Priesterkoor
Van Wikipedia
Het koor (ook hoogkoor) is in de Westerse bouwkunst de ruimte van een kerk waar zich het hoofdaltaar bevindt en die van het schip afgescheiden is door het koorhek. Andere namen zijn sanctuarium en presbyterium. Meestal is een kerk of kathedraal met het koor naar het oosten (Jeruzalem) gericht. Dit wordt oriëntatie genoemd.
[bewerk] Ontstaan
Het koor is ontstaan uit de apsis. De monniken en hun liturgie kregen een plaats buiten de kerk van het klooster, in de gewone parochiekerken en kathedralen. Die liturgie bestond uit het dagelijks gebed op een aantal vaste momenten, waarbij ook gezongen werd. De monniken kregen, vanwege hun bijzondere plaats in de kerkelijke gemeenschap, ook een bijzondere plaats in het kerkgebouw. Zij kregen een afgescheiden plaats bij het hoofdaltaar. Het hoofdaltaar werd in de apsis geplaatst in plaats van tussen apsis en schip, in de kruising of de viering. De apsis werd verlengd in oostelijke richting en aan de zuid- en noordzijde van het op deze manier ontstane koor werden koorbanken geplaatst. De monniken zaten tussen schip en altaar in.
Naarmate de kerkarchitectuur zich verder ontwikkelde werd ook meer symboliek in de architectuur gelegd: naast de kruisvorm van de kerk moest het koor en de apsis samen omgeven zijn door twaalf pilaren, wat de twaalf apostelen symboliseerde. De vier pilaren aan de vier hoeken van de kruising stonden voor de vier evangelisten, Matteus, Marcus, Lucas en Johannes. Het was gebruikelijk dat de monniken elkaar psalmen en hymnen toezongen, en daaruit is ons begrip koor als aanduiding voor een groep mensen die in samenzang zingen ontstaan.
Het priesterkoor werd vaak afgesloten van het schip van de kerk door middel van een doksaal.
In Spanje bevindt het koor zich vaak op een tribune aan de westzijde van de kerk; bij grote kerkgebouwen is het koor in het schip gebouwd en daarvan afgescheiden door balustrades en hekwerken. Het priesterkoor is hier dus losgekoppeld van het hoofdaltaar.
|
|
 |
|---|---|
|
Onderdelen kruiskerk: Apsis | Chevet | Crypte | Doksaal | Kerktoren | kloostergang | Kooromgang | Kruising of viering | Narthex | Oksaal | Priesterkoor | Transept | Schip | Straalkapel | Vieringtoren | Westwerk | Zijbeuken |
|
|
Bouwkundige onderdelen: Arcade | Boog | Gordelboog | Kapiteel | Kraagsteen | Kruispijler | Latei | Lichtbeuk | Luchtboog | luchtboogstoel | Steunbeer | Travee | Triforium | Ui | Zuil |
|
|
Gewelfsvormen: Koepelgewelf | Kruisgewelf | Kruisribgewelf | Netgewelf | Stergewelf | Tongewelf | Waaiergewelf |
|
|
Decoratieve onderdelen: Archivolt | Dakruiter | Frontaal | Gebrandschilderd glas in lood | Hogel | Kruisbloem | Lantaarn | Maaswerk | Pinakel | Register | Roosvenster | Timpaan | Waterspuwer | Zwik |
|
