Periapicaal abces
Van Wikipedia
Een periapicaal abces of tandabces is een lokale opstapeling van etter na weefseldood (necrose).
Een abces kan acuut zijn (pijn, zwelling, ...) of chronisch. Sommige mensen lopen jaren rond met een chronisch abces zonder dit te merken.
Abcessen komen vaak voor bij tanden. Door ontstekingen, veroorzaakt door cariës en pulpadood, gaat er weefsel rond de tanden afgebroken worden, en vormt zich een abces. Door druk (via onder andere osmose) zal dit abces vergroten, verder bot afbreken en tot onder het periost komen, waar het leidt tot een pijnlijke zwelling. Hierna kan het abces het periost perforeren en een abces worden onder de huid, een zogenaamd submucosaal abces.
Een gecombineerde aandoening, waarbij de etter verschillende ruimtes opvult in de onderkaak, is de Angina van Ludwig, waarbij de etter de luchtpijp kan dichtdrukken en verstikkingsdood veroorzaken.
Inhoud |
[bewerk] Diagnose
Een acuut abces wordt gekenmerkt door spontane pijn. De tand is gevoelig als men er op drukt of klopt. De patïent ervaart een verhoging van de tand en lichte mobiliteit van de tand. Op radiografie is dikwijls een zwart bolletje rond de wortelpunt te zien. De tand is avitaal. Soms is de zwelling te zien, maar zeker niet altijd.
Een chronisch abces is pijnloos maar kan herkend worden op radiografie en doordat de tand avitaal is.
[bewerk] Therapie
De eerste behandeling die moet worden uitgevoerd is de pijn trachten te verminderen. Bij een acuut abces lukt dit meestal door de pulpakamer open te boren. Dikwijls vloeit de etter spontaan af en vermindert de drukpijn op vrij korte termijn. Dit openboren van de pulpa bij een abces is pijnloos en dient meestal niet verdoofd te worden. Het insnijden van het abces gebeurt daarom zeer zelden. In tweede instantie moeten de wortelkanalen gedesinfecteerd worden met natriumhypochloriet, chloorhexidine, enzovoort, omdat de oorzaak van periapicale abcessen de bacteriën in de wortelkanalen zijn. De kanalen worden tijdelijk gevuld met calciumhydroxide en de tand wordt voorlopig gevuld. Dikwijls worden er ook antibiotica voorgeschreven, maar er zijn tandartsen die beweren dat dit niet nodig is als de kanalen goed gedesinfecteerd zijn. In een latere fase wordt er een wortelkanaalvulling geplaatst.
Men kan de tand ook trekken. Zo creëert men een ook drainage en neemt men de bacteriën weg. De volkswijsheid dat men een tand met een abces niet mag trekken is niet correct. Soms krijgt men de tand niet goed verdoofd en is trekken geen pretje.
Als de tandarts weinig tijd heeft of als er geen tandarts in de buurt is kan men ook enkel antibiotica nemen. Na 2 à 3 dagen verdwijnt het abces en de pijn. Men moet achteraf toch nog een wortelkanaalbehandeling laten doen of de tand laten trekken omdat de primaire oorzaak, de bacteriën in de wortelkanalen, hierdoor niet opgelost wordt.
Bij een chronisch abces is er geen hoogdringendheid. De behandeling is trekken, een wortelkanaalvulling of een apexresectie. Sommige tandartsen kiezen ervoor om de patiënt nog niet te behandelen en af te wachten tot het abces acuut wordt.
[bewerk] Complicaties
Reeds vermeld is de Angina van Ludwig, dat de dood tot gevolg kan hebben.
Een behandeling van een abces is niet zo eenvoudig, omdat lokale anesthetica door de zuurtegraad van de etter een slechte ionisatiegraad en dus werking hebben. Vaak zal het abces onverdoofd ingesneden moeten worden omdat het niet te verdoven is. Meteen hierna kent de patiënt echter opluchting door de wegname van de etterdruk.
