One-issuepartij
Van Wikipedia
Een one-issuepartij, single-issuepartij of belangenpartij is een politieke partij die slechts voor een beperkt aantal doelen, als regel gerelateerd aan één politiek onderwerp of gericht op één doelgroep, opgericht is en waarvan de beginselen uitsluitend of praktisch alleen deze punten behandelen. Vaak wordt een dergelijke partij als protest tegen de grote, regerende partijen opgericht.
In Nederland en België, waar men evenredige vertegenwoordiging met een lage kiesdrempel kent, heerst er een gunstig klimaat voor kleine politieke bewegingen in het algemeen, dus ook voor one-issuepartijen.
In het eerstgenoemde land is reeds meerdere keren een partij met weinig meer dan één hoofddoel in de Tweede Kamer gekozen, zoals de Boerenpartij, de Nationale Boeren-, Tuinders- en Middenstandspartij, de Plattelandersbond, het Algemeen Ouderenverbond, de Unie 55+ en de Partij voor de Dieren. Een one-issuepartij die de volksvertegenwoordiging net niet haalde was Nederland Mobiel (wel Mokum Mobiel in de Amsterdamse gemeenteraad). Ook was er de Middenstandspartij, die tevens enkel de Amsterdamse gemeenteraad haalde. In 2004 behaalde Europa Transparant als nieuwe Nederlandse partij twee zetels in het Europees Parlement.
In België kwam in de jaren '90 de partij Waardig Ouder Worden (WOW) op, met weinig succes.
Ook veel partijen aan de extreme linker- af rechterzijde, of partijen die zich in de propaganda en campagne vooral op één onderwerp richten, worden - al dan niet ten onrechte - wel one-issuepartijen genoemd. Dit is onder meer het geval met de Nederlandse PVV van Geert Wilders (uit de mond van onder andere VVD-lijsttrekker Mark Rutte).[1] Deze partij zou zich voornamelijk concentreren op het thema integratie, vooral waar het gaat om moslims.
Het succes voor een partij die voor maar één zaak strijdt is vaak een belangrijke indicator voor onvrede onder kiezers over een bepaald punt. Vaak reageren de gevestigde partijen door hun ideeën, meest in aangepaste vorm, over te nemen, of krijgen ze het verwijt dit te doen. De gangbare kritiek op one-issuepartijen is dat een volksvertegenwoordiging over veel meer dan één onderwerp vergadert, en dat een volksvertegenwoordiger van meerdere zaken verstand hoort te hebben; een fractie moet althans een redelijk algemene expertise bezitten. Een one-issuepartij zal krachtens haar beginselen alleen kunnen meebeslissen in vergaderingen die over haar punt gaan, terwijl een kamerlid geacht wordt over de meeste wetsvoorstellen en moties mee te stemmen. Een ander bezwaar is dat de partijen gewoonlijk uit zouden amateurs bestaan en slecht georganiseerd zouden zijn.