Edward II
Z Wikipedii
Edward II Plantagenet Z bożej łaski król Anglii, pan Irlandii i książę Akwitanii |
|
Król Anglii | |
Okres urzędowania | od 7 lipca 1307 do 20 stycznia 1327 |
Poprzednik | Edward I Długonogi |
Następca | Edward III |
Dane biograficzne | |
Dynastia | Plantageneci |
Urodzony | 25 kwietnia 1284 zamek Caernarvon |
Zmarł | 21 września 1327 zamek Berkley |
Ojciec | Edward I Długonogi |
Matka | Eleonora Kastylijska |
Żona | Izabela Francuska |
Dzieci | Edward III Plantagenet Jan z Eltham Eleonora Woodstock Joanna z Tower |
Edward II z Caernarvon (25 kwietnia 1284 w Caernarvon - 21 września 1327 w Berkley), król Anglii od 1307 r., czwarty syn Edwarda I i jego żony, Eleonory Kastylijskiej. 7 lutego 1301 roku uzyskał tytuł księcia Walii, jako pierwszy angielski książę.
Spis treści |
[edytuj] Tytulatura
Ang. Edward II, by the Grace of God, King of England, Lord of Ireland and Duke of Aquitaine
Pol. Edward II, z bożej łaski król Anglii, pan Irlandii i książę Akwitanii
[edytuj] W cieniu ojca
Ojciec Edwarda, król Edward I Długonogi, Młot na Szkotów, był indywidualnością nieprzeciętną i zapalonym wojownikiem. Od początku starał się swoje pasje przelać na syna. Ten jednak nie znajdował upodobania w sprawach wojny, kontentując się bardziej powszednimi rzeczami. Zemściło się to 24 czerwca 1314 nad Bannockburn, gdzie wojska dowodzone osobiście przed Edwarda poniosły druzgoczącą klęskę w starciu ze Szkotami Roberta I Bruce'a. Po tej bitwie Anglicy ostatecznie utracili Szkocję, mimo iż na podpisanie pokoju trzeba było czekać jeszcze prawie 20 lat.
Edward II, w przeciwieństwie do ojca, nie był żadną indywidualnością, ani też nie posiadał cech przywódczych. W dzieciństwie został zdominowany przez osobowość Długonogiego, toteż z tego okresu wyniósł głównie małe zaufanie do siebie i swoich umiejętności, i potrzebę oparcia się na jakimś faworycie. To doprowadziło do jego klęski.
[edytuj] Król Anglii. Piers Gaveston
Edward Długonogi zmarł 7 lipca 1307 r. podczas kolejnej wyprawy przeciw Szkotom. Książę Walii, teraz król Edward II koronował się w Westminsterze 25 lutego 1308 roku. Miesiąc wcześniej poślubił Izabelę Francuską. Młodej fracuskiej księżniczce na początku pewnie spodobał się Edward, który odznaczał się przystojną twarzą i atletycznym ciałem. Wkrótce jednak okazało się, iż Edward jest homoseksualistą.
Jeszcze za życia ojca Edward zakochał się w gaskońskim awanturniku Piersie Gavestonie. Edward I szybko zaczął coś podejrzewał i rozkazał wygnać Gavestona. Kiedy Edward II został królem, jego pierwszą decyzją było ściągnięcie z powrotem swojego faworyta, którego obdarzył tytułem hrabiego Kornwalii. Wszechwładza Gavestona i jego wpływ na króla były solą w oku angielskich możnowładców. Wymogli oni na Edwardzie skazanie Gavestona na banicję, a kiedy ten mimo wyroku wrócił, doprowadzili do jego ścięcia (był to rok 1312). Te wydarzenia zbliżyły Edwarda do żony, co zaowocowało narodzinami następcy tronu.
[edytuj] Wojna ze Szkocją i jej skutki
Tymczasem najpilniejszą sprawą dla Anglii była wojna ze Szkocją. W 1307 r. Robert Bruce koronował się na króla Szkocji i rozpoczął wojnę przeciw Anglii. W 1314 r. jego wojska obległy najpotężniejszy zamek na pograniczu Stirling. Edward osobiście stanął na czele odsieczy. Do bitwy doszło 24 czerwca nad potokiem Bannockburn. Nieudolnie dowodzący Edward rzucił ciężkie rycerstwo do walki w grzązkim terenie na zwarte i uzbrojone w długie włócznie formacje szkockiej piechoty - schiltrony. Bitwa zakończyła się masakrą angielskiego rycerstwa i sromotną ucieczką Edwarda. Zamek Stirling skapitulował niedługo później, zaś na pogranicze spadły niszczące najazdy Szkotów.
W Anglii tymczasem klęska jeszcze bardziej niż dotychczas uzależniła Edwarda od feudałów, na których czele stał królewski kuzyn Tomasz Plantagenet, 2. hrabia Lancaster, wnuk króla Henryka III, człowiek miernych zdolności, za to mający aż w nadmiarze pychy, ambicji i chciwości. W 1318 r. jego zdzierstwa i nieudolność spowodowały utworzenie nowej ligi baronów na czele której stanął Hugon Despenser, 1. hrabia Winchester. Tomasz został pozbawiony urzędu, ale w 1321 r. zbrojnie spróbował przejąć władzę. Próba skończyła się klęską i ścięciem hrabiego Lancaster 22 marca 1322 niedaleko zamku Pontefract. Cała władza przeszła w ręce Despenserów. Była ona tym większa, że syn hrabiego Winchester, Hugon Młodszy (który w międzyczasie zdobył dla siebie hrabstwo Gloucester został kolejnym kochankiem króla.
[edytuj] Upadek
Po ścięciu Lancastera głównym przeciwnikiem Despenserów stała się królowa Izabela. Despenserowie dążyli do wyizolowania królowej zapełniając jej dwór swoimi stronnikami. W 1325 roku Izabela uciekła do Francji na dwór brata Karola IV Pięknego, gdzie już od pewnego czasu przebywał jej kochanek, Roger Mortimer, 8. baron Wigmore, uczestnik rebelii 1321 r., później więziony w Tower, skąd udało mu się zbiec na kontynent i wziąć udział w wojnie angielsko-francuskiej jaka wybuchła po odmowie Edwarda II złożenia królowi Francji hołdu z Akwitanii. Po pewnym czasie dołączył do matki książę Edward.
W 1326 roku Izabela, Mortimer i książę Edward, przy wsparciu hrabiów Hainaut wylądowali w Essex. Król i Despenserowie uciekli na zachód. Cały kraj przeszedł na stronę Izabelii i jej faworyta. Despenserowie zostali wkrótce złapani i straceni, zaś Edward uwięziony w Kenilwoth i 27 stycznia 1327 roku zmuszony do abdykacji na rzecz swego syna Edwarda.
Nawet jednak żywy Edward był niebezpieczny dla królowej i jej kochanka. Z początku przenosili go z miejsca na miejsca w surowych warunkach, upokarzając go na różne sposoby (min. goląc go na łyso, sadzając na kretowisku, itd.). W końcu były król został umieszczony w zamku Berkley. Tam, nocą 21 września 1327 r. strażnicy króla, prawdopodobnie na polecenie królowej i Mortimera, zamordowali Edwarda, wsadzając mu w odbyt rozżarzone żelazo.
[edytuj] Rodzina
25 stycznia 1308 roku poślubił w katedrze Westminsterskiej Izabelę, córkę króla Francji Filipa IV Pięknego i Joanny I, królowej Nawarry, córki Henryka I Grubego, króla Nawarry. Miał z nią dwóch synów i dwie córki:
- Edward III (późniejszy król), (13 listopada 1312 - 21 czerwca 1377)
- Jan z Eltham, hrabia Kornwalii (15 sierpnia 1316 - 13 września 1336)
- Eleonora Woodstock (8 czerwca 1318 - 22 kwietnia 1355), żona Reynolda II, hrabiego Geldrii
- Joanna z Tower (Joan of the Tower), 5 lipca 1321 - 7 września 1362), żona Dawida II Bruce'a, króla Szkocji
Miał ponadto jednego nieślubnego syna Adama FitzRoy'a, urodzonego jeszcze w XIII wieku (wiemy, że uczestniczył w wyprawie do Szkocji w 1312 roku), zmarłego po 18 września 1322 roku.
Poprzednik Llywelyn ap Gruffydd |
Książę Walii 1301-1307 |
Następca Edward |
Poprzednik Edward I |
król Anglii 1307-1327 |
Następca Edward III |
Poprzednik Edward I |
pan Irlandii 1307-1327 |
Następca Edward III |
Poprzednik Edward I |
Książę Akwitanii 1307-1325 |
Następca Edward III |
Poprzednik Edward I |
Hrabia Ponthieu 1307-1325 |
Następca Edward III |
Henryk II Plantagenet | Ryszard I Lwie Serce | Jan bez Ziemi | Henryk III Plantagenet | Edward I | Edward II | Edward III | Ryszard II | Henryk IV Lancaster | Henryk V Lancaster | Henryk VI Lancaster | Edward IV | Henryk VI Lancaster | Edward IV | Edward V | Ryszard III | Henryk VII Tudor | Henryk VIII Tudor | Edward VI Tudor | Lady Jane Grey | Maria I Tudor | Elżbieta I Tudor | Jakub I Stuart | Karol I Stuart | Oliver Cromwell | Richard Cromwell | Karol II Stuart | Jakub II Stuart | Wilhelm II Orański | Maria II Stuart | Anna Stuart | Jerzy I Hanowerski | Jerzy II Hanowerski | Jerzy III Hanowerski | Jerzy IV Hanowerski | Wilhelm IV Hanowerski | Wiktoria Hanowerska | Edward VII Koburg | Jerzy V Windsor | Edward VIII Windsor | Jerzy VI Windsor | Elżbieta II Windsor