Bolzano (krążownik)
Z Wikipedii
Bolzano - włoski krążownik ciężki z okresu międzywojennego i II wojny światowej, ostatni ciężki krążownik faszystowskich Włoch.
Spis treści |
[edytuj] Historia powstania
Okręt został zamówiony 25 października 1929 w genueńskiej stoczni Ansaldo Sestri Ponente.
Projekt "Bolzano" był zasadniczo rozwinięciem typu Trento, zachowując jego cechy jak dużą prędkość i stosunkowo lżejsze opancerzenie, z kombinacją cech krążowników "Zara" (uzbrojenie i forma kadłuba z uskokiem burt) i "Pola" (forma nadbudówki dziobowej). Zastosowano nowocześniejszą w porównaniu z Trento i przez to zajmującą mniej miejsca siłownię, a także lepszy podział kadłuba na wodoszczelne sekcje. W stosunku do poprzedników zmieniono wyposażenie lotnicze - zamiast stałej dziobowej, zastosowano obrotową katapultę, umieszczoną między kominami (okręt nie posiadał jednak hangaru do chronienia samolotu). "Bolzano" był najszybszym włoskim i jednym z najszybszych na świecie ciężkich krążowników - na próbach osiągnął prędkość 36,81 w, a podczas służby osiągał maksymalnie 34-35 w.
Stępkę pod budowę okrętu położono 11 czerwca 1930, kadłub wodowany był 31 sierpnia 1932, a okręt oddano do służby 19 sierpnia 1933.
[edytuj] Służba
"Bolzano" brał udział w bitwie z Brytyjczykami koło przylądka Stilo 9 lipca 1940, podczas której został trafiony trzema pociskami średniego kalibru, nie odnosząc większych uszkodzeń. Brał następnie udział w osłonie operacji konwojowych między Włochami a Afryką Północną. Uczestniczył też w bezskutecznych akcjach w poszukiwaniu floty brytyjskiej oraz w początkowej fazie bitwy pod Matapanem 28 marca 1941.
25 sierpnia 1941 "Bolzano" został storpedowany w rufę przez brytyjski okręt podwodny HMS "Triumph" u północnego wejścia do Cieśniny Mesyńskiej, po czym odholowany został do Messyny na trzymiesięczny remont.
13 sierpnia 1942 roku w okolicach Wysp Liparyjskich został ponownie storpedowany (w śródokręcie) przez brytyjski okręt podwodny HMS "Unbroken". Aby ugasić pożar zalano komory amunicyjne, a okręt osadzono na mieliźnie w okolicy wyspy Panarea. Po miesiącu prac ratowniczych okręt odholowano najpierw do Neapolu, a potem do bazy La Spezia.
Podczas remontu zaproponowano przebudowę okrętu na krążownik lotniczy z pokładem startowym ciągnącym się od komina rufowego aż do dziobu, przy czym nadbudówka dziobowa miała być zlikwidowana, a dziobowy komin zastąpiony przez dwa rozsunięte na burty. Okręt miał przenosić 12 myśliwców Reggiane Re 2000, startujących za pomocą dwóch katapult na dziobie. Samoloty miały następnie lądować w bazach lądowych, bez możliwości lądowania na okręcie. Uzbrojenie miało się składać jedynie z 10 dział przeciwlotniczych 90 mm i 40 działek plot 20 mm. Nie podjęto jednak realizacji tej propozycji.
We wrześniu 1943, po kapitulacji Włoch, nie wyremontowany krążownik został przejęty przez Niemców w La Spezii. W nocy z 21 na 22 czerwca 1944 roku został zatopiony w La Spezii przez brytyjskich płetwonurków na pojazdach podwodnych Chariot ("żywych torpedach"), wodowanych z włoskiego kutra torpedowego MS 74.
Po wojnie wrak zezłomowano.
[edytuj] Dane techniczne
- wyporność:
- standardowa: 10 980 t
- pełna: 13 900 t
- wymiary:
- długość: 196,9 m
- szerokość: 20,6 m
- zanurzenie: 6,8 m
- napęd: 4 turbiny parowe Parsona o mocy łącznej 150 000 KM, 10 kotłów parowych Yarrow-Ansaldo (o ciśnieniu 2 atm.), 4 śruby
- prędkość maksymalna: 36 w.
- zasięg: 4432 mile morskie przy prędkości 16 w, 910 Mm/35 w.
- zapas paliwa: 2224 t mazutu
- załoga: 725-788
Uzbrojenie i wyposażenie:
- 8 dział kalibru 203 mm L/53 w wieżach dwudziałowych (4xII).
- 12 dział przeciwlotniczych 100 mm L/47 w podwójnych stanowiskach na burtach (6xII) (do 1937 - 16 x 100 mm)
- 8 działek plot 37 mm L/54 (4xII) (od 1937)
- 8 karabinów maszynowych plot 13,2 mm (4xII) (od 1942 - 4 x 20 mm)
- 8 kadłubowych stałych wyrzutni torpedowych 533 mm (4xII, poprzeczne do burt)
- 2 wodnosamoloty, katapulta
Opancerzenie:
- pas burtowy: 70 mm
- pokład pancerny: 50 mm
- przednia i tylna gródź cytadeli pancernej: 50 mm
- wieże artylerii: 100 mm (boki i dach - 80 mm)
- barbety: 60 mm
- wieża dowodzenia: 100 mm
[edytuj] Źródła
- Andrzej Jaskuła: "Krążownik ciężki Bolzano" w: Morza, Statki i Okręty 3/2000
Okręty włoskie z okresu II wojny światowej | |
---|---|
Pancerniki | |
typu Cavour: Conte di Cavour | Giulio Cesare | typu Caio Dulio: Andrea Doria | Caio Duilio |
typu Vittorio Veneto: Vittorio Veneto | Littorio | Roma | |
Krążowniki ciężkie | |
typu Zara: Fiume | Gorizia | Pola | Zara | typu Trento: Trento | Trieste | Bolzano |
Krążowniki lekkie | |
typu di Giussano (Condottieri I): Alberto di Giussano | Alberico da Barbiano | Bartolomeo Colleoni | Giovanni delle Bande Nere |
|
Niszczyciele i torpedowce | |
Niszczyciele: typy: Mirabello | Leone | Sella | Sauro | Turbine | Navigatori | Dardo | Folgore | Maestrale | Oriani (Poeti) | Soldati | |
Torpedowce: typy stare: Pilo | Sirtori | la Masa | Generale | Palestro | Curtatone | Audace | |
Torpedowce: typy nowe: Spica | Orsa (Pegaso) | Ciclone | Niszczyciele zdobyczne: typ Sebenico | Premuda | Korwety: typu Gabbiano | |
Lotniskowce | |
Aquila | Sparviero | |
Okręty podwodne | |
typy: Acciaio | Adua | Argonauta | Perla | Sirena | Sirena | Argo | Balilla | Bandiera | Bragadin | Brin | Cagni | Calvi | Classe R Fieramosca | Flutto I | Flutto II | Foca | Glauco | Liuzzi | Mameli | Marcello | Marconi | Micca | Pisani | Settembrini | Squalo |