Vilhelm Hammershøi

Van Wikipedia

zonlicht in interieur

Vilhelm Hammershøi (15 mei 1864 - 13 februari 1916) was een kunstschilder uit Kopenhagen, Denemarken. Hij schilderde met name portretten, architectuur, landschappen en interieur scènes. Hij is bekend van de laatste die hij in zachte kleuren schilderde.

Hammershøi volgde vanaf zijn 8ste tekenlessen en had veel talent. Hij ging van 1879 tot 1884 naar de Kongelige Akademi for de Skønne Kunster in Kopenhagen waar hij lessen volgde onder Frederik Vermehren Hij had tevens les van Frederik Rohde, Vilhelm Kyhn en Peder Severin Krøyer en had al vroeg succes, met name internationaal.In 1891 trouwde hij de zus van een collega, Ida Ilsted en ze zouden tot zijn dood in 1916 samen blijven. Ida komt veelvuldig in zijn schilderijen voor, in de interieurscenes en portretten waar hij haar vaak van achter afgebeeld heeft.

Zijn stijl en techniek van de midden jaren 1880 verschilde niet veel van de andere schilders van deze periode maar de psychologische lading van zijn werk was zijn tijd vooruit en is meer iets van de jaren 1890. Het werd dan ook niet altijd begrepen door zijn tijdgenoten. Een portret van zijn zus in 1885 (Den Hirchsprungske Samling, Kopenhagen) werd afgewezen voor de Neuhausen Prijs. Zijn palet bestaat altijd uit een harmonieuze combinatie van grijstinten, van zacht zwart tot wit, geaccentueerd door iets warmere tinten. Zijn interieurs van de 1880s laten zien dat hij een meester was van de overgang van intens zwart naar helder licht.

[bewerk] Reizen

Hammershøi reisde in 1887 naar Nederland en België. In 1889 stelde hij 4 schilderijen tentoon bij de Wereldtentoonstelling in Parijs. Dit was de eerste keer dat hij de werken van James McNeill Whistler zag. Van september 1891 tot maart 1892 woonde hij in Parijs waar hij veel omging met Jens Ferdinand Willumsen. Hij ontmoette ook Th. Durét die hem later in Kopenhagen opzocht. Van oktober tot december 1893 leefde hij in noord Italië. In juni 1897 reisde hij naar Stockholm en in oktober van datzelfde jaar reisde hij via Nederland naar Londen waar hij tot mei 1898 bleef. Het is waarschijnlijk dat hij daar de grote tentoonstelling heeft bezocht die opende op 16 mei (The Skating Rink, Knightsbridge) waar naast werk van Claude Monet, Manet, Bonnard, Vuillard en Duitse kunstenaars ook 9 olieschilderijen van Whistler hingen.

Van oktober 1902 tot februari 1903 was hij weer in Italië en in september 1904 in Londen. Hammershøi's reizen, met name die naar Londen, hadden een belangrijke invloed op zijn werk. In Londen schilderde hij veel straatscènes rond het British Museum en wordt er gezegd in de hoop Whistler tegen te komen. In Parijs werd zijn portret van zijn verloofde Ida Ilsted bewonderd door Durét en Pierre Puvis de Chavannes. Pierre-Auguste Renoir schijnt geinteresseerd te zijn geweest in zijn vroege portretten waaronder die van zijn zus die eerder afgewezen was.

[bewerk] schilderijen

Interior With Young Man Reading. 1898

Net als andere deense schilders van die tijd had Hammershøi veel gemeen met de schilders van de deense Gouden Eeuw en met Eckersbergs school, vanwege zowel zijn scholing als persoonlijke voorkeur.

Hammershøi's onderwerpen omvatten portretten, naakten, landschappen, architectuur en interieurs. De laatste, met stille vrouwfiguren, meestal op de rug gezien, toont de invloed van Johannes Vermeer. Wellicht interessanter zijn de interieurs zonder figuren. Ze zijn net als de sobere architectuurschilderijen heel puur. De landschappen zijn hebben ook veel gemeen met de architectuurschilderijen door hun simplificatie van ruimte en structuur. Zelfs zijn portretten hebben architectonisch gevoel voor structuur en compositie.

Na zijn dood in 1916 raakte zijn werk langzaam in vergetelheid. Zijn ongepassioneerde puristische stijl had te weinig gemeen met de naoorlogse experimentele avant garde beweging. De herontdekking en herwaardering van Symbolisme in de laatste jaren maakte ook de weg vrij voor de herwaardering van Hammershøi. Hammershøi is nu niet alleen de meest bekende schilder van Scandinavië maar hij is ook erg populair in Parijs en New York dankzij grote retrospecties in het Musée d'Orsay en het Guggenheim Museum.