Z Wikipedii

Gdy masa gwiazdy jest większa od 3 mas Słońca to po krótkim pobycie na ciągu głównym gwiazda staje się nadolbrzymem, nową lub supernową, by ostatecznie skończyć jako biały karzeł, gwiazda neutronowa lub czarna dziura... Diagram Hertzsprunga-Russella, to w końcu jak jest z tą wielkością?

Strasznie duży artykuł. Może rozwalić go na kilka mniejszych pod-artykułów: Czarna dziura/Historia, Czarna Dziura/Teorie, itp.? Haael 00:12, 3 paź 2005 (CEST)

Spis treści 1 == 1.1 Ucieczka z czarnej dziury 1.2 Kilka uwag merytorycznych 1.3 [2007/02/02 15:01] Robot podejrzewa spam: 80.51.198.37 1.4 masa gwiazdy, która stanie się czrną dziurą 1.5 Ze zgłoś błąd - doWeryfikacji 1.6 Informacja nie przepada

[edytuj] ==

hehehe dlamne to kicz

Czarna dziura to bardzo duża, dla człowieka i jego aktualnie znanej technice pomiarowej
trudna do zmierzenia masa gwiazdy, która rzeczywiście nie pozwala wydostać się ze swojego wnętrza
energii i materii w postaci znanej powszechnie ludzkości.
Czarna dziura to koniec jednej, a zarazem początek narodzin kolejenej gwiazdy.
Okres gromadzenia potencjalnego "paliwa" czarnej dziury, poprzez prawdopodobną eksplozje pewnej masy
krytycznej, następnie emisje przez promieniowanie, aż do wyemitowania głównego potencjału i do
ponownego zapadnięcia, "kalapsu" gwiazdy nazwałbym '"Oddechem Gwiazdy". - Lucyfer!(zmiana 2006.12.11)

Nie musi byc duza, starczy ze jest gesta.

1. 1. niedokładnie: (gdzie ρ jest średni gęstość z punkt widzenia obserwatory długi od cz dz) musi być dużo. Więc: jeśli ρ jest mały i r dużo, to wystarczy (teoretycznie, bez konteksta formacji struktur w rzeczywistej Wszechświecie). I nawet kiedy ρ jest dużo (obiekt jest gęsty), nie jest cz dz jeśli r jest zamało. Wzór jest wzór. Boud 16:45, 19 maj 2004 (CEST)
2. Mase da sie zmierzyc, bo wplywa na inne ciala
3. Dlaczego poczatek narodzin ?
   1. Chyba mówi o fakt że metaly (sens astronomiczny, tzn wszystko więcej cieżki niż He) od supernowy są ważny w tworzenie następny pokolonie gwiazdy. Boud 17:23, 19 maj 2004 (CEST)
4. Czarna dziura wybucha ?
   1. małych cz dz mogą "evaporate" przez Hawking radiation, to nie dokładnie ,,wybuch". Boud 17:23, 19 maj 2004 (CEST)
5. "wyemitowanie potencjalu" - to pseudonaukowe okreslenie
   1. Zgadzam się, potencjał nie jest emitowany. Boud 17:23, 19 maj 2004 (CEST)
6. "Oddech Gwiazdy" - czysta poezja.

Chcialem te dyskusje od razu skasowac, ale chyba nie mozna bylo bez komentarza...

Najważniejszy jest na stron artykuła, czy ktoś pisze rzecze niejasne na stron dyskusji, to nie ma dużo problem, oprócz jeśli też jest na artykuł... i ja jeszcze nie czytałem całość stron artykułu (jest w (pl) zamiast w (fr), ale uczę się... :)... Boud 17:23, 19 maj 2004 (CEST)

