Mededinging
Van Wikipedia
Algemeen wordt onder mededinging of concurrentie verstaan: de strijd tussen verschillende partijen om een doel te bereiken dat door zijn aard slechts voor enkelen is weggelegd. In een concurrentiestrijd gaat de winst van één partij meestal ten nadele van de anderen. Triviale voorbeelden zijn sportwedstrijden en artistieke onderscheidingen.
In de economie betekent mededinging in het bijzonder: de strijd tussen verschillende economische actoren om een aandeel in een beperkte markt. Meestal gaat het daarbij om leveranciers van gelijke of substitueerbare goederen die dingen naar dezelfde klandizie.
De wetenschap der micro-economie beschouwt verschillende wiskundige modellen waarin mededinging het stuwende mechanisme is achter de prijsbepaling. Inderdaad zal de aanwezigheid van een groot aantal aanbieders van vergelijkbare producten of diensten, over het algemeen een negatieve invloed hebben op de marktprijs.
De eenvoudigste modellen van prijsvorming gaan uit van de extreme gevallen perfecte concurrentie en monopolie. Bij perfecte concurrentie/volkomen concurrentie kan de klant vrij kiezen uit een groot aantal gelijkwaardige leveranciers. De marktprijs evolueert dan naar de marginale productiekosten van één extra eenheid. In een monopoliesituatie is de klant gedwongen, het product van één gegeven aanbieder te kopen tegen de door die aanbieder gezette prijs; de enige vrijheid van de klant bestaat erin, eventueel niets te kopen. In een dergelijke situatie wordt de prijs bepaald door de maximalisatie van de winst van de monopolist (of een ander doel dat hij nastreeft, zoals omzetmaximalisatie of afzetmaximalisatie), in functie van de elasticiteit van de vraag.
Reële markten zijn zelden perfect concurrentieel of perfect monopolistisch, en de marktprijs ligt tussen de monopolieprijs en de marginale productiekost.
Producenten kunnen zich op verschillende manieren aan een deel van de concurrentiedruk op de prijs onttrekken. Productdifferentiatie bestaat erin, zijn eigen aanbod specifieke kenmerken te geven (kwaliteit, design, imago, leveringsvoorwaarden, ... ) die het onderscheiden van de concurrentie. Daardoor zal een deel van de klanten aan het eigen merk gebonden worden, en eventueel een hogere prijs willen betalen dan voor concurrerende producten die niet die specifieke kenmerken hebben.
Een oligopolie is een marktsituatie waarbij een bepaald soort producten of diensten wordt aangeboden door een klein aantal leveranciers. Oligopolisten kunnen de concurrentiedruk op de prijs verminderen door onderlinge afspraken, en door maatregelen die het eventuele nieuwe spelers moeilijk maken. Een extreem voorbeeld van een onderlinge afspraak is een fusie tussen voormalige concurrenten.
Ook overheidssubsidies kunnen in bepaalde gevallen de normale mededinging verstoren.
Onderlinge afspraken om de mededinging te beperken, zijn in de meeste landen verboden. In de lidstaten van de Europese Unie worden de Europese regels ter zake toegepast door nationale mededingings-autoriteiten (Nederland: NMa, onderdeel van de NMA zijn per sector, Vervoerkamer en DTE; België: Raad voor de Mededinging) en door het Directoraat-Generaal Mededinging van de Europese Commissie.
Uitzondering hierop is de toestemming aan de IATA om onderling prijsafspraken te mogen maken.
Een groep bedrijven die een geheime afspraak maakt om de concurrentie te verminderen, heet kartel.
[bewerk] Zie ook
| {{{afb_links}}} | Gerelateerde onderwerpen | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
economie - markt - handel - marktwerking - marktfalen - marktaandeel - perfecte markt - vraag en aanbod - elasticiteit - prijs - prijsafspraak - prijsmechanisme - mededinging - geld - oligopolie - monopolie |
