Lodewijk van Velthem
Van Wikipedia
Lodewijk van Velthem (ca 1275-ca 1330) was een Brabantse kroniekschrijver. Zijn geboortedatum is onbekend, maar we weten wel dat hij in de periode 1293-1294 in Parijs verbleef, misschien als student in de theologie. Hij was misschien van adellijke afkomst; hij verkeerde in ieder geval in hogere kringen. In 1297 verbleef hij in Gent waar hij de Engelse troepen observeerde. In 1304 was hij 'vicaris' (kapelaan) te Zichem bij Diest en in 1313 pastoor te Veltem-Beisem bij Leuven. Zijn laatste geschiften dateren uit 1326/1327. Zijn sterfdatum is onbekend.
[bewerk] Spieghel Historiael
Velthems vroegste literaire activiteit bestond uit de Voortzetting van de Spiegel Historiael. Dit werk was omstreeks 1316 voltooid. Nadien was hij niet langer als kroniekschrijver werkzaam, maar wel als auteur van hoofse romans: hij schreef een vervolg op Jacob van Maerlants Merlijn. Velthems Voortzetting van de Spiegel Historiael is ondanks de duizenden verzen, slechts een onderdeel van een groter geheel. Rond het midden van de dertiende eeuw stelde Vincent van Beauvais, dominicaan en bibliothecaris van Lodewijk de Heilige, een algemeen wetenschappelijke encyclopedie samen genaamd Speculum Maius. Het werk was verdeeld in drie delen: Speculum Naturale, Speculum Doctrinale en Speculum Historiaele. Het Speculum Historiaele bracht de geschiedenis vanaf Adam tot het jaar 1250. Jacob van Maerlant bezorgde in de periode 1284-1290 een bewerking van het Speculum. Maerlant schreef voor leken en behandelde alleen de jeesten, het geschiedverhaal, en niet de clergie, de theologische elementen. Maerlant baseerde zich op extra bronnen welke Vincent van Beauvais niet gebruikte. Maerlant verdeelde zijn spiegel in vier delen. De Eerste partie beslaat de periode vanaf de schepping tot keizer Claudius. De Tweede Partie (van Nero tot Theodosius) sloeg hij over want hij had meer zin om over de kruistochten te schrijven. De Derde Partie (381-802) was voltooid in 1286. Maerlant is nooit tot het einde van de Vierde Partie gekomen. Na 18.000 verzen stopt zijn verhaal in 1113. Na Maerlants dood schreef zijn stadsgenoot Filips Utenbroeke de Tweede Partie. In opdracht van Maria van Berlaer, een Brabantse edelvrouw, vervolledigde Van Velthem de Vierde Partie. Op 3 augustus 1315 was hij hiermee klaar. Van Velthem schreef ook een Vijfde Partie (1256-1316), die circa 30.000 verzen telt. Die Vijfde Partie telt acht boeken. Boek IV behandelt de geschiedenis van Brabant en Vlaanderen, met nadruk op de Guldensporenslag.
[bewerk] Bron
- Lodewijk van Velthem, De Guldensporenslag, een fragment uit de voortzetting van de Spiegel Historiael uitgegevn met een inleiding en aantekeningen door W. Waterschoot, Martinus Nijhoff/Den Haag, 1979 ISBN 90 247 2185 7
