Henry Wadsworth Longfellow
Z Wikipedii
Henry Wadsworth Longfellow (ur. 27 lutego 1807 w Portland, zm. 24 marca 1882 w Cambridge), poeta amerykański. Pochodził ze starej rodziny osadników w Nowej Anglii. Od wczesnej młodości interesował się poezją. Swój pierwszy wiersz opublikował w 14. roku życia. W latach 1826-1829 odbył podróż po Europie, studiując filologię romańską i germańską. Wrażenia z podróży opublikował w postaci tomu szkiców Za morzem. W 1839 ukazała się autobiograficzna powieść Hyperion. W tym okresie Longfellow był wykładowcą języków nowożytnych, następnie w latach 1835-1854 profesorem na Uniwersytecie Harvarda. Jego największym osiągnięciem było wydanie pierwszego amerykańskiego tłumaczenia "Boskiej komedii" Dantego (1867-1870).
W latach 30. XIX wieku Longfellow rozpoczął wydawać zbiory własnych poezji: Głosy nocy (Voices of the Night, 1839), Ballady i poematy (Ballads and other Poems, 1842), zawierające drobne utwory, wśród których m.in. wiersze "Wrak Hesperusa" i "Wioska Blacksmith" uważane za szczytowe osiągnięcia współczesnej liryki. Z tego okresu pochodzą również wybitne liryki zbioru Poematy o niewolnictwie (Poems of Slavery, 1842).
W 1847 ukazał się poemat opisowy Ewangelina (Evangeline: a Tale of Acadie). Ta pisana klasycznym heksametrem opowieść o tragicznym losie wypędzanych z ojczyzny Akadów, wykazująca zresztą wpływ Hermana i Dorotei Goethego, przyniosła poecie światową sławę i popularność dorównującej niemal rozgłosowi Waltera Scotta czy George'a Byrona.
Odtąd oryginalne tematy amerykańskie dominowały w twórczości poety. Longfellow stał się narodowym poetą Ameryki, czerpiąc z jej tradycji i folkloru, sięgając aż do legend Indian. Tak powstała Pieśń o Hajawacie (1855), poetycka transpozycja legendy o półbogu i bohaterze. Pewne elementy poematu wskazują na pokrewieństwo z ludowym eposem fińskim Kalewala. Jednakże bezpośrednie wpływy folkloru indiańskiego, duch poezji ludowej przenikający cały utwór, a także nawiązanie do historii początków osadnictwa amerykańskiego tworzą całość oryginalną, pełną prawdziwej poezji. Łatwa, melodyjna forma wiersza pisanego nierymowanym ośmiozgłoskowcem, utrwaliła wielką popularność utworu.
Następne większe dzieło Zaloty Milesa Standisha (The Courtship of Miles Standish, 1858) nawiązuje do sielankowych obrazów początków osadnictwa, idealizując działalność kolonizatorską i purytańskie obyczaje. Podobnym duchem przesiąknięty jest zbiór Opowiadania z przydrożne gospody (The Tales of Wayside Inn, 1863-1873).
Ostatnim dużym utworem poety była mistyczna trylogia złożona z dramatów o życiu Chrystusa: Boska tragedia (The Divine Tragedy, 1871), Złota Legenda (The Golden Legend, 1851) i Tragedie Nowej Anglii (New England Tragedies, 1857-1868).
Popularność Longfellowa w Ameryce, a potem i w Europie XIX wieku była olbrzymia. Jako reprezentant burżuazyjnego idealizmu przed I wojną światową należał do najczęściej czytanych poetów anglosaskich. Wobec młodego społeczeństwa amerykańskiego reprezentował tradycje pokoleń pionierów kolonizacji, kult ogniska domowego i rodzinnego życia, uczył rozumieć i kochać otaczającą groźną przyrodę. Europa znajdowała w jego utworach nie tylko hasła bliskie przez ich humanizm, ale także uczyła się rozumieć nową Amerykę, jej surowe życie, odrębne obyczaje i pełną romantyzmu egzotykę Indian.
