Mpande

Van Wikipedia

Mpande ka Senzangakhona (* 1798 in Babanango (huidige Zuid-Afrikaanse provincie KwaZoeloe-Natal), † 1872) was van 1840 tot zijn dood koning van de Zoeloes.

Mpande was een zoon van het clanhoofd Senzangakhona en halfbroer van Shaka en Dingane. De laatste liet bij zijn machtsovername in 1828 alle concurenten om de Zoeloetroon, waaronder ook zijn halfbroers, vermoorden. Dinganes raadsman Ndlela kaSompisi, die de moordopdracht moest uitvoeren aarzelde echter bij Mpande, omdat hij als enige lid van de koninklijke familie kinderen had. Voor Ndlela kaSompisi was de voortzetting van de koninklijke dynastie gebaseerd op bloedverwantschap belangrijk voor de stabiliteit in het Zoeloerijk, waaraan Mpande zijn leven dankte.

In 1840 ondersteunden de Voortrekkers onder Andries Pretorius, die Dingane in 1838 bij de Slag bij Bloedrivier vernietigend verslagen hadden, een opstand van Mpande tegen zijn halfbroer. Met de hulp van 400 Voortrekkers en hun betere wapens lukte de revolte. Dingane werd met de hulp van de Swazi in de Lebombo-Bergen gegrepen en vermoord.

Mpande regeerde 32 jaar, wat hem tot de langstregerende Zoeloeheerser maakte. Alle volgende Zoeloekoningen stammen direct van hem af.