Cedr
Z Wikipedii
| Cedr | |
 Cedr atlantycki |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | nagonasienne |
| Podgromada | nagonasienne drobnolistne |
| Klasa | iglaste |
| Podklasa | Pinidae |
| Rząd | sosnowce |
| Podrząd | Pinineae |
| Rodzina | sosnowate |
| Podrodzina | Abietoideae |
| Plemię | Cedreae |
| Rodzaj | cedr |
| Nazwa systematyczna | |
| Cedrus Belon ex Trew 1757 | |
Cedr (Cedrus Belon ex Trew, 1757) - rodzaj drzew z rodziny sosnowatych. Przedstawiciele tego rodzaju występują w rejonach górskich Azji i Afryki Północnej. Ich pierwotny areał to Himalaje i region śródziemnomorski. Rosną na wysokościach 1500-3200 m n.p.m. w Himalajach i 1000-2200 m w basenie Morza Śródziemnego.
W przeszłości lasy cedrowe bujnie porastały europejskie obszary basenu Morza Śródziemnego. Jednak wraz z rozwojem rolnictwa następowała ich degradacja i przekształcanie tych terenów na pastwiska dla owiec i kóz. Obecnie dąży się do odrodzenia tych zborowisk leśnych, co niejednokrotnie okazuje się niemożliwe.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Są to długowieczne i potężne drzewa iglaste osiągające wysokość do 40, wyjątkowo do 60 m. Gałęzie mają szerokie i rozłożyste.
- Liście
- Igły osiągają długość 8-60 mm, wiecznie zielone.
- Szyszki
- Cylindryczne, długości 12 cm.
[edytuj] Systematyka
Wyróżnia się pięć taksonów w tym rodzaju, klasyfikowanych w zależności od podejścia do 4 lub 2 gatunków.
- cedr himalajski (Cedrus deodara (Roxburgh) G. Don) - rośnie w Himalajach, od Afganistanu aż po Nepal. Nadal dostarcza cennego drewna. Jest to gatunek najbardziej rozpowszechniony. Igły długości 25-60 mm.
- cedr libański (Cedrus libani A. Richard) - igły długości 8-25 mm.
- cedr libański typowy (Cedrus libani A. Richard var. libani A. Richard) - najbardziej znany, występuje w górach Libanu, zachodniej Syrii i w południowo-centralnej Turcji. Uważany jest za narodowe drzewo Libanu. Umieszczony jest na jego fladze państwowej oraz godle. Igły ciemnozielone do niebeskozielonych o długości 10-25 mm.
- Cedrus libani var. stenocoma (Schwarz) Davis - góry południowo-zachodniej Turcji. Igły niebieskozielone, długości 8-25 mm.
- cedr cypryjski (Cedrus libani A. Richard var. brevifolia (Hooker f.) Henry, lub Cedrus brevifolia (Hooker f.) Henry) - najmniej znany, jest niższy niż inne cedry. Przez niektórych uważany za odrębny gatunek. Igły długości 8-20 mm.
- cedr atlaski (Cedrus libani A. Richard var. atlantica (Endlicher) Manetti ex Carriere, lub Cedrus atlantica (Endlicher) Manetti ex Carriere) - występuje na terenie Maroka i Algierii (w górach Atlas). Igły ciemnozielone do niebieskozielonych, długości 10-25 mm.
[edytuj] Zastosowanie
- Drewno cedrowe używane było do budowy statków, w meblarstwie oraz w budownictwie. Służyło m.in. do budowy Świątyni Jerozolimskiej. Na skutek prowadzonej intensywnej eksploatacji gatunki te zostały bardzo wyniszczone, w wyniku czego w wielu krajach znalazły się pod ochroną. Drewno cedrowe stosuje się także na fornir, sklejkę, płyty wiórowe i pilśniowe, na deski i parkiet, na meble, do zabudowy wewnętrznej i zewnętrznej, na ramy, drzwi, okna. Dobre jest do toczenia i rzeźbienia, na pudełka do cygar, na ołówki, listwy, łódki sportowe i instrumenty muzyczne.
- Roślina ozdobna: cedry są często uprawiane jako drzewa ozdobne w krajach o łagodnym klimacie.
[edytuj] Bibliografia
- K. Browicz, J. Zielinski (1982), Chorology of trees and shrubs in south-west Asia and adjacent regions Vol. 1. Warszawa-Poznań
| sosnowate |
| sosna • świerk • jodła • modrzew • cedr • choina • jedlica • modrzewnik |
