Gwardia Narodowa

Z Wikipedii

Gwardia Narodowa – nazwa milicji obywatelskiej, utworzonej w okresie rewolucji francuskiej w 1789 r., broniła ona zdobyczy rewolucji. Nie należy mylić "Gwardii Narodowej" z "Gwardią Cesarską" (Garde Impériale) stworzonej nieco później przez Napolena I.

Francuska Gwardia Narodowa i Gwardia Narodowa Zmobilizowana La Garde Nationale et La Garde Nationale Mobilisé ( Mobil) Powstała w czasie rewolucji francuskiej natychmiast po zdobyciu Bastylii w 1789 roku.W 1792 roku w sytuacji klęsk militarnych i realnej groźby inwazji ze strony Prus, księcia Bruszwiku i emigrantów księcia Condé, Zgromadzenie Narodowe ogłasza zagrożenia bytu państwowego i mobilizuje 50 000 ludzi, w większości gwardzistów, a później po upadku twierdz Longwy i Verdun następne 30 000. Pod koniec marca 1814 upada Pierwsze Cesarstwo Francuskie. Armie europejskie stoją w bram Paryża. Odcinek od Cichy do Nuilly jest broniny przez 70 000 gwardzistów. Słabo uzbrojone i nieprzeszkolone jednostki stawiają zacięty opór atakującym ten odcinek Rosjanom. Kapitulują 30 marca 1814 roku. Gwardia Narodowa zostaje rozwiązana przez króla Charles’a X w 1827 roku. Spontanicznie odbudowana w czasie rewolucji 1830 roku. Król Louis – Philippe popiera jej istnienie i 29 sierpnia 1830 roku wręcza sztandar Gwardii Narodowej Paryża. 29 sierpnia staje się świętem Gwardii. W listopadzie 1831 roku gwardia Narodowa wspólnie z wojskiem tłumi bunty i wystąpienia rzemieślników w Lyonie. Scenariusz powtarza się w kwietniu 1834 roku. Druga Republika stara się po raz kolejny uporządkować status prawny Gwardii Narodowej.Podstawą prawną działalności Gwardii Narodowej staje się ustawa parlamentu II Republiki z dnia 13 czerwca 1851 roku. Gwardia Narodowa jest określona jako organizacja terytorialna. Każdy z departamentów formował jeden lub kilka legionów, składających się z batalionów organizowanych w poszczególnych kantonach. Cała formacja podlegała Ministrowi Spraw Wewnętrznych.Gwardii Narodowej przydzielono następujące zadania: 1. Służba porządkowa na terenie macierzystego kantonu. 2. Służba poza kantonem w ramach tworzonych na potrzeby chwili jednostek. 3.Obowiązek mobilizacyjny mający na celu stworzenie w wypadku zagrożenia armii rezerwowej – armii drugiej linii. Służbie w Gwardii Narodowej podlegali teoretycznie wszyscy obywatele francuscy w wieku od 20 do 50 lat, z wyłączeniem osób odbywających służbę wojskową. Można było uzyskać zwolnienie ze służby „z ważnych powodów publicznych”. Ponieważ ustawa nie precyzowała o jakie powody chodzi, powszechnie nadużywano tego punktu jako pretekstu do unikania służby.Kadrę dowódczą starano się zapewnić angażując oficerów armii francuskiej bez przydziałów służbowych i oficerów w stanie spoczynku.Nominacje na stopnie podoficerskie i niższe stopnie oficerskie przeprowadzano w batalionach po wyborach na te stopnie. W wyborach uczestniczyli wszyscy członkowie danego batalionu. Oficerowie wyżsi – dowódcy batalionów i legionów byli wybierani przez wszystkich oficerów danej jednostki.Każdy gwardzista miał obowiązek samodzielnego nabycia munduru i wyposażenia – tylko w wyjątkowych wypadkach mógł skorzystać z magazynów wojskowych. Broń palną wydawano tylko do ćwiczeń.Ten bardzo anarchistyczny system nie sprawdził się i już w 1852 parlament zmodyfikował ustawę.Departamenty miały obowiązek formowania jednostek sapersko-strażackich (sapeurs-pompiers) wyposażonych w broń palną i to one miały być szkieletem Gwardii Narodowej. Władze poszczególnych departamentów podejmowały decyzje o uzupełnieniu tych jednostek o kompanie, bataliony i legiony Gwardii.Prezydent Republiki mianował oficerów wszystkich stopni, zaś szefowie batalionów nominowali kadrę podoficerską. Powołani do służby w Gwardii mogli być wszyscy mężczyźni – obywatele francuscy zdolni do noszenia broni w wieku od 25 do 50 lat, ale to rząd poprzez prefektów poszczególnych departamentów decydował o liczebności Gwardii Narodowej. Całość, tak jak poprzednio podlegała Ministrowi Spraw Wewnętrznych.Reforma miała ukrócić anarchię w nadawaniu stopni oficerskich i tworzeniu niepotrzebnych jednostek. Miało to ograniczyć wydatki i stworzyć sprawne, zdolne do rozbudowy jednostki szkieletowe na bazie korpusów sapersko-strażackich. W obliczu spodziewanego konfliktu z Prusami (wojna francusko-pruska 1870 roku) zdecydowano się przeprowadzić mobilizację. W ten sposób w 1868 roku powstała po raz kolejny Gwardia Narodowa Zmobilizowana (Garde Nationale Mobilisé). Jej żołnierzy nazywano „mobiles” w liczbie mnogiej lub też „mobil” w liczbie pojedynczej. Spowodowało to powstanie polskiego, powszechnie używanego tłumaczenia jako Gwardia Narodowa Ruchoma. Różne cechy można przypisać tym jednostkom, ale nie ruchliwość. Słabo wyposażone i przeszkolone jednostki były przywiązane do swoich kantonów. Formacje Gwardii Narodowej były kopiowane w wielu krajach Europy , również w Polsce, ale we francuskim pierwowzorze nazwy nie ma słowa „mobilité” jest natomiast słowo „mobilisé”. Podstawą prawną powstania tej formacji była ustawa z 1852 roku. Mobilizacja przebiegała opornie i jednostki z trudem osiągały zdolność bojową. Najlepiej przedstawiała się sytuacja w departamencie de la Seine, gdzie na bazie kompanii sapersko-strażackich sformowano 51 batalionów Gwardii Narodowej Zmobilizowanej.Kapitulacja wojsk francuskich w obozach Metz i Sedan, wziącie do niewoli cesarza i głównodowodzącego spowodowało że na Gwardię Narodową spadła olbrzymia część obowiązków związanych z obroną kraju. 12 sierpnia 1870 roku w związku z zagrożeniem Paryża parlament podjął uchwałę o powstaniu Garde Nationale Sédentaire (Gwardii Narodowej Terytorialnej). Podstawą prawną była pełna wad ustawa z roku 1851.Mieli służyć w niej mieszkańcy zagrożonych miejscowości - w tym wypadku Paryża. To ta formacja stała się główną siłą Komuny Paryskiej.Gwardia Narodowa weszła w wojnę praktycznie nieprzygotowana. Broń dostarczano do jednostek już w czasie działań wojennych. Nie było czasu na zapoznanie się żołnierzy z jej obsługą. Ironią losu było to, że po wielu wcześniejszych odmowach wyposażenia tych jednostek w nowoczesne karabiny Chassepot, obecnie dostarczano im kupowane w Stanch Zjednoczonych jeszcze nowocześniejsze karabinki Remington i Winchester, nie spełniające jednak roli karabinu piechoty (długość, brak bagnetu).O stopniu wyszkolenia może świadczyć rozkaz generała Chanzy dowódcy 2. armii Loary, który przed bitwą pod Le Mans zdecydował się poświęcić pewną ilość amunicji, aby każdy gwardzista mógł przynajmniej raz wystrzelić na próbę z posiadanej przez siebie broni. Mimo to gwardziści dawali wielokrotnie wyraz determinacji walcząc z poświęceniem z przeciwnikiem.

W marcu 1871 roku w oblężonym przez Prusaków Paryżu zostaje proklamowana Komuna Paryska. Władze III Republiki nie uznały jej legalności. Pod koniec maja 1871 roku wojska francuskie dowodzone przez marszałka Mac-Mahon i generała Galliffet wkraczają do Paryża topiąc Komunę we krwi. Na żołnierzy Gwardii Narodowej – głównej siły zbrojnej Komuny Paryskiej spadły represje. Tych, którym udowodniono udział w walkach skazywano na karę śmierci, wieloletnie więzienia i deportacje do obozów pracy przymusowej w Nowej Kaledonii czy też Gujanie.

Ostatecznie w roku 1872 roku Zgromadzenie Narodowe rozwiązuje Gwardię Narodową, wprowadzając jednocześnie obowiązek pięcioletniej służby wojskowej.

[edytuj] Zobacz też

• Gwardia Narodowa Stanów Zjedoczonych, siły zbrojne nie będące siłami stałymi, a jedynie powoływanymi w razie potrzeby. Liczy sobie kilkaset tysięcy żołnierzy.