Karel van Viana
Van Wikipedia
Karel van Viana, in het Spaans: Carlos de Viana (Peñafiel, 29 mei 1421 - Barcelona, 23 september 1461) was een Spaanse prins.
Karel van Viana, tevens prins van Trastámara en Évreux en graaf van Gandía, was een zoon van Johan II van Aragón en Blanca I van Navarra.
In 1441 sterft zijn moeder, koningin Blanca I van Navarra, en komt Karel van Viana in conflict met zijn vader, Johan II. In haar testament had Blanca uitdrukkelijk Karel als enige erfgenaam over het koninkrijk van Navarra en hertogdom van Nemours vermeld met als doel een conflict tussen vader en zoon te voorkomen.
Noch Karel van Viana noch zijn vader wilde echter afstand doen van de rechten op de troon. Johan II benoemde zichzelf tot koning en Karel tot luitenant-generaal van het koninkrijk van Navarra, maar Karel was hier niet tevreden mee.
In 1450 ontaardde het conflict in een oorlog. De Beaumonteses schaarden zich aan de zijde van Karel van Viana, terwijl de Agramonteses de kant van Johan II kozen. De twee belangrijkste adellijke families van Navarra en hun aanhang kwamen zo tegenover elkaar te staan.
In oktober 1451 worden de Beaumonteses bij Aybar verslagen. Karel zoekt steun bij zijn bastaard-broer Alfons V van Aragón, maar wordt gevangen genomen en aan de leider van de Agramonteses, Pedro de Peralta, uitgeleverd en in het kasteel van Monterrey gevangen gezet.
Johan II werd echter onder druk gezet door het koningshuis van Aragón en liet Karel op 22 juni 1453 vrij, in ruil voor enkele belangrijke gijzelaars. De prins vluchtte vervolgens in naar Italié. Hij werd door zijn vader teruggeroepen en na aankomst in Spanje opnieuw gearresteerd.
In 1455 onterft Juan II officieel zijn zoon en wordt Eleonora van Foix, zijn derde kind, benoemd tot troonopvolger. Eleonora was getrouwd met Gaston IV van Foix.
De burgeroorlog eindigt voorlopig met de gevangenneming van Karel van Viana, en de splitsing van het rijk van Navarra in twee administratieve delen: Het ene deel wordt vanuit Pamplona geregeerd door Jean de Beaumont, prior van Navarra en Ridder in de Orde van San Juan de Jerusalén, en het andere deel door Pedro de Peralta, die als generaal-kapitein van Johan II heerst over Tafalla, Caseda, Sangüesa, Sos, de vallei van Roncal en San Juan de Pie del Puerto.
In 1457 verlaat Karel van Viana Navarra en gaat opnieuw op zoek naar steun bij Alfonso V van Aragón. In zijn afwezigheid roepen de twee staten van Navarra in Estella, op 12 januari 1457 het Hof bijeen, om Leonor en Gaston tot erfgenamen van het koninkrijk Navarra te benoemen, en in Pamplona, waar Karel van Viana benoemd wordt tot volledig gevolmachtigde koning van Navarra.
Johan II erkende uiteindelijk zijn zoon als erfgenaam in 1460. In 1461 overleed Karel echter. De tweede vrouw van Johan II, Johanna Enríquez werd ervan beschuldigd Karel van Viana te hebben vergiftigd.