Bóg w judaizmie

Z Wikipedii

Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem - Panem jedynym (Pwt 6,4)

Werset z Księgi Powtórzonego Prawa (zobacz: Biblia), stanowiący jednocześnie rodzaj wyznania wiary i najważniejszą modlitwę żydowską, ukazuje żydowskie pojęcie Boga - Boga jedynego, niepowtarzalnego, wiecznego i wszechobecnego, który zawarł przymierze z narodem wybranym - objawił mu się i zobowiązał do słuchania. Sam Bóg określa się jako początek i koniec, czyli Bóg Stwórca i Bóg końca czasów. Judaizm jest religią monoteistyczną, ale Biblia opisuje historię "walki" Jahwe z kultem fałszywych bogów starożytnego Wschodu, m.in. semickiego Baala czy bogów Egiptu.

W judaizmie obowiązuje zakaz sporządzania wizerunków Boga, co miało odróżniać judaizm od kultów pogańskich. Człowiek nie może nazywać Boga, bo każde nazwanie byłoby ograniczeniem absolutu Boga. W Biblii Bóg jest określany czteroliterowym akronimem JHWH (tzw.tetragram), pochodzący z usunięcia samogłosek z frazy "Ja Hweh" co oznacza po hebrajsku "Ja jestem". Jest to najkrótsze, możliwe sformułowanie koncepcji filozoficznej, która jest podstawą rozumienia Boga w judaizmie (i również w dużym stopniu w islamie oraz chrześcijaństwie), polegającym na przyjęciu, że Bóg jest jedynym, realnym i samodzielnym bytem, zaś wszystko inne istnieje tylko poprzez Boga i jest przez to bytem niepełnym. W Psalmach i innych księgach Starego Testamentu o charakterze poetyckim Boga określa się często słowami "Adonaj Elohim" co po hebrajsku znaczy "Pan Bóg".

W teologii żydowskiej nie istnieje pojęcie dogmatu. Na temat rozumienia znaczenia poszczególnych zapisów Tory trwają i trwać będą dysputy. Większość zgadza się jednak z ujętymi w XII w. przez Mojżesza Majmonidesa trzynastoma podstawowymi artykułami wiary:

• (1) Bóg jest stworzycielem, (2) władcą całego stworzenia i (3) sprawcą wszystkiego,
• (4) Bóg jest jedyny i (5) nic nie jest z nim w żadnej mierze porównywalne,
• (6) Bóg objawił się człowiekowi sam, z własnej woli i (7) przez Mojżesza obwieścił ludziom swoje przykazania,
• (8) słowa Proroków są prawdą,
• (9) Bogu wiadome są wszystkie uczynki ludzi i (10) okazuje on dobro tym, którzy szanują jego przykazania, a (11) karze tych, którzy je łamią,
• (12) w określonym czasie nadejdzie posłany od Boga Mesjasz, a
• (13) umarli zmartwychwstaną.