Schemeroorlog

Van Wikipedia

De Schemeroorlog of Spookoorlog, ook bekend als Phoney war (Engels voor "nepoorlog"), Sitzkrieg (Duits voor "zitoorlog", dit in tegenstelling tot Blitzkrieg), drôle de guerre (Frans voor schertsoorlog) of dziwna wojna (Pools voor rare oorlog), was een periode uit de Tweede Wereldoorlog waarin nauwelijks een militaire actie aan het Westelijk front werd ondernomen. Het is een begrip dat werd geïntroduceerd door Amerikaanse verslaggevers om de politieke en militaire situatie in West-Europa tussen 6 oktober 1939 en 8 april 1940 te beschrijven. De Nederlandse term "Schemeroorlog" verwijst naar de term Twilight War die de premier van Groot-Brittannië, Winston Churchill, gebruikte.

De Schemeroorlog begon op 6 oktober 1939, de dag toen het Poolse leger zijn verzet tegen de Duitse invasie opgaf. De Schemeroorlog eindigde op 8 april 1940, toen Britse oorlogsschepen de Noorse fjorden met mijnen bezaaiden waardoor de aanvoer van ijzererts uit Noorwegen naar Duitsland werd geblokkeerd. Nadat Duitsland op 1 september 1939 Polen binnenviel, verklaarden Groot-Brittannië en Frankrijk op 3 september 1939 de oorlog aan Duitsland. Een Britse expeditiemacht, de zogenaamde British Expeditionary Force, werd verscheept naar Noord-Frankrijk om de Fransen bij te staan bij een eventuele Duitse invasie. Te zamen met de Fransen konden deze Britse troepen geen stellingen innemen in België en Nederland daar deze beide regeringen zich neutraal opstelden in het conflict tussen Duitsland en Polen. De weinige acties die plaatsvonden op het Westelijk Front, na de Duitse invasie in Polen waren:

het Saaroffensief,
de bezetting van het Duitse Bos van Warnd vlak bij de Luxemburgse grens,
een aantal Brits-Duitse luchtgevechten boven de Duitse Bocht.
het kelderen van de HMS Royal Oak in Scapa Flow door de onderzeeër U-47,
het zinken van het Duitse vestzakslagschip Admiral Graf Spee in Montevideo na een lange achtervolging door drie Britse kruisers.

Chamberlain, de grote voorvechter van de appeasement-politiek, verzocht de RAF de Luftwaffe zo min mogelijk te prikkelen, uit angst voor represailles. Over en weer werden inderdaad geen strategische bombardementen uitgevoerd en zelfs nauwelijks tactische. De troepen lagen maanden tegenover elkaar: de Duitsers in hun Siegfriedlinie, de Fransen in hun Maginotlinie. De Britten namen de verdediging van Noord-Frankrijk voor hun rekening. Daar waren echter maar een paar bunkers; men was van plan in de Lage Landen op te rukken, maar geheime onderhandelingen met België en Nederland leidden niet tot een goede afstemming met het Belgische oorlogsplan en al helemaal niet met het Nederlandse.

Initieel ondernam ook Hitler niets, deels omdat hij verwachtte dat zowel Groot-Brittannië als Frankrijk een compromis zou sluiten zoals in de periode toen het Sudetenland werd ingelijfd door Duitsland. Doch, Hitler en z'n militaire entourage (het OKW) bedachten een aanvalsplan om Frankrijk te treffen en zo de nederlaag van de Eerste Wereldoorlog recht te zetten.

Een winter stilzitten, waarbij sommige Fransen bovendien in de sombere catacomben van de Maginotlinie opgesloten zaten, deed het moreel naar een dieptepunt dalen. Overigens gold dit voor de Duitse troepen niet minder; van groot enthousiasme, zoals aan het begin van de Eerste Wereldoorlog, was nergens sprake. Daar stond tegenover dat de hoeveelheid geproduceerd materieel enorm toenam.

In de Slag om Frankrijk omtrokken de Duitsers de Maginotlinie, doorbraken het geallieerde front op een zwakke sector en versloegen de slecht gemotiveerde legers. De bewegingsoorlog was weer begonnen.