Verdrag van Trianon
Van Wikipedia
Het Verdrag van Trianon werd op 4 juni 1920 gesloten tussen de overwinnaars van de Eerste Wereldoorlog en de overgebleven rompstaat Hongarije.
Het verdrag is genoemd naar het in Versailles gelegen paleis Grand Trianon, waar de ondertekening plaatsvond. Met de rompstaat Oostenrijk hadden de geallieerden al eerder het Verdrag van Saint-Germain (1919) gesloten.
De Hongaarse delegatie, onder leiding van graaf Albert Apponyi, had zich ingesteld op moeilijke onderhandelingen, maar al snel bleek dat er niets te onderhandelen viel. Hongarije moest de geallieerde vredesvoorwaarden zonder noemenswaardige aanpassing accepteren.
Het land werd gereduceerd tot slechts 29% van zijn oorspronkelijk grondgebied. Het moest Zevenburgen (Transsylvanië), de oostelijke helft van het Banaat en de gebieden rond de steden Satu Mare (Szatmárnémeti) en Oradea (Nagyvárad) aan Roemenië afstaan. Slowakije, dat voorheen Opper-Hongarije heette, ging naar Tsjechoslowakije. Koninkrijk der Serviërs, Kroaten en Slovenen kreeg bij de opdeling van de Banaat Vojvodina en Kroatië, dat voordien een semi-autonoom deel van het Transleithanië was. Oostenrijk lijfde op zijn beurt Burgenland in, waar nog steeds een kleine Hongaarse minderheid woont (ongeveer 2,7%).
Het grootste deel van de verloren gebieden werd niet bewoond door etnische Hongaren, maar door voormalige minderheden, waarvan de Slowaken, Roemenen en Zuid-Slaven nu hun nationale aspiraties gerealiseerd zagen. Door de eenzijdige manier waarop de grenzen bepaald werden kwamen echter enkele miljoenen Hongaren buiten Hongarije te wonen (zie Hongaarse minderheden), vooral in Transsylvanië, Vojvodina en langs de zuidgrens van Tsjechoslowakije. Ruwweg bleven ongeveer 3,3 miljoen Hongaren in de buurlanden achter. De Slavische en Roemeense minderheden in Hongarije bedroegen daarentegen ongeveer 0,3 miljoen personen. Verder telde Hongarije nog een grote groep (ca. 0,5 miljoen) Volksduitsers. Van de mogelijkheid referenda te organiseren werd, met uitzondering van de stad Sopron en omgeving, door de geallieerden geen gebruik gemaakt.
De regeling werd en wordt in Hongarije uiterst onrechtvaardig gevonden en het streven naar aanpassing van het dictaat van Trianon - het Hongaars revisionisme - heeft de Hongaarse politiek lang belast. Met hulp van Nazi-Duitsland slaagde men er aan de vooravond van en tijdens de Tweede Wereldoorlog gedeeltelijk in, maar de Vrede van Parijs herstelde de Trianon-grenzen weer. Kleine extreem rechtse groepen streven in Hongarije nog steeds herziening na.