Big band
Z Wikipedii
Big band - dosłownie "duży zespół", jest to popularne określenie orkiestry jazzowej o rozszerzonym składzie.
Największą popularność ten typ zespołu osiągnął w latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku w czasach epoki swingu.
Zwykle muzyka dla big bandów jest w wysokim stopniu aranżowana, co pozostawia mniejsze pole manewru dla solistów jazzowych, w przeciwieństwie dla małych formacji jazzowych, gdzie dużą rolę odgrywa improwizacja. W epoce free jazzu istniały też big bandy, które nie używały zapisanych aranżacji (np. Sun Ra Orchestra, The Art Ansamble Of Chicago).
Big band nigdy nie miał do końca ustalonego składu instrumentalnego, ani też ilości muzyków w nim grających. Zwykle było ich od kilkunastu do kilkudziesięciu, podzielonych na sekcje. Klasyczny skład big bandu składa się z sekcji rytmicznej (złożonej z perkusji, fortepianu, kontrabasu, gitary) i sekcji dętej podzielonej zazwyczaj na trzy podsekcje: sekcja trąbek, sekcja puzonów i sekcja saksofonów. Oprócz tego stosuje się także inne instrumenty dęte, zarówno drewniane (głównie flety i klarnety), jak i blaszane (flugelhorny i czasami tubę).
Spis treści |
[edytuj] Struktura
[edytuj] Sekcja dęta
[edytuj] Sekcja saksofonów
Sekcja saksofonów zazwyczaj składa się z pięciu muzyków: dwóch grających na saksofonach altowych, dwóch na saksofonach tenorowych i jeden na saksofonie barytonowym. Prowadzącym sekcji, który określa ogólny styl i głośność gry jest zazwyczaj pierwszy saksofonista altowy. Jeśli wymaga tego aranżacja, muzycy grają także na innych instrumentack dętych, takich jak flety, klarnety i saksofony sopranowe (czasami oboje i fagoty).
[edytuj] Sekcja dęta blaszana
Sekcja blaszana to ogólny termin określający sekcje trąbek i sekcję puzonów (czasami waltorni). Instrumenty te mogą też korzystać z różnego rodzaju tłumików zmieniających efekt brzmieniowy, powszechnie stosowanych w jazzie.
[edytuj] Sekcja trąbek
Sekcja trąbek składa się zwykle z czterech do pięciu muzyków, z których każdy gra osobną partię. Sekcji przewodzi zazwyczaj pierwsza (albo prowadząca) trąbka, grająca najwyższą i najtrudniejszą partię. Jeśli sekcja gra tutti, prowadzący trębacz jest uznawany za muzyka prowadzącego. Drugi trębacz to zazwyczaj improwizujący solista.
[edytuj] Sekcja puzonów
Sekcja puzonów składa się z zazwyczaj z trzech puzonów tenorowych i jednego puzonu basowego. Czasami dodawany jest jako piąty instrument tuba.
[edytuj] Sekcja rytmiczna
Sekcja rytmiczna z reguły składa się z fortepianu, perkusji, kontrabasu (lub gitary basowej) i gitary.
W klasycznych big bandach gitara była używana najczęściej jako instrument czysto rytmiczny.
Zestaw perkusyjny składa się zazwyczaj z bębna basowego, tom-tomów, hi-hat`u i talerzy typu ride i crash.
Fortepian (najczęściej pianino) miał zazwyczaj funkcję rytmiczno-harmoniczną.
We współczesnych big bandach używa się często dodatkowych instrumentów jak syntezatory, rozbudowane sekcje instrumentów perkusyjnych, elektryczne piana (piano fendera) i inne.
[edytuj] Historia (temat do rozbudowania)
Swingowe zespoły były bardzo popularne od końca lat 20 do początku lat 50 XX wieku. Zastosowanie rozszerzonego składu (kilku muzyków w każdej sekcji) wpływało na głośność muzyki granej przez big band w często zatłoczonych, gwarnych salach tanecznych (balowych). Popularyzacja dużych orkiestr jazzowych wiązała się z popularyzacją odmiany tanecznej jazzu. Przeniesienie muzyki na duże sale taneczne i koncertowe wymusiło powiększenie składów w celu wzmocnienia dźwięku. Systemy nagłośnieniowe stosowano prawie wyłącznie dla solistów (frontmenów).
Później frontmeni wraz z zespołami odgrywali różne style jazzowe, na przykład orkiestra Gila Evansa zapoczątkowała styl cool, a Jaco Pastorious Big Band grał fusion.
Współczesne big bandy grają wszystkie odmiany jazzu.
[edytuj] Słynni amerykańscy frontmeni
- Louis Armstrong
- Count Basie
- Cab Calloway
- Rob McConnell
- Tommy Dorsey
- Jimmy Dorsey
- Eddy Duchin
- Duke Ellington
- Maynard Ferguson
- Bob Florence
- Jan Garber
- Benny Goodman
- Gordon Goodwin
- Fletcher Henderson
- Woody Herman
- Harry James
- Isham Jones
- Quincy Jones
- Louis Jordan
- Sammy Kaye
- Stan Kenton
- Tom Kubis
- Kay Kyser
- Ted Lewis
- Guy Lombardo
- Billy May
- Glenn Miller
- Vaughn Monroe
- Ray Noble
- Nelson Riddle
- Ben Selvin
- Brian Setzer
- Artie Shaw
- Fred Waring
- Chick Webb
- Ted Weems
- Paul Whiteman
[edytuj] Słynni brytyjscy frontmeni
- Jack Hylton
- Debroy Somers
- Carroll Gibbons
- Harry Roy
- Jack Payne
- Ambrose
- Henry Hall (BBC Dance Orchestra)
- Jay Whidden
- Billy Cotton
- Lew Stone
- Stanley Black
- Guy Lombardo
- Joe Loss
- Major Glenn Miller
- Ted Heath
- Geraldo
- Eric Winstone
- Cyril Stapleton
- Edmundo Ros
- Oscar Rabin and Harry Davis
- Victor Silvester
- Billy Ternent
- Ivy Benson
- Tito Burns
- Harry Parry
- Ray Ellington
- Harry Davidson
- Harry Leader
- Jack Jackson
