Variabele asbreedte

Van Wikipedia

De afstand tussen de wielen (=asbreedte) van een trein moet corresponderen met afstand tussen de spoorstaven (=spoorwijdte). In Spanje is gekozen voor een systeem van variabele asbreedte om een trein te laten rijden op spoornetten met een verschillende spoorwijdte: de afstand tussen de wielen op een as wordt aangepast aan de afstand tussen de spoorstaven. Op een speciaal overgangsspoor verschuiven de wielen van de ene naar de andere spoorwijdte.

Een andere technische oplossing is een extra spoorstaaf. Als een technische oplossing ontbreekt, dan moeten de passagiers overstappen op een andere trein, en dan moet de bagage (en/of de cargo) worden overgeladen.

Een verschillende spoorwijdte was vroeger ook militair-strategisch van betekenis: hierdoor kon een vreemde mogendheid niet zo gemakkelijk via het spoor binnenvallen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bestond er nog geen variabele asbreedte, zodat de Duitse inval in Rusland gepaard ging met het aanpassen van de spoorwijdte in het Russische spoorwegnet.

[bewerk] Iberisch breedspoor

In Spanje en Portugal is het gewone spoorwegnet van het type Iberisch breedspoor. In Frankrijk is dit normaalspoor. Ook het hogesnelheidsnet in Spanje is van het type normaalspoor. Het probleem van spoornetten met een verschillende spoorwijdte speelt derhalve

• op de grensovergang tussen Frankrijk en Spanje,
• alsook intern in Spanje tussen het gewone spoornet en het hogesnelheidsnet.

Dit is de reden dat treinen met (een systeem van) variabele asbreedte worden gebruikt in Spanje en tussen Spanje en Frankrijk.

[bewerk] Twee systemen

Er zijn 2 systemen van variabele asbreedte, namelijk:

• Het systeem van Talgo, dat sinds 1969 in gebruik is in Port Bou, in Catalonië vlakbij de Franse grens.
  • Zie Talgo en klik op "Variable Gauge Axles" (linkerkant). Een animatie van het Talgo systeem komt dan op uw scherm.

• Het systeem van Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF).
  • Zie BRAVA Deze bladzijde laat een demo zien van het CAF systeem (commentaar in het Spaans).
  • Het CAF systeem is in 1968 ontwikkeld door een Zwitsers bedrijf, de Vévey Company (intussen overgenomen door Bombardier Transportation ) en had als naam de "Vevey axle" (bron: "La Vie du Rail", No. 1415, 4 novembre 1973, ÉCARTEMENTS VARIABLES: L' "ESSIEU MIRACLE" EST-IL NÉ DANS LE CANTON DE VAUD ? [1] in het Frans of [2] in het Engels). Het ontwerp was later verkregen en aangepast door CAF.

[bewerk] Twee Spaanse orders

In februari 2004 heeft de Spaanse operator RENFE orders geplaatst voor:

• 45 elektrische treinstellen van CAF/Alstom 25kV AC/3kV DC met variabele asbreedte voor 250km/h regionale diensten, levering tussen oktober 2006 en mei 2009 (€580 miljoen)
• 26 treinstellen 25kV AC met variabele asbreedte voor 250km/h lange afstandsverkeer met telkens twee Bombardier loc's en Talgo Serie VII wagons (€370 miljoen)