Łuska (nabój)
Z Wikipedii
Łuska (gilza) – jest to część naboju, służąca do umieszczenia w niej ładunku miotającego i spłonki. W nabojach zespolonych służy do umocowania pocisku. Zabezpiecza i uszczelnia komorę nabojową podczas strzału.
Wyróżnić można: łuski karabinowe, pistoletowe, rewolwerowe, myśliwskie i działowe (artyleryjskie).
Łuskę wynalazł w 1812 roku Francuz szwajcarskiego pochodzenia, nazwiskiem Pauly. Stworzony przez niego łuska miała papierowe ścianki i mosiężne dno. Był to przełom w broni palnej, rozwiązujący problemy z ładowaniem broni odtylcowej i umożliwił znacznie szybsze ładowanie. Łuski dzieli się według sposobu zapłonu spłonki, na trzy typy:
- nabój typu Lefaucheux (lub: igłowy), wynaleziony w 1835 r. Kurek uderzał w znajdujący się z boku dna łuski pręcik, który detonował piorunian rtęci w spłonce. Dziś nie używany.
- nabój bocznego zapłonu. Piorunian był umieszczony tutaj wewnątrz kryzy łuski. Iglica broni uderzała punktowo na brzegu dna łuski. Dziś rzadko używany, m. in. w amunicji kal. 0,22 cala.
- nabój centralnego zapłonu. Piorunian znajduje się w środku dna łuski. Iglica uderza w łuskę centralnie. Dziś używany niemal we wszystkich rodzajach nabojów.
Informacja o kalibrze broni, np. 9 mm x 19 Parabellum, mówi oprócz średnicy pociski także długość łuski, tutaj 19 mm. Gdy występuje literka "R", np. 7,62 mm x 54R Mosin, oznacza to, że kryza (czyli dno łuski) ma większą średnicą od łuski i "wystaje" uniemożliwiając pociskowi wsunięcie się w głąb lufy.
[edytuj] Bibliografia
- "Encyklopedia Broni" wyd. Penta, 1995.