Olaf 21:11, 15 maj 2004 (CEST)

z Dyskusja:Czarne dziury

Zobacz http://www.mensa.org.pl/forum/65/czarne.html - Maja Kaźmierczak

1. 1. tu: Czarna dziura to obiekt w przestrzeni kosmicznej, który zapadł się pod wpływem swojej własnej siły grawitacyjnej do tego stopnia, że prędkość ucieczki z niego jest równa prędkości światła.
   2. mensa: Czarna dziura to obiekt w przestrzeni kosmicznej, który się zapadł pod wpływem swojej własnej siły grawitacyjnej do tego stopnia, że prędkość ucieczki z niego ... jest równa prędkości światła.
2. 1. tu: że czarne dziury tworzą się na skutek zapadania grawitacyjnego masywnych gwiazd pod koniec ich zycia.
   2. mensa: Czarne dziury tworzą się na skutek grawitacyjnego zapadania masywnych gwiazd pod koniec ich życia.

Ani jeden zdanie lub drugie jest tak perfekcyjny że nie może być poprawiony.

• Mówi ,,w przestrzeni kosmicznej" jest raczej stylizm niż prawdziwość, może mówić ,,w przestrzeni", ,,w Wszeczświecie", ...
• Mówi ,,zapadł" jest używanie czasu dla mówić o czas-przestrzen - z ten sposób tłumaczenie, rozumienie że paradoksy tylko są problemy rozumienie jest trudny
• Tworzenie czarne dziurny, to nie tylko od masywnych gwiazdy.

Jest bardzo rzadko że zdanie w język naturalnego z więcej niż 10 słów nie może być poprawiony. Jest dlaczego mamy wikipedia :). Po 10 lat, być może będą tak rzetelne zdanie o tematy naukowych, ale jeszcze poza wikipedii, jest to rzadko...

Ale ogólnie, szkic ten potrzeba być zintegrowany z czarna dziura (liczba pojedęcza) Boud 16:57, 28 wrz 2004 (CEST)

Uważam że niepoprawnie jest mówić:"Jety .... ciągnęły się .... nad i pod płaszczyzną galaktyk.", bo jak rozrużnić, który z nich nad, a który pod płaszczyzną.

Czarna dziura prawdopodobnie istnieje w centrum naszej galaktyki. Michał

[edytuj] Ucieczka z czarnej dziury

Może światło i większość rodzajów materii i energii ma problemy z opuszczeniem czarnej dziury, lecz wygląda na to, że pole magnetyczne opuszcza ją zupełnie swobodnie. Dowodem są dżety, tworzą się one zarówno wokół supermasywnych czarnych dziur, jak i tych "zwykłych" gwiazdowych. Dżet nie może utworzyć się przy ciele niebieskim pozbawionym pola magnetycznego...

Wszystkie zjawiska związane z dyskiem akrecyjnym i dżetami zachodzą w przestrzeni wokół czarnej dziury, a nie w niej samej. Źródłem pola magnetycznego może być materia opadająca na horyzont zdarzeń, a nie sama osobliwość. Z zewnątrz do jej opisu wystarczy masa, ładunek i moment pędu. Osobliwość nie wytwarza pola magnetycznego. Superborsuk ^Ω 00:41, 31 lip 2006 (CEST)

Czyli uważasz, że wirujący dysk akrecyjny plazmy tworzy zamknięty obwód elektryczny i to on jest właśnie źródłem pola magnetycznego? Jeśli tak, to linie sił tego pola powinny przechodzić przez centrum dysku, trafić w czarną dziurę i nie znikną pod horyzontem zdarzeń? Poza tym, nie wiem czy osobliwość może mieć nieskończenie małe rozmiary, gdyż cokolwiek kryje się pod horyzontem zdarzeń to coś wiruje, a punkt nie może się przecież obracać 01.08.2006.

Moim zdaniem pole magnetyczne nie opuszcza Czarnej Dziury, poprostu występuje wokół tego obiektu.
Wokół każdego ciała fizycznego powstaje pole magnetyczne, jeżeli takowego nie daje się  stwierdzić,
tzn. że pola pojedyńczych cząsteczek tego ciała nie są uporządkowane i wzajemnie się
wznoszą, co w konsekwęcji daje efekt braku w/w pola.
Jeżeli pole magnetyczne powstaje wokół Czarnej Dziury, to oznaczało by, że istnieje tam
uporządkowany ruch cząsteczek lub/i przepływ energii. Lucyfer! (2006.12.11)

Matematyczna teoria czarnych dziur, w szczególności rozwiązania Kerra-Nordstroema (P.Mazur, 1982) zakładają parametr Q całkowitego ładunku elektrycznego czarnej dziury oraz J całkowitego momentu pędu. W rezultacie mamy obracający się ładunek, czyli źródło pola magnetycznego. Innego rodzaju istotnym źródłem pola magnetycznego wokół czarnej dziury jest ruch wysokoenergetycznych naładowanych cząstek spadających na czarną dziurę. Pozdrawiam, Plazmonik Bloedestaug.

[edytuj] Kilka uwag merytorycznych

1. Zdanie "W czasoprzestrzeni zakrzywionej ciała poruszają się po torach, które są liniami o ekstremalnej (najmniejszej lub największej) długości spośród wszystkich możliwych łuków łączących zadane punkty." wymaga zmiany lub rozszerzenia, gdyż jako takie jest nieprawdziwe - w zakrzywionej czasoprzestrzeni, jak i każdej innej, ciała poruszają się po torach których linie zadane są przez równania ruchu. Linie geodezyjne to tory spadków swobodnych w OTW.

2. Zdanie "Obliczanie długości należy przeprowadzać w pełnej przestrzeni czterowymiarowej (czasoprzestrzeni), posługując się zależnym od grawitacji tensorem metrycznym," jest nieprecyzyjne i zahacza o nonsens. Powinno być powiedziane obliczanie długości czego. Poza tym niezrozumiały jst sens słowa pełnej przestrzeni czterowymiarowej - co sugerować może istnienie jakiejś "niepełnej" czterowymiarowej przestrzeni. Następnie napisanie że "tensor metryczny zależy od grawitacji" jest bezsensowne, bo w OTW tensor metryczny nie zależy od grawitacji tylko reprezentuje (lub - jak kto woli - wyraża) grawitację.

3. Sformułowanie "zaś przez długość linii należy rozumieć sumę interwałów czasoprzestrzennych wzdłuż toru cząstki." nic nie mówi, bo pojęcie interwału czasoprzestrzennego nie zostało nigdzie w tekście zdefiniowane lub z zlinkowane.

4. Sformułowanie "Żadna z nich nie wychodzi poza pewien ograniczony fragment objętości przestrzeni" jest sileniem się na naukowość. Lepiej i prościej można powiedzieć "żadna z nich nie wychodzi poza ograniczony obszar przestrzeni".

5. Zdanie "Warto przy tym pamiętać, że żonglowanie takimi pojęciami jak czas, długość, linie geodezyjne i inne ściśle zdefiniowane pojęcia matematyczne wymaga gruntownej wiedzy na ich temat." nie jest merytoryczne, lecz tendencyjne lub tautologiczne. Nie wiadomo czemu służy. Żeby żonglować czymkolwiek, trzeba przecież umieć to robić. Proponuję je usunąć.

6. Błąd logiczny w sformułowaniu "w żaden sposób wyróżniony, czy nawet zauważalny". Powinno być "więc", zamiast "czy nawet".

7. Zdanie "Sam upadek do powierzchni czarnej dziury (która nie jest tożsama z horyzontem zdarzeń) trwa ściśle określony, zależny od masy czarnej dziury czas w układzie spadającym, oraz, co za tym idzie, obserwator spadający ma szansę wysłać do obserwatora na zewnątrz, zanim przejdzie przez horyzont zdarzeń, tylko skończoną ilość sygnałów, energii, fotonów itp." jest niegramatyczne. Upadek jest NA powierzchnię a nie DO powierzchni, poza tym jeszcze brak orzeczenia i następuje zmiana tematu w trakcie zdania. Poza tym, jeśli chodzi o treść merytoryczną, to jeśli mówi się o różnicy między powierzchnią czarnej dziury a horyzontem zdarzeń, to tę pierwszą trzeba jasno zdefiniować.

Poza tym nie jestem pewien, że napisanie na samym początku artykułu Czarna dziura – obiekt astronomiczny jest sensowne. Czarne dziury nie zostały bowiem nigdy zaobserwowane doświadczalnie. Są to jedynie pewne szczególne rozwiązania równań Einsteina, otrzymywane przy szeregu założeń upraszczających (zwiększających symetrię rozwiązania). Nie ma jednoznacznych dowodów astrofizycznych (w sensie obserwacyjnym, a nie teoretycznym) na potwierdzenie tych konstrukcji teoretycznych. Czarna dziura jest przede wszystkim obiektem matematycznym, tzn. ściśle zdefiniowaną klasą rozwiązań równań Einsteina. Ciekawe jest to, że współcześnie próbuje się uogólnić pojęcie czarnych dziur na dowolne czasoprzestrzenie, wykraczając poza rozwiązania Kerra-Nordstroema. Są to tak zwane izolowane horyzonty (więcej o tym można znaleźć w achiwum).

Pozdrawiam, Plazmonique Bloedestaug

To prawda - nie ma żadnych dowodów obserwacyjnych potwierdzających istnienie czarnych dziur. Wszystkie obserwowane obiekty uważane za czarne dziury mogą być równie dobrze ciałami o niezwykle dużej gęstości, ale które wcale nie "zapadły się" pod wpływem własnej grawitacji. Cała ta zabawa intelektualna, jaką jest dyskutowanie o czarnych dziurach i ich niezwykłych własnościach nie ma większego sensu i jest jednym z wielu mitów współczesnej nauki,

Mam prośbę o wprowadzenie zgłoszonych przeze mnie powyżej poprawek do hasła. Niestety nie mam tyle czasu żeby zrobić to samodzielnie. Pozdrawiam, PB.

ps. ależ zabawa i mity zawsze mają sens! - tylko trzeba mieć świadomość ich umowności. :)

[edytuj] [2007/02/02 15:01] Robot podejrzewa spam: 80.51.198.37

[edytuj] masa gwiazdy, która stanie się czrną dziurą

Z tego co czytałem w innych źródłach to czarna dziura może powstać gdy obiekt o masie co najmniej 3 krotnie większej od masy słońca skończy swój żywot. Zaś w tym artykule pisze,że musi to być obiekt o masie co najmniej 40 krotnie większej od masy słońca. Czy ktoś mógłby mi wytłumaczyć jak jest na prawdę?

[edytuj] Ze zgłoś błąd - doWeryfikacji

Czarna dziura powstaje, kiedy gwiazda o masie przynajmniej 40-krotnie większej od Słońca zapada się pod wpływem własnego ciężaru po wyczerpaniu paliwa atomowego.

Masa musi być co najmniej 30 razy większa, a nie 40
Zgłoszone: 15:55, 15 lut 2007 (CET)

"Krótka histori czasu" S.Hawking

w glownym opisie czarnej dziury jest podane ze powstaje ona przy masie 40-krotnie wiekszej od masy slonca podczas gdy w punkcie 6 "powstawanie czarnych dziur" na tej samej stonie jest juz tylko masa 4-krotnie wieksza wedlug mojej wiedzy poprawana jest wartosc pierwsza
Zgłoszone: 22:14, 15 lut 2007 (CET)

[edytuj] Informacja nie przepada

"Istnieją teorie, według których przejście obiektu przez horyzont zdarzeń związane jest z całkowitym zniknięciem zawartej w tym obiekcie informacji."

Z tego co wiem nie jest to juz prawdą. Kiedys tak przypuszczano, ale ktostam ostatnio odkryl, ze promieniowanie ktore wdziela czarna dziura moze spowodowac, ze informacja ktora wpadla do czarnej dziury nie przepada! Nie mam czasu robic dokladnego googlania na ten temat - informacje wyczytalem w jakiejs ksiazce popularnonaukowej, ktorej raczej bym ufal. Trzeba to sprawdzic dokladniej. assembler.