Schijfwereld
Van Wikipedia
De Schijfwereld (Engels: Discworld) is een imaginaire wereld waarop zich een groot aantal boeken van de humoristische fantasy-auteur Terry Pratchett afspeelt.
Inhoud |
[bewerk] De Schijfwereld
De schijfwereld bestaat uit een platte schijf, gedragen door vier olifanten die op de rug van een gigantische schildpad genaamd A'Tuin De Grote staan, die door de lege ruimte op weg is. De zon van de schijfwereld is klein en cirkelt dwars op de zwemrichting van de schildpad om het stelsel heen. Eén van de olifanten moet steeds even een poot optillen om het zonnetje ongehinderd zijn baan te kunnen laten vervolgen. Op de schijfwereld speelt toverkracht een belangrijke rol. De schijfwereld is niet alleen bevolkt met gewone mensen maar ook met trollen, heksen, tovenaars, dwergen, helden (o.a. Cohen de Barbaar) en vele andere mythologische wezens. De belangrijkste stad is Ankh-Meurbork, die onder het gezag staat van de Patriciër, Huigen Ottopedi.
Wetenschappers op de schijfwereld strijden erover of de schildpad op weg is om een partner te zoeken (de big bang-theorie) of eeuwig naar niets zal blijven doorzwemmen (de 'steady gait' -theorie.)
In de olifanten en de schildpadden herkennen we elementen uit de Hindoe-mythologie.
[bewerk] Schijfwereld staatkundig
Er zijn diverse grote rijken op de Schijfwereld: op het centrale, naamloze continent ligt de grootste stad van de Schijfwereld: Ankh-Meurbork, militair gezien geen grote macht, maar wel een van de grootste economische machten op de schijf. Verder zijn er Klatsch - een multicultureel rijk dat aan de andere kant van de Cirkelzee ligt en het Tegenwichter Continent - waarop zich het goudrijke Agatese Rijk bevindt. Andere min of meer bekend landen en streken zijn Überwald, het bergstaatje Lankhr, het op de velgrand liggende Kruul, het toverachtige Würmberg, Howondaland, Continent XXXX en de Trobi eilanden.
[bewerk] Religie op de Schijfwereld
Er bestaan zo'n 3000 belangrijke goden op de Schijfwereld, naast ontelbare kleine goden. De goden wonen op de centrale berg van de Schijfwereld, de Axis Firmamenti of Naaldpiek, een stijle 15 kilometer hoge berg van grijs gesteente en groen ijs. De goden wonen hier in een paleis van marmer, albast en kamerbrede trijp; het zogenaamde Duinmanifesting.
De goden staan onder leiding van Blinde Io, ook wel Oochytoe genoemd. Andere machtige goden zijn Offlaar - de krokodillengod, Nacht, Toeval, Bestemming, Noodlot en De Vrouwe - de Godin Wier Naam Men Niet Noemt. Zephyrus de god der zachte koeltjes en Stoki de natuurgod zijn andere bekende goden.
[bewerk] Seizoenen op de Schijfwereld
De seizoenen op de schijfwereld lijken wel wat op die van de Aarde, maar er zijn toch wat verschillen. Volgens de het meest gebruikte Agrarische Kalender zitten er vier seizoenen in een jaar. Het agrarisch jaar duurt 400 dagen en heeft 50 weken van acht dagen. Een dag is de duur die het kleine zonnetje van het Schijfwereldstelsel nodig heeft om eenmaal om de schijf te draaien. De helft van die tijd bevindt de zon zich aan de bewoonde zijde van de schijf: dan is het op de schijf dus dag. Wanneer de zon onder de rand verdwijnt, waar zich A'Tuin en de olifanten bevinden, is het op de Schijfwereld nacht.
Het Astronomische jaar duurt echter 800 dagen: de tijd die de schijf nodig heeft om eenmaal om haar eigen as te draaien. In de Astronomische Kalender zijn er daarom tweemaal vier seizoenen. Het Astromische Jaar begint op Berewaaksavond, na telkens 100 dagen gevolgd door respectievelijk Prima Lente, Kleingodenavond (of Eerste Midzomer), Vuilak (of Wentelwinter), Lente Bis, Zomer Tweeds, Allervielen waarna er weer een nieuw jaar begint met Berewaaksavond. De vier hoofdseizoenen (de twee zomers en winters) van het Astronomische jaar staan op de tekening hieronder afgebeeld.
Door de onconventionele vorm van de Schijfwereld zijn de richtingen ook anders dan op Aarde. De belangrijkste richtingen zijn Naafwaarts (naar de centrale as toe) en Velgwaarts (naar de schijfrand). De twee mindere richtingen zijn Zonmee en Tegenzons (met de draaiing van de schijf mee en tegen de draairichting in).
[bewerk] Populaire karakters uit de boeken
- Rinzwind (Rincewind) staat bekend als de minst getalenteerde tovenaar op de Schijfwereld. Rinzwind's overlevingsdrang is groter dan van anderen, waarschijnlijk heeft hij daardoor een groot aantal bijna-dood ervaringen overleefd.
- De Dood (Death) ziet er vrij herkenbaar uit. Misschien komt dat doordat hij een skelet is, een blauwe gloed in plaats van zijn ogen heeft en met een zeis rondloopt. De Dood PRAAT ENKEL IN HOOFDLETTERS en komt alleen tevoorschijn aan het eind van iemands leven.
- Opoe Wedersmeer uit het bergkoninkrijkje Lankhr is de machtigste heks van de Schijfwereld. Ze gebruikt liever hoofdelogie in plaats van echte toverkracht. Samen met de heksen Ootje Nack en Magraat Knophlox vormt ze een heksenkring.
- Douwe Flinx (Sam Vimes) is de commandant van de wacht in Ankh-Meurbork.
[bewerk] De boeken over Schijfwereld
Er zijn ondertussen een groot aantal boeken verschenen die zich afspelen op schijfwereld. Hieronder staan de boeken opgesomd. Er zijn een aantal grote lijnen te vinden in de boeken, zoals de Rinzwind cyclus, de witch cyclus, de Dood cyclus en de Watch cyclus. Deze boeken zijn aan elkaar verbonden qua verhaallijn.
[bewerk] De Rinzwind - cyclus
- De Kleur van Toverij (The Colour of Magic)
- Dat wonderbare licht (The Light Fantastic)
- Betoverkind (Sourcery)
FaustErik (FaustEric)- Interessante Tijden (Interesting Times)
- Het Jongste Werelddeel (The Last Continent)
- The Last Hero
[bewerk] De Dood - cyclus
- Dunne Hein (Mort)
- Maaierstijd (Reaper Man)
- Zieltonen (Soul Music)
- Berevaar (Hogfather)
- Dief van de Tijd (Thief of Time)
[bewerk] De heksen - cyclus
- Meidezeggenschap (Equal Rites)
- De plaagzusters (Wyrd Sisters)
- Heksen in de lucht (Witches Abroad)
- Edele Heren en Dames (Lords and Ladies)
- Maskerade (Maskerade)
- Pluk de Strot (Carpe Jugulum)
[bewerk] De Wacht - cyclus
- Wacht! Wacht! (Guards! Guards!)
- Te Wapen (Men At Arms)
- Lemen Voeten (Feet Of Clay)
- Houzee! (Jingo)
- De Vijfde Olifant (The Fifth Elephant)
- Nachtwacht (Night Watch)
- Thud
[bewerk] Andere
- Pyramides (Pyramids)
- Rollende Prenten (Moving pictures)
- Kleingoderij (Small gods)
- De waarheid (The truth)
- Monsterlijk Regiment (Monstrous regiment)
- Posterijen (Going postal)