Maeslantkering
Van Wikipedia
 |
|
|
|
De Maeslantkering maakt deel uit van de Europoortkering, het meest recente onderdeel van de Deltawerken.
Inhoud |
[bewerk] Dijkverhogingen
In de oorspronkelijke Deltaplannen was geen afsluiting opgenomen van de Westerschelde en de Nieuwe Waterweg, dit om de havens van Antwerpen en Rotterdam toegankelijk te houden. In plaats daarvan zouden dijken worden aangelegd. Halverwege de jaren '80 van de 20e eeuw bleek echter dat de geplande dijken langs de Nieuwe Waterweg niet hoog genoeg waren om het dichtbevolkte gebied van Zuid-Holland Zuid te beschermen. Het aanleggen van de (verhoogde) dijken zou een bijzonder kostbare zaak worden. Niet alleen vanwege de kosten van de aanleg zelf maar vooral vanwege het feit dat grote strekkingen van de te verzwaren dijken in stedelijke gebieden liggen. Voor de verzwaringswerken zou een strook vrijgemaakt moeten worden ten koste van bestaande bebouwing en infrastructuur.
Daarom werd gezocht naar een alternatief, een beweegbare kering. In de Theems was al eerder een beweegbare kering gebouwd, maar de kering in de Nieuwe Waterweg moest een veel grotere opening hebben. In 1987 werd het besluit genomen een beweegbare kering aan te leggen.
[bewerk] De waterkering
De kering bestaat uit twee enorme deuren. De deuren zijn eigenlijk twee drijvende pontons die leeg naar hun plaats kunnen worden gebracht. Hier aangekomen laat men de deuren vol water lopen, zodat massieve barrières ontstaan. Als de kering weer open moet gaan, worden de deuren leeggepompt en worden ze naar buiten bewogen. Hier varen de deuren aan beide zijden weer in een soort droogdok met deur. De deur gaat dicht en het droogdok wordt leeggepompt. Zo worden de deuren dus droog bewaard, dit om corrosie technische redenen. Een computersysteem, Beslis en Ondersteunend Systeem (BOS) genaamd, beslist automatisch of de kering bij dreigend hoogwater gesloten moet worden. Dit gebeurt als de waterstand in Rotterdam boven de 3 meter NAP dreigt te komen. Bijzonder is dat dit computersysteem de kering volledig zelfstandig sluit, ook wanneer er geen personeel aanwezig is. Naast de Maeslantkering bestuurt het BOS ook de Hartelkering. Omdat de keringen automatisch sluiten, zonder tussenkomst van mensen, worden hoge eisen aan het BOS gesteld. Dit is redundant uitgevoerd om uitvallen zoveel mogelijk te voorkomen.
De deuren (cirkelsegmenten van 22 meter hoog en 210 meter groot, die op het water drijven omdat ze hol zijn van binnen), draaien vervolgens naar elkaar toe. Op het moment dat ze elkaar (bijna) raken, stromen ze vol met water zodat ze afzinken naar de bodem en de Nieuwe Waterweg vrijwel volledig wordt afgesloten. Om te voorkomen dat de deuren beschadigen blijft er een kleine opening (ca. 80 cm) tussen de deuren, maar hierdoor kan slechts weinig water stromen.
De scharnierpunten van de twee deuren vormden voor de bouw een grote technologische stap: ze moesten niet alleen toestaan om de deuren open en dicht te draaien, maar moesten ook in staat zijn om de deuren omhoog en omlaag te laten gaan. Uiteindelijk zijn hiervoor de grootste kogelgewrichten ter wereld gemaakt; de kogels hebben een diameter van 10 meter.
De horizontale verplaatsing van de deuren wordt bekrachtigd door redundante 5-cilinder oliedruk-motoren. Voor deze techniek is gekozen omdat ze zeer betrouwbaar is, en bovendien een constante kracht kan leveren onafhankelijk van de snelheid. De motoren draaien via tandraderen een tandradbaan aan de bovenzijde van de deur opzij. De motoren zelf zijn verticaal vrij opgehangen zodat ze bij elke waterstand kunnen werken.
De bouw van de Maeslantkering begon in 1991. Op 10 mei 1997 werd de waterkering door koningin Beatrix officieel in gebruik gesteld. Op deze dag werd de kering om 16:30 voor het eerst gesloten, gelijktijdig met het model van de Maeslantkering in Madurodam.
De kosten van het project bedroegen ongeveer ruim 360 miljoen euro. (800 miljoen gulden)
[bewerk] Sluitingsprocedure
Als de Maeslantkering gesloten wordt, zal Rotterdam beschermd worden tegen een hoge waterstand. Echter, een sluiting heeft ook tot gevolg dat één van de drukste waterwegen van Nederland volledig wordt afgesloten voor scheepvaart. Het spreekt vanzelf dat een sluiting niet zomaar kan plaatsvinden, maar dat er een scala van procedures aan voorafgaat.
Het BOS-systeem meet constant het waterniveau in de Nieuwe Waterweg. Wordt er een waterstand voorspeld van meer dan 3.00 meter boven NAP in Rotterdam, of meer dan 2.90 meter boven NAP in Dordrecht, dan gaat het systeem automatisch over tot de voorbereidende werkzaamheden voor een sluiting. Het is dan 24 uur voor de daadwerkelijke sluiting begint.
Het systeem blijft het waterniveau meten en als er geen veranderingen in positieve zin plaatsvinden, dan wordt uiterlijk 6 uur voor de daadwerkelijke sluiting het Haven Coördinatie Centrum gewaarschuwd. Zij bereiden zich voor om aan schepen het bericht af te geven dat het zeer waarschijnlijk is dat binnen een bepaalde tijd de waterweg wordt afgesloten. Vier uur voor sluiting wordt dit bericht daadwerkelijk aan de schepen gemeld.
Twee uur van tevoren wordt al het scheepvaartverkeer gestremd, om te zorgen dat de waterweg volledig vrij is om de deuren te laten afzinken.
Een half uur voor sluiting wordt het waterniveau in de dokken waarin de deuren liggen, op gelijk niveau gebracht met het waterniveau in de Nieuwe Waterweg. De daadwerkelijke duur van het volstromen van de dokken is 6,5 minuten. In het stormseizoen zijn de dokken zelfs constant gevuld.
Om uur 0 treed de sluitprocedure in werking. Dit betekent dat 1 uur na deze in werking treding de deuren uit de dokken de Nieuwe Waterweg in worden gedreven, totdat ze boven de plaats van afzinken liggen. Dit kost een half uur. Direct daarna worden de deuren afgezonken. Dit duurt 2 uur.
Dat dit afzinken zo lang duurt komt omdat de deuren niet in een keer omlaag kunnen zakken. Na een gedeelte afgezonken te zijn, moet gewacht worden, zodat de waterstroming het grondvlak waarop de deuren uiteindelijk moeten rusten schoonspoelt, zodat de deuren recht op de bodem kunnen rusten en dus onderin geen water doorlaten.
[bewerk] Bezoekerscentrum
Aan de noordzijde van de Maeslantkering (bereikbaar vanaf de Maasdijk tussen Hoek van Holland en Maassluis) is het Keringshuis gevestigd, een bezoekerscentrum waarvoor geen entree hoeft te worden betaald. In het bezoekerscentrum is allerlei informatie te vinden over de Maeslantkering en verwante zaken. Ook kan tijdens een rondleiding de kering van dichtbij worden bekeken. Het bezoekerscentrum is zeven dagen per week geopend.
[bewerk] Proefsluiting
Om de Maeslantkering te testen, wordt deze elk jaar 1 maal gesloten. Dit was tot nu toe steeds op een zaterdag. Sluitingsdata:
- 18 september 2004
- 1 oktober 2005 (sluiting ca. 13:20, opening 2 oktober ca. 06:00)
- 7 oktober 2006 (sluiting ca. 14:30, opening 8 oktober ca. 02:00)
[bewerk] De kering in de media
Voor de veiligheid van de kering hanteert Rijkswaterstaat een norm van 1 promille; de kering mag dus op duizend sluitingen slechts 1 maal weigeren. Op 3 maart 2006 meldde het Algemeen Dagblad op basis van een vertrouwelijk rapport echter dat de kering veel minder veilig is dan werd gedacht. De kering had volgens dat artikel slechts een betrouwbaarheid van 1 weigering op 50 sluitingen.
Enkele weken eerder had het televisieprogramma TweeVandaag gemeld dat de kering in 1 op de 9 gevallen dienst zou weigeren. De Tweede Kamer vroeg het kabinet om uitleg, op initiatief van GroenLinks.
Naar aanleiding van de geconstateerde problemen is in de afgelopen jaren een reeks van maatregelen bepaald, die leiden tot het bereiken van het vereiste veiligheidsniveau van de kering. De genoemde maatregelen, die onder meer betrekking hebben op het onderhoud van de kering, worden momenteel structureel doorgevoerd.
[bewerk] Externe links
|
|
|
|---|---|
|
Stormvloedkering Hollandse IJssel (1958) · Zandkreekdam (1960) · Veerse Gatdam (1961) · Grevelingendam (1965) · Volkerakdam (1969) · Haringvlietdam (1971) · Brouwersdam (1971) · Markiezaatskade (1983) · Oosterscheldekering (1986) · Oesterdam (1987) · Philipsdam (1987) · Bathse spuisluis (1987) · Hartelkering (1997) · Maeslantkering (1997) |
