Ludwig Boltzmann
Van Wikipedia
Ludwig Boltzmann (Erdberg voorstad van Wenen, 20 februari 1844 – Duino-Aurisina bij Triëst, 5 september 1906) was een natuur- en wiskundige uit Oostenrijk-Hongarije.
[bewerk] Biografie
Boltzmann werd geboren als zoon van Ludwig Boltzmann, een belastingambtenaar, en Katharina Pauernfeind. Toen hij 24 jaar oud was en aan de universiteit van Wenen studeerde, leidde hij de snelheidsverdeling van gasmoleculen in een verdund gas af met behulp van klassieke mechanische bewegingsvergelijkingen. Deze verdeling was al eerder afgeleid door de Schot James Clerk Maxwell, maar Boltzmann verscherpte die met betrekking tot de statistische onafhankelijkheid van de snelheidsverdelingen in verschillende vrijheidsgraden van beweging. Heden ten dage is deze snelheidsverdeling voor moleculen in een ideaal gas bekend als de Maxwell-Boltzmann-verdeling.
[bewerk] Thermodynamica
Boltzmann legde zich zijn hele leven toe op wat nu de kinetische gastheorie wordt genoemd. Hij was zijn tijd vooruit als grondlegger van de statistische thermodynamica en werd daarom niet altijd door iedereen begrepen en gewaardeerd.
Beroemd is zijn entropievergelijking, waarin hij entropie (S), een maat voor wanorde, koppelde aan het aantal microscopische toestanden waarin een systeem kan verkeren gegeven een macroscopische thermodynamische toestand (P) via de natuurconstante kB = 1,380658(12) × 10-23 J/K:
- S = kBln(P).
Later werd deze natuurconstante door Nobelprijswinnaar Max Planck de Boltzmannconstante genoemd.
In 1884 leidde hij de Wet van Stefan-Boltzmann theoretisch af (eerder experimenteel ontdekt door Jožef Štefan).
De entropievergelijking, destijds geschreven als
- S = klog(W).
staat als eerbetoon op de grafsteen van Boltzmann in Wenen vermeld.
Ludwig Boltzmann leed aan een bipolaire stoornis en pleegde in een depressieve fase op 62-jarige leeftijd zelfmoord door zich te verhangen.
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Ludwig Boltzmann op Wikimedia Commons. |