New Immissions/Updates:
boundless - educate - edutalab - empatico - es-ebooks - es16 - fr16 - fsfiles - hesperian - solidaria - wikipediaforschools
- wikipediaforschoolses - wikipediaforschoolsfr - wikipediaforschoolspt - worldmap -

See also: Liber Liber - Libro Parlato - Liber Musica  - Manuzio -  Liber Liber ISO Files - Alphabetical Order - Multivolume ZIP Complete Archive - PDF Files - OGG Music Files -

PROJECT GUTENBERG HTML: Volume I - Volume II - Volume III - Volume IV - Volume V - Volume VI - Volume VII - Volume VIII - Volume IX

Ascolta ""Volevo solo fare un audiolibro"" su Spreaker.
CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Historia kolei we Włoszech - Wikipedia, wolna encyklopedia

Historia kolei we Włoszech

Z Wikipedii

Inauguracja kolei Neapol - Portici, 1839 r.
Inauguracja kolei Neapol - Portici, 1839 r.
Florencja, stazione Leopolda z 1848 r.
Florencja, stazione Leopolda z 1848 r.
Jednostka spalinowa kolei prywatnej ALN, ok. 1960 r.
Jednostka spalinowa kolei prywatnej ALN, ok. 1960 r.
Kolej La Spezia – Genua nad brzegiem Morza Liguryjskiego
Kolej La Spezia – Genua nad brzegiem Morza Liguryjskiego
Mediolan, detal budynku dworca Centrale (drugiego)
Mediolan, detal budynku dworca Centrale (drugiego)
  • 4 X 1839 – otwarcie kolei parowej Neapol – Portici (Królestwo Obojga Sycylii);
  • 1840 – kolej parowa Mediolan – Monza; druga na ziemiach włoskich (Królestwo Lombardii-Veneto, Ces. Austriackie);
  • 1842-46 – pierwsze odcinki kolei Mediolan – Wenecja, z mostem przez Lagunę Wenecką; kolej Imperial-Regia Privilegiata Strada Ferrata Ferdinandea Lombardo-Veneta (Królestwo Lombardii-Veneto);
  • 1844 - początek budowy kolei Turyn - Alessandria - Genua, ukończonej 1853 (Król. Sardynii);
  • 1848 – kolej parowa Florencja – Livorno (W. Ks. Toskanii)
  • 1856 – kolej parowa Rzym – Frascati (Państwo Kościelne); budowa kolei możliwa za pont. Piusa IX, jego poprzednik (Grzegorz XVI) uważał kolej za "dzieło szatana";
  • 1859 - otwarcie linii Rzym - Civitavecchia (Państwo Kościelne); inżynieria budowy i parowozy francuskie (Cail & Cie.), szyny brytyjskie; 1867 przedłużenie do granicy toskańskiej;
  • ...
  • 1863 - pierwsza kolej na Sycylii: linia Palermo - Bagheria;
  • 1867 – otwarcie Brennerbahn: kolej połączyła sieć włoską z siecią Austrii i Niemiec; k.k. priv. Südbahn; pierwsza kolej transalpejska;
  • 1871 - pierwsza kolej na Sardynii: linia Cagliari-Decimomannu-Villasor; 1880 ukończenie połączenia Cagliari - Sassari - Porto Torres;
  • 17 IX 1871 - pierwszy tunel alpejski: otwarcie Tunelu Fréjus (inaczej Tunel Mont-Cenis) między Modane i Bardonecchią (Piemont); 12,8 km długości;
  • ...
  • 1890 – elektryczny tramwaj podmiejski Florencja – Fiesole, pierwszy w Europie tramwