Bodensjøen

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Bodensjøen
Satellittbilete av Bodensjøen.
Kart over Bodensjøen
Koordinatar	47°39′N 9°19′E
Tilsig	Rhinen
Utsig	Rhinen
Tilsigsområde	11 500 km²
Tilknytta land	Sveits, Austerrike, Tyskland
Største lengd	63 km
Største breidd	14 km
Overflateareal	539 km²
Middeldjup	90 m
Største djup	252 m
Vassvolum	55 km³
Hydraulisk opphaldstid	4,3 år
Høgd over havet	395 m
Øyar	Mainau, Reichenau, Lindau
Busetnadar	sjå liste

Bodensjøen (tysk Bodensee) er ein stor innsjø på Rhinen mellom Tyskland, Sveits og Austerrike.

Bodensjøen vart først nemnd av den romerske geografen Pomponius Mela rundt 43 fvt.. Han merka seg at Rhinen rant gjennom to innsjøar og gav dei latinske namn, Lacus Venetus (i dag Obersee) og Lacus Acronius (i dag Untersee). Plinus den eldre brukte namnet Lacus Brigantinus, er den romerske byen Brigantium (i dag Bregenz). Innsjøen vert òg kalla Den swabiske sjøen.

Innsjøen ligg 395 m over havet og er den tredje største i Sentral-Europa etter Balaton og Genevesjøen. Han er 63 km lang, og på det breiaste nesten 14 km. Han dekkjer eit areal på om lag 539 km². Det største djupet er 252 m midt i den austlege delen (Obsersee). Volumet er om lag 55 km³. Innsjøen har fire delar: Obersee (hovuddelen, 476 km²), Überlinger See (nord, 61 km²), Untersee (vest, 63 km²), og Zeller See og Gnadensee (nordvest). Den regulerte Rhinen renn inn i innsjøen i søraust ved byen Konstanz og strøymer ut nær Stein am Rhein. Bodensjøen gjev ferskvatn til mange byar sør i Tyskland.

Bodensjøen vart danna av ein isbre (kalla Rhineisbreen) under istida. Elvene Rhinen, Bregenzer Ache og Dornbirner Ache fører sediment frå Alpane til innsjøen, slik at djupet av han gradvis minkar i søraust.

150 profesjonelle fiskarar fiska om lag 1000 tonn fisk i 2001, som var under den gjennomsnittlege fangsten på 1200 tonn dei siste ti åra. Ein aure (Salmo trutta) i Bodensjøen, vart nesten utrydda på 1980-talet på grunn av forrureining, men etter at ein har tatt førehandsreglar har fisken vendt tilbake att.

Ei bilferje traffikarar innsjøen mellom Romanshorn i Sveits og Friedrichshafen i Tyskland, og ei anna ferje mellom Konstanz og Meersburg (begge tyske).

[endre] Geografisk kuriositet

Dampbåt på Bodensjøen

Det finns ingen bindande avtalar mellom landa for kor landegrensene i Bodensjøen går. Sveits meiner at grens skal gå i midten av innsjøen, medan Austerrike meinar at innsjøen bør vere eit kondominat mellom dei tre landa. Tyskland har ingen klare meiningar. Rettspørsmål vedrørande skipstransport og fiske er regulert i separate avtalar.

Det har naturlegvis oppstått tvistar. Ei sak omhandlar ein husbåt som var ankra opp i to forskjellige land, og ei anna sak omhandla fiske i Bregenzbukta.

[endre] Flaumar

Den såkalla «hundreårets flaum» i tidleg på sommaren i 1999 heva nivået i innsjøen med to meter, og oversvømde havner, bygningar og hotell.
Seint i august [[2005] førte kraftig regn til at nivået steig med 70 cm på eit par dagar. Regnet skapte flaum over store området og vaska bort motorvegar og jarnbanelinjer.

[endre] Øyar i innsjøen

Mainau
Reichenau
Lindau

[endre] Byar rundt Bodensjøen

Utsyn frå Pfänder over Bregenz og innsjøen (med Lindau i bakgrunnen)

[endre] Austerrike

Hard
Bregenz
Lochau
Fussach
Gaissau

[endre] Tyskland

Lindau (i Bayern)
Wasserburg
Nonnenhorn
Kressbronn (i Baden-Württemberg)
Langenargen
Eriskirch
Friedrichshafen
Immenstaad
Hagnau
Stetten
Meersburg
Uhldingen-Mühlhofen
Überlingen
Sipplingen
Bodman-Ludwigshafen
Konstanz
Wallhausen
Dingelsdorf
Litzelstetten

Reichenau sett frå den tyske sida

Reichenau
Allensbach
Radolfzell
Moos
Gaienhofen
Öhningen

[endre] Sveits

Skumring nær Arbon

Altenrhein i St. Gallen
Rorschach i St. Gallen
Horn i Thurgau
Steinach i St. Gallen
Arbon i Thurgau (det same er resten)
Frasnacht
Egnach
Romanshorn
Uttwil
Kesswil
Güttingen
Altnau
Landschlacht
Münsterlingen
Bottighofen
Kreuzlingen (og Konstanz i Germany)
Gottlieben
Ermatingen
Mannenbach
Berlingen
Steckborn
Mammern
Eschenz

[endre] Lenkjer ut

Wikimedia Commons har ei samling filer som gjeld: Bodensjøen

Henta frå «http://nn.wikipedia.org../../../b/o/d/Bodensj%C3%B8en.html»