Agustín de Iturbide
Z Wikipedii
Agustín Cosme Damián de Iturbide y Arámburu (ur. 27 września 1783, zm. 19 lipca 1824), meksykański przywódca, dyktator, polityk. Po wygranej wojnie z Hiszpanią w 1822 r. obwołał się cesarzem.
Urodził się w Valladolid de Michoacán (obecnie Morelia). Karierę rozpoczął w wojsku hiszpańskim gdzie pełnił służbę oficerską w Nowym Meksyku. Razem z armią rojalistyczną brał udział w tłumieniu powstania niepodległościowego. W 1820 r. dowodził oddziałami, które miały zniszczyć siły powstańcze dowodzone przez Vincente Guerrero. Jednak zamiast z nim walczyć przyłączył się do niego (co uczynił jednak w tajemnicy przed władzami hiszpańskimi). Razem w lutym 1821 r. wydali tzw. "Plan Iguala", który zawierał postanowienia odnośnie niepodległości Meksyku oraz ustanowienia monarchicznej formy rządów. Iturbide i Guerrero otrzymali poparcie całego społeczeństwa i zadali szereg porażek hiszpańskim wojskom kolonialnym. Ostatni hiszpański wicekról Juan O'Donojú ustąpił ze stanowiska 21 sierpnia 1821 r. i podpisał tzw.Traktat z Cordoby dzięki któremu Meksyk stał się niepodległym państwem. W ciągu miesiąca Iturbide został tymczasowym przywódcą rządu.
W 1822 r. ogłasza się cesarzem Agustínem I. Jego panowanie było okresem despotyzmu i nieporadnych rządów. 10 miesięcy później został zmuszony do abdykacji przez Antonio López de Santa Anna. Iturbide udał się na wygnanie do Włoch. Powrócił do Meksyku w 1824 r. Został wtedy aresztowany, uznany za zdrajcę i skazany przez kongres meksykański na karę śmierci . Wyrok został wykonany przez rozstrzelanie.