Archidiecezja katowicka

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Gmach kurii metropolitalnej

Pieczęć kurii katowickiej z okresu II wojny światowej

Archidiecezja katowicka - jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w Kościele katolickim w Polsce:

ustanowiona diecezją 28 października 1925 przez papieża Piusa XI bullą Vixdum Poloniae unitas weszła jako sufragania w skład metropolii krakowskiej. Złożyły się na nią dwie niejednolicie geograficznie i historycznie ukształtowane części, składowe diecezji wrocławskiej. Pierwsza, to dawny obszar Wikariatu Cieszyńskiego (do końca I wojny światowej część zaboru austriackiego), a druga to wschodnia część pruskiego Górnego Śląska. Granice powołanej do życia diecezji, liczącej 4225 km² pokrywały się z granicami województwa śląskiego.

W 1938 biskupowi katowickiemu przekazano pod zarząd fragment diecezji wrocławskiej, leżącej w granicach Czechosłowacji, tzw. Zaolzie, a w nim trzy dekanaty: Frysztat, Jabłonków i Karwina, obejmujące 29 parafii. 13 stycznia 1939 biskup katowicki przejął zarząd nad skrawkiem diecezji nitrzańskiej w okręgu Czadeckim obejmującym 2 parafie: Czerne i Skalite. 1 stycznia 1940 Zaolzie powróciło pod jurysdykcję biskupa wrocławskiego.

ustanowiona archidiecezją 25 marca 1992 przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae Populus (dokonał on reorganizacji istniejących diecezji i prowincji kościelnych, której efektem było powstanie kolejnych 9 prowincji kościelnych).

Z liczebnie dużej diecezji katowickiej 13 dekanatów weszło w skład nowo utworzonej diecezji gliwickiej (powierzchnia - ok. 800 km², katolicy - ok. 200 tys., parafie - 48, co stanowi 1/4 obszaru diecezji). Dalsze 8 dekanatów weszło w skład nowo utworzonej diecezji bielsko-żywieckiej (powierzchnia - ok. 1000 km², katolicy - 350 tys., parafie - 84 co stanowi ok. 1/4 dotychczasowego obszaru diecezji katowickiej).

Archikatedra od 1992 - kościół pw. Chrystusa Króla w Katowicach.

Gmach seminarium duchownego

Gmach wydziału teologicznego

[edytuj] Biskupi

arcybiskup metropolita (od 1985) - abp Damian Zimoń.
biskup pomocniczy,(od 1988) wikariusz generalny - bp Gerard Bernacki.
biskup pomocniczy (od 1996), sekretarz generalny KEP (od 1998) - bp Piotr Libera.
biskup pomocniczy (od 2006) - bp Józef Kupny.

[edytuj] Seminarium Duchowne

W 1980 przeniesiono siedzibę Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego z Krakowa do Katowic. W 1989 w seminarium studia teologiczne odbywało w ramach studium domesticum 294 alumnów. Obecnie wszyscy kandydaci do kapłaństwa kształcą się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego.

[edytuj] Dane liczbowe

1921 po plebiscycie część księży została po stronie niemieckiej, część zaś przeniosła się na stronę polską obawiając się prześladowań.
1922 administrator apostolski ks. August Hlond przyjął do pracy grupę księży z innych diecezji, w tym kilku spoza granic Polski. Wszyscy posiadali wyższe wykształcenie teologiczne. W okresie międzywojennym otrzymywali wykształcenie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na jednego księdza przypadało 3385 katolików.
1925 katolicy - ok. 915 tys., dekanaty - 18, parafie i stacje duszpasterskie - 179.
duchowieństwo nowo powstającej diecezji rekrutowało się z kleru wrocławskiego, wychowanego i wykształconego w seminariach duchownych we Wrocławiu i Widnawie (ok. 300 księży, pośród nich 64 uważało się za Niemców, 4 posiadało obywatelstwo niemieckie).
1925-1935 katolicy - wzrost o ok. 400 tys. (mimo wyjazdu ok. 70 tys. Niemców).
1932 kościoły parafialne - 188 (w tym kościoły tymczasowe - 13, kościoły prywatne - 2, kościół zakonny - 1, kościoły filialne - 20, kaplice z możliwością odprawiania nabożeństw - 133, inne ośrodki kultu - 19.
1933 katolicy - 1 195 395 (w tym katolicy niemieccy - 149 153 tj. 12,4%, jak wynika z oficjalnych statystyk państwowych, na Śląsku na początku lat trzydziestych żyło ok. 100 tys. ludzi używających języka niemieckiego.
1938 katolicy - 1305 tys., grekokatolicy - 111, prawosławni - 53, ewangelicy - 67 685, żydzi - 19 124, innowiercy - 1401, ateiści - 399.
1939 w przeddzień wybuchu II wojny światowej księża - 489. Wybuch wojny zastał przy życiu 72 księży - działaczy plebiscytowych i powstańczych, z których 41 było represjonowanych, wielu przeniosło się dobrowolnie lub przymusowo do Generalnego Gubernatorstwa. Łącznie księża dotknięci różnymi represjami - 157 (45 księży i kleryków zginęło w obozach koncentracyjnych, 5 w więzieniach, 2 w czasie działań wojennych, 5 rozstrzelano, 7 zmarło jako ofiary wojny, 26 przeżyło obozy, 15 czasowo przebywało w obozach, 50 czasowo przebywało w więzieniach, 34 otrzymało zakaz urzędowania, 33 wysiedlono do GG, 12 uciekło za granicę w obawie przed prześladowaniami).
od poł. 1940 na Górny Śląsk sprowadzano ludność niemiecką z Besarabii i Bukowiny, wyznania protestanckiego i katolickiego (w czasie okupacji, z Kościoła katolickiego wystąpiło ok. 4 tys. wiernych, tj. 0,4%) tworzącą m.in. kadrę urzędniczą nowopowstającej administracji okupacyjnej.
podczas okupacji ok. 150 kościołów i kaplic ucierpiało w mniejszym lub większym stopniu.
po okupacji katolicy - 1250 tys., z tego 80% deklarowało się jako Polacy, a 20% jako Niemcy.
1986 katolicy - 2357 tys.
1988 (diecezja katowicka) katolicy - 2500 tys., dekanaty - 42, parafie - 398.
obecnie katolicy - ok. 1450 tys., dekanaty - 33.