Seksverslaving
Van Wikipedia
Seksverslaving is een verslaving aan seks, een toestand waarin men afhankelijk is van hetzij het hebben van seks of het verrichten van seksuele handelingen, een obsessieve manier van omgaan met verliefdheid en relaties maar ook een dwangmatige vorm van het vermijden van seksualiteit en intimiteit kan daar in meespelen. Deze verslaving vindt plaats op een wijze die vergelijkbaar is met bijvoorbeeld gokverslaving. Een seksverslaving is over het algemeen moeilijk om overheen te komen.
Of er daadwerkelijk sprake is van een verslaving en, zo ja, of de aandoening niet beter gezien kan worden als een onderontwikkelde impulsbeheersing of als vorm van compulsief gedrag, is nog een bron van discussie binnen de wetenschap. Seksverslaving is niet als zodanig opgenomen in het DSM-IV handboek.
Inhoud |
[bewerk] Kenmerken
Seksverslaving is een progressieve aandoening. Volgens twaalfstappengroepen die zich bezighouden met het herstel van deze ziekte kan deze 'niet kan worden genezen maar wel tot staan kan worden gebracht'. Internationale literatuur van wetenschappers op het gebied van verslaving zoals Goodman, Berlin, Schneider, Coleman en Carnes (zie link literatuur) is seksverslaving een ziekte die op drie niveaus woekert, namelijk: lichamelijk, emotioneel en spiritueel. Zij beschrijven een duidelijk chemisch ziektebeeld dat zowel verslaafd gedrag oproept als ook de verslaafde belaagt wanneer hij in actieve onthouding komt. Deze chemische processen spelen zich in de hersenen af. De emotionele verslaving is enorm en kan het volledige leven van de verslaafde gaan beheersen en vernietigen. Effecten op het gebied van relaties, gezondheid, sociale contacten, werk, opleiding, concentratievermogen, financiën en zelfbeeld zijn vaak desastreus. Daarnaast is de spirituele kant van de ziekte zeer bedreigend voor het algehele welzijn. Mensen verliezen volledig het vertrouwen in het leven, raken hun zelfvertrouwen kwijt, zien geen mogelijkheid meer hun situatie te verbeteren of los te komen van deze verwoestende en levensbedreigende ziekte en verliezen zo elk geloof.
In de seksuologie is veel onbekendheid nog op het terrein van seksverslaving. Daar ligt het accent op emancipatorische aspecten in het omgaan met seksualiteit. Bekende seksuologen uit de Verenigde Staten en Canada, waaronder Coleman en Marshall proberen daar langzaam aan verandering in te brengen en er voor te zorgen dat, ten einde die mondiale erkenning van seksverslaving te realiseren de ziekte opnieuw opgenomen wordt in het Diagnostic Statistic Manual deel 5. (In deel 3 stond seksverslaving er in, in deel 4 is dat verwijderd - overigens gold dat voor alle verslavingen.)
Vaak wordt ten onrechte lacherig gedaan over seksverslaving. "Ik ben zelf ook seksverslaafd" is een veelgehoorde quasi-grappige opmerking. Mensen die seksverslaafd zijn herkennen zich makkelijk in de volgende kenmerken:
- Het patroon van seksueel gedrag is niet meer te beheersen.
- Het seksuele gedrag heeft ernstige gevolgen voor het dagelijks leven.
- Het is onmogelijk te stoppen ondanks de ernstige gevolgen.
- Dingen blijven doen die hoge risico’s met zich meebrengen (gevaarlijke plekken, risico betrapt te worden).
- Continue pogingen het seksuele gedrag te beperken of stoppen.
- Het seksuele gedrag functioneert als drug, als overlevingsmiddel, als pijnstiller.
- Seks is noodzakelijk om te kunnen functioneren.
- Het seksuele gedrag is progressief (steeds meer, steeds vaker, steeds extremer).
- Sterk wisselende gemoedstoestanden (diepe depressie - roes - katergevoel).
- Het seksuele gedrag zorgt voor een enorm tijdsverlies.
- Belangrijke taken/verantwoordelijkheden (gezin, werk, vrienden) worden als gevolg van het seksuele gedrag verwaarloosd.
Seksverslaving kan serieuze gevolgen hebben en kan zich op verschillende manieren uiten:
- (anonieme) veelvuldige seksdates
- volledige onthouding van elke vorm van seksualiteit
- excessief masturberen
- ongezonde relaties
- obsessief fantaseren
- romantiekverslaving (prins op het witte paard najagen)
- onmogelijkheid intimiteit toe te laten
- exhibitionisme
- voyeurisme
- porno
- cyberseks
- seks zoeken via advertenties in bladen, kranten, internet, 06-lijnen
- telefoonseks - sekslijnen
- fetisjisme
- SM/gewelddadige seks
- prostitueebezoek
- seks met dieren
- seks met kinderen
- slachtoffers maken (incest, verkrachting, misbruik)
Het verslavingselement zit hem niet in de gedragingen (immers: de meerderheid van de bevolking heeft wel eens gemasturbeerd), maar in de beleving van het gedrag en de motivatie waarom een verslaafde tot deze handelingen overgaat. Een oplossing van het probleem zit hem dan ook niet in het simpelweg niet meer doen van dat waar men verslaafd aan is, noch in het anders omgaan met die materie. Seksverslaving gaat niet over seks - het gaat over een overlevingspatroon bij beschadigde mensen die deze wijze van ontsnappen uit de realiteit gebruiken om zo te kunnen overleven.
[bewerk] Gevolgen
Seksverslaving heeft grote consequenties voor het leven van de verslaafde zelf, zijn/haar partner/gezin en de omgeving. Een aantal voorbeelden van deze consequenties zijn:
- Op sociaal gebied door verlies van vrienden, partner en/of van contacten met de familie, doordat de verslaafde volledig in beslag wordt genomen door zijn ziekte.
- Op emotioneel vlak is er grote nood omdat vaak enorme schaamte- en schuldgevoelens over het verslaafde gedrag spelen, omdat dit gedrag vaak botst met de eigen normen en waarden.
- Op lichamelijk terrein kan de verslaafde zichzelf verwonden door de aard en frequentie van zijn seksuele gedrag, kan bijvoorbeeld soa's oplopen zoals herpes, hepatitis-B of zelfs met het HIV-virus besmet raken. Er zijn voorbeelden bekend van mensen die door wurgseks zichzelf onbedoeld hebben opgehangen.
- Juridisch gezien zijn er risico's omdat de verslaafde ernstige problemen kan krijgen door zijn gedrag op bijvoorbeeld internet; de verslaafde kan zijn baan verliezen of zelfs in de gevangenis belanden vanwege exhibitionisme, voyeurisme, "stalken", seksueel misbruik en verkrachting.
- Financieel kan de ziekte ook grote klappen uitdelen doordat de verslaafde vaak kapitalen uitgeeft aan het bezoeken van prostituees, pornografisch materiaal, seksbioscopen, 06-lijnen of internet. Overigens is tegenwoordig met de ADSL aansluiting van veel verslaafden, die internet gebruiken als hun belangrijkste bron voor het uitleven van hun ziekte, dit gevaar minder geworden. Risico's daarvan is echter weer dat de schade lang onopgemerkt blijft en dan pas wordt herkend als bijvoorbeeld de relatie kapot is vanwege een verstoord vertrouwen en ontbreken van intimiteit.
- Sommige verslaafden zijn kapitalen kwijt met het zoeken naar hulp en het betalen van allerlei therapieën; het ontbreken van gepaste hulp brengt veel verslaafden in grote emotionele nood, soms zelfs leidt de wanhoop tot suïcidale neigingen.
- Voor meer informatie over de gevolgen voor partners kijk bij co-verslaving.
[bewerk] Hulp
Zoals met alle verslavingen ligt aan deze progressieve aandoening vaak een heel complex verhaal aan ten grondslag, waarin de uitleving op het gebied van seks maar een klein stukje van de puzzel is. Seksverslaving is een probleem dat, zoals alle verslavingen, zeer serieus moet worden aangepakt, en waarbij altijd professionele hulp moet worden ingeschakeld.
In Nederland is professionele hulp over het onderwerp seksverslaving opgezet door Stichting Nationaal Preventie en Informatie Bureau Seksverslaving. Zij bieden informatie, advies en professionele hulp. Ook is er een boek door hen uitgegeven rond dit thema.
Naast professionele hulp maken veel verslaafden in herstel gebruik van twaalfstappenprogramma's. Een voorbeeld daarvan is de Anonieme seks- en liefdeverslaafden.
Bij herstel van seksverslaving gaat het niet om het negatief beoordelen van seks of het geen seks mogen hebben. Verslaving ligt zoveel complexer en moet op veel niveaus tegelijk door een deskundige worden aangepakt. Daarbij zou seksverslaving ingang kunnen zijn naar vaak mogelijk traumatische periodes uit iemands jeugd.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Anonieme seks- en liefdeverslaafden Nederland
- Stichting Nationaal Preventie en Informatie Bureau Seksverslaving (Nederland)
- Society for Advancenment on Sexual Health) National Council on Sexual Addiction
[bewerk] Literatuur
- Eugène M. Goede, Van Trauma Naar Triomf, Amsterdam, Uitgeverij Mens Onder Mensen, 2003. ISBN 90-807876-1-2
- Patrick J. Carnes, Don't Call It Love. Recovery from Sexual Addiction, New York enz.: Bantam Books, 1992, ISBN 0553351389
