Project Mohole
Van Wikipedia
Project Mohole was een ambitieuze poging in de Verenigde Staten om door de aardkorst te boren in de Mohorovičić-discontinuïteit, ook wel Moho genoemd, en de aardwetenschappen een equivalent te geven op de prestigieuze Space Race. Het project werd voorgesteld in maart 1957 door Walter Munk van het Scripps Institution of Oceanography in Californië en lid van het National Science Foundation (NSF) Earth Science Panel en Harry Hess van de Princeton-universiteit.
Inhoud |
[bewerk] Doel
De Mohorovičić-discontinuïteit is de grenslaag tussen de aardkorst en de aardmantel. Door te boren in de mantel zouden waardevolle gegevens over de leeftijd van de aarde, de samenstelling van de mantel en de processen in de mantel gevonden kunnen worden. Het zou ook uitsluitsel kunnen geven over de continentverschuiving wat toentertijd nog controversieel was. Voorgesteld werd om te boren op de plaats waar de aardkorst het dunst is, in de oceanische korst. Boren in de continentale korst zou onpraktisch zijn, aangezien het boormateriaal de grote diepte en temperatuur niet aan zou kunnen. Daarbij gold nog het voordeel dat geologische monsters niet aangetast zouden zijn door de atmosfeer.
[bewerk] Verloop
De American Miscellaneous Society (AMSOC), een informele groep wetenschappers waarvan Walter Munk ook deel uitmaakte, omarmde het idee. De groep was gevormd in 1952 toen de geofysici Gordon Lill en Carl Alexis van het Office of Naval Research merkten dat ze voorstellen behandelden die in geen enkel wetenschappelijk programma pastten. Hierop werd AMSOC gevormd. Toen de fondsen voor Project Mohole verkregen waren van NSF, nam AMSOC in 1958 de leiding van de poging als onderdeel van de National Research Council's Division of Earth Sciences. Project Mohole, een samenvoeging van Moho en hole (gat), zou in drie fases uitgevoerd worden. Fase I begon in de lente van 1961.
Gebruik werd gemaakt van het boorschip Cuss 1 van het kantoor in Los Angeles van Global Marine (later ook betrokken bij de Hughes Glomar Explorer voor de CIA). Een consortium van Continental, Union, Superior en Shell (CUSS) had het oorspronkelijk ontwikkeld in 1956 als technologische proefbank van de ontluikende offshore olie industrie. Hoewel de Cuss I één van de eerste schepen was in staat tot boringen in waterdieptes tot 200 meter (op ankers), werd door Project Mohole het bereik enorm uitgebreid door het praktisch uitvinden van wat tegenwoordig bekend staat als Dynamic Positioning.
In 1961 werd de Cuss 1 uitgerust met vier stuurbare schroeven. Het bleek mogelijk te zijn het schip in positie te houden boven de testput bij La Jolla, Californië, bij een waterdiepte van 948 meter. Hierna werden voor de kust van Guadalupe, Mexico vijf putten geboord, de diepste op 183 meter onder de zeebodem in een waterdiepte van 3500 meter. Dit was ongekend: niet door de diepte van het boorgat, maar door de enorme waterdiepte en omdat het vanaf een niet verankerd platform gebeurde. Ook bleek het boormonster behoorlijk waardevol te zijn. Het bevatte sedimenten uit het Mioceen in de eerste laag van de aardkorst en de tweede laag - de laatste 13 meter van de boring - bleek uit basalt te bestaan.
Fase I bewees dat de technologie en kennis aanwezig waren om in de aardmantel te boren. Na het ongekende succes van fase I werd besloten de leiding over te dragen aan het NSF, terwijl het AMSOC comité een adviserende rol kreeg. Dit bleek niet naar voldoening te werken en in 1964 ontbond AMSOC zichzelf. Hierna bleven twee nieuwe comités van de National Academies de NSF adviseren tot het Amerikaans Congres het project eind 1966 stopten voordat fase II kon beginnen, vanwege oplopende kosten en slecht management.
De overblijfselen van Project Mohole werden het Joint Oceanographic Institutions for Deep Earth Sampling (JOIDES), voorloper van het huidige JOI, dat in 1966 opdracht kreeg van het NSF het Deep Sea Drilling Program op te zetten.
In 1970 begon de Sovjet-Unie een soortelijk project, maar dan op land, het Kola superdiep boorgat.
[bewerk] Zie ook
- Deep Sea Drilling Program (1968 - 1983)
- Ocean Drilling Program (1985 - 2003)
- Integrated Ocean Drilling Program (2003 - )
[bewerk] Externe links
[bewerk] Referenties
- Oral History Interview. Willard Bascom, 1993.
- Oral History Interview. Robert Bauer, 1993
- Chandler, G. N. Experimental deep water drilling--Project Mohole (Motion picture), Global Marine Exploration Co., 1961. LCN: fi 68000006
- Milton Lomask, "A Minor Miracle: An Informal History of the National Science Foundation." NSF
