Alimenty

Z Wikipedii

Alimenty (z łac. alimentum - pokarm, od alere - karmić, żywić) - regularne, obligatoryjne świadczenia, na ogół pieniężne, na rzecz osób fizycznych, do których zobowiązywane są na drodze prawnej inne osoby fizyczne.

Konieczność płacenia alimentów wynika zazwyczaj z rozmaitych zależności rodzinnych, ale może też wynikać z tytułu długiego wspólnego pożycia bez formalnego tworzenia rodziny (patrz konkubinat).

W Polsce obowiązek alimentacyjny wynika głównie z następujących zależności:

• posiadania dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczą na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania,
• posiadania byłego małżonka, który znajduje się w niedostatku; obowiązek ten nie istnieje jeśli były małżonek został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego lub po rozwodzie zawarł nowy związek małżeński; gdy zobowiązanym jest małżonek który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego obowiązek ten wygasa z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd przedłuży ten termin,
• posiadania krewnych w linii prostej (na przykład rodziców, wnuków), którzy znajdują się w niedostatku,
• posiadania siostry lub brata (także przyrodnich), którzy znajdują się w niedostatku - jednakże w tym wypadku zobowiązany może uchylić się od świadczeń, jeśli byłyby one połączone ze zbyt dużym uszczerbkiem dla niego lub jego najbliższej rodziny.

W wielu krajach istnieje też obowiązek alimentacyjny względem byłego lub obecnego konkubenta, w Polsce jednak nie ma prawnych możliwości dochodzenia alimentów z tytułu samego konkubinatu.

W Polsce nałożenie obowiązku alimentacyjnego może być ustalone przez sąd w wyniku procesu cywilnego lub za porozumieniem stron, nie ma natomiast możliwości nakładania tego obowiązku na drodze administracyjnej. Stroną wnoszącą pozew w procesie alimentacyjnym może być między innymi:

• osoba domagająca się dla siebie świadczeń alimentacyjnych, o ile posiada zdolność procesową,
• przedstawiciel ustawowy osoby uprawnionej do świadczeń alimentacyjnych,
• prokurator,
• ośrodek pomocy społecznej,
• organizacja społeczna spełniająca wymogi określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości.

Koncepcja alimentów jest silnie związana z polityką rodzinną. W Polsce w roku 2004 zlikwidowano Fundusz Alimentacyjny, służący do zabezpieczania wypłacania alimentów kobietom, których małżonkowie okazali się niewypłacalni (lub uchylali się od płacenia alimentów). Przypuszczalnie ta oraz podobne zmiany prawne spowodowały około dwukrotny wzrost liczby rozwodów w stosunku do lat poprzednich - celem wielu z tych rozwodów mogło być uzyskanie zasiłków rodzinnych dla samotnych matek.