Turnhout
Van Wikipedia
![]() |
|
---|---|
![]() ligging binnen het arr. Turnhout in de provincie Antwerpen |
|
Wapen | Vlag |
![]() |
![]() |
Geografie | |
Gewest | ![]() |
Provincie | ![]() |
Arrondissement | Turnhout |
Geografische ligging | 51°19′N, 4°56′E |
Oppervlakte | 56,06 km² |
Bevolking (Bron: NIS) | |
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
39.887 (01/07/2006) 49,16% 50,84% 711 inw./km² |
Leeftijdsopbouw 0–19 jaar 20–64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2006) 20,27% 61,56% 18,17% |
Buitenlanders | 7,44% (01/07/2006) |
Economie | |
Werkloosheidsgraad | 11,98% (01/01/2006) |
Gemiddeld inkomen | 13.511 euro/inw. (2003) |
Politiek | |
Burgemeester | Marcel Hendrickx (CD&V) |
Bestuur | CD&V, sp.a |
Zetels CD&V VLD sp.a Groen! Vlaams Belang Turnhout Vooruit |
33 12 4 6 3 7 1 |
Deelgemeenten met postcode | |
Postcode | Deelgemeente |
2300 | Turnhout |
Overige info | |
Zonenummer | 014 |
NIS-code | 13040 |
Politiezone | Turnhout |
Webadres | www.turnhout.be |
Turnhout is een stad in het noorden van België gelegen in de Provincie Antwerpen. Turnhout is de hoofdstad van de Kempen en wordt eveneens de 'speelkaartenstad' genoemd. De stad heeft bijna 40.000 inwoners, waarvan 1448 inwoners (3,36 %) met Nederlandse nationaliteit.
Eén van de Turnhoutse gehuchten is Zevendonk. Turnhout grenst aan de volgende gemeenten : Ravels, Oud-Turnhout, Kasterlee (Tielen & Lichtaart), Vosselaar, Beerse, Merksplas, Baarle-Hertog (gehucht Zondereigen) en over een kleine afstand ook aan de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Turnhout is ontstaan op het kruispunt van twee grote handelsroutes en in de bescherming van het jachtkasteel van de hertogen van Brabant dat reeds voor 1110 zou hebben bestaan. Dit jachtverleden wordt nog steeds weerspiegeld in het wapen van de stad. In ongeveer 1212 verkreeg de kleine gemeenschap zijn stadsrechten van hertog Hendrik I van Brabant. In 1338 werd het privilege toegekend om op zaterdag een markt te organiseren, een traditie die ook nu nog in ere wordt gehouden. In 1466 beschreef een reiziger de goedgebouwde huizen en hij telde vijf kerken.
Tegen de 16de eeuw was Turnhout een rijk commercieel centrum geworden, maar het einde van de eeuw brachten oorlog, vuur, confiscaties en epidemieën. De onderdrukking en de Inquisitie deden vele progressieven naar Nederland vluchten, waardoor de streek rond Turnhout verarmd achterbleef. De stad en zijn omgeving waren verscheidene keren het toneel van gevechten, en twee grote veldslagen zijn naar Turnhout genoemd: een in 1597 en een in 1789. Beiden worden de Slag bij Turnhout genoemd.
In 1830 werd België onafhankelijk, en Turnhout viel net onder de nieuwe grens met Nederland. In de periode van vrede tussen 1831 en 1914 werden het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten (1844-1846) en de spoorlijn aangelegd (1855).
In de late middeleeuwen was Turnhout een gekend centrum voor het weven van bedlinnen en de handel in linnen. Aan het begin van de 19de eeuw werden deze industrieën verdrongen door die gebaseerd op papier. Philippus Jacobus Brepols wordt beschouwd als de stichter van die industrie. Veel van die industrie blijft tot op vandaag behouden met verschillende grafische bedrijven en Cartamundi, de wereldleider van speelkaarten.
[bewerk] Strip Turnhout
Strip Turnhout, voorheen de Turnhoutse Stripgidsdagen, is het oudste stripfestival van de Benelux (sinds 1977). Op de editie 2003 werd voor het eerst de Vlaamse Cultuurprijs voor Strips (de Bronzen Adhemar) uitgereikt (aan de Nederlandse tekenaar Dick Matena). Dit is de enige stripprijs ter wereld die van overheidswege wordt uitgereikt. De laureaat ontvangt 12.500 euro. Sinds 1 januari 2005 heeft Turnhout ook een stadstekenaar: dat werd Koen De Maesschalk. Ook dat is een wereldprimeur. Geen enkele andere stad ter wereld heeft een officiële stads(strip)tekenaar. Inmiddels is De Maesschalk opgevolgd door Conz (Constantijn Van Cauwenberghe) in 2006 en Jan Van Der Veken in 2007.
[bewerk] Open Doek
Het jaarlijkse filmfestival Open Doek presenteert een brede waaier aan films, documentaires en animatie uit de 'wereldcinema'. Het filmfestival is gegroeid vanuit de overtuiging dat kwalitatieve artistieke producten meestal een 'evenement' nodig hebben om brede aandacht en een ruim publiek te bereiken. De opdracht is duidelijk: de broze wereldfilm delen met een breed publiek, een representatieve staalkaart van het rijke aanbod aan actuele wereldcinema presenteren, het publiek uitnodigen om over de eigen grenzen te kijken en zorgen voor een warmbloedige festivalsfeer. Elk voorjaar worden in de Warande en Utopolis in verschillende secties een 70-tal films uit alle hoeken van de wereld getoond tijdens een tien dagen durend feest voor filmliefhebbers. Door de enorme inzet van een kleine ploeg professionelen en vele enthousiaste vrijwilligers is het filmfestival op de culturele landkaart gezet, een filmfeest geworden voor jong en oud waar zowel de cinefiel als de sporadische filmbezoeker aan zijn trekken komt.
[bewerk] Jaarlijkse evenementen
's Zomers zijn er in Turnhout de augustusfoor en het Terrastheater op zondagen. Tijdens de zomermaanden zijn er de zeer drukbezochte Turnhoutse Vrij-dagen. Elke vrijdag is er een gratis optreden op de Grote Markt. Enkele artiesten die reeds op de Vrij-dagen speelden: Zornik, Praga Khan, Natalia, Suzanne Vega, Frans Bauer, Hooverphonic, Gorki, Gabriel Rios, Novastar, Daan, Lemon, Woodface, Axelle Red, Superdiesel, Clouseau, Adamo, Laïs, Sarah Bettens, Admiral Freebee, Vive la Fête, Monza, Stash
[bewerk] Bezienswaardigheden
De belangrijkste bezienswaardigheden zijn het middeleeuwse kasteel van de hertogen van Brabant, nu een gerechtshof, het begijnhof (dat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO is opgenomen), het station Turnhout en de Theobalduskapel.
De belangrijkste musea in Turnhout zijn het Speelkaartenmuseum en het (heemkundige) Taxandriamuseum.
Voor culturele activiteiten is Cultureel Centrum De Warande de koploper.
[bewerk] Evolutie van het inwoneraantal
[bewerk] 19e eeuw
Jaar | 1806 | 1816 | 1830 | 1846 | 1856 | 1866 | 1876 | 1880 | 1890 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 10.198 | 10.495 | 12.493 | 14.396 | 14.979 | 13.590 | 15.743 | 16.670 | 18.747 |
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 |
[bewerk] 20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten
Jaar | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1947 | 1961 | 1970 | 1976 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 20.887 | 23.742 | 24.202 | 26.657 | 32.135 | 36.444 | 38.007 | 37.958 | |
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976 |
[bewerk] Na de gemeentelijke herinrichting
Jaar | 1977 | 1980 | 1985 | 1990 | 1995 | 2000 | 2005 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 37.958 | 37.652 | 37.438 | 37.669 | 38.516 | 38.596 | 39.561 |
Opmerking:Inwoneraantal op 01/01 - Bron:NIS |
[bewerk] Geboren in Turnhout
- DJ Coone, jumpstyle-dj
- Dominique Deruddere, filmregisseur
- Paul Geerts, striptekenaar van Suske en Wiske
- Margriet Hermans, zangeres en politica
- Stany Crets, acteur
- Jos Geysels, politicus
- Patrick Van Gompel, journalist
- Paul Janssen, farmacoloog en stichter van Janssen Pharmaceutica
- Sien Diels, actrice
- Jef Neve, jazz-pianist
- Frans Van Mechelen, politicus
[bewerk] Afbeeldingen
Station Turnhout uit 1896 |
|||
[bewerk] Externe links
{{{afb_links}}} | Gemeenten in de provincie Antwerpen | ![]() |
{{{afb_groot}}} |
---|---|---|---|
Aartselaar - Antwerpen - Arendonk - Baarle-Hertog - Balen - Beerse - Berlaar - Boechout - Bonheiden - Boom - Bornem - Borsbeek - Brasschaat - Brecht - Dessel - Duffel - Edegem - Essen - Geel - Grobbendonk - Heist-op-den-Berg - Hemiksem - Herentals - Herenthout - Herselt - Hoogstraten - Hove - Hulshout - Kalmthout - Kapellen - Kasterlee - Kontich - Laakdal - Lier - Lille - Lint - Malle - Mechelen - Meerhout - Merksplas - Mol - Mortsel - Niel - Nijlen - Olen - Oud-Turnhout - Putte - Puurs - Ranst - Ravels - Retie - Rijkevorsel - Rumst - Schelle - Schilde - Schoten - Sint-Amands - Sint-Katelijne-Waver - Stabroek - Turnhout - Vorselaar - Vosselaar - Westerlo - Wijnegem - Willebroek - Wommelgem - Wuustwezel - Zandhoven - Zoersel - Zwijndrecht |