveau van de orkestmusici was Brahms zo ontevreden, dat hij, zoals hij zelf zei, in de toekomst alleen nog maar naar Amsterdam zou komen om er lekker te eten...
Röntgen richtte in 1883 samen met Frans Coenen en Daniël de Lange het Amsterdams Conservatorium op.
Steeds meer werd in Amsterdam de behoefte gevoeld om een grote concertzaal te bouwen. Röntgen werd aangezocht voor het geven van enkele adviezen voor de vorm van deze zaal. Uiteraard wees hij de architekt op de prachtige concertzaal van het Gewandhaus te Leipzig. Helaas bestaat die zaal niet meer, omdat hij verloren ging tijdens het grote bombardement van Leipzig in 1943. Bijna op dezelfde plaats verrees in Leipzig in de jaren 60 een nieuw "Gewandhaus". Men koos voor het Concertgebouw in Amsterdam een weiland uit in het zuiden van de stad. De bouw duurde bijna vier jaar.
In 1888 zocht men een dirigent voor het inmiddels opgerichte "Concertgebouworkest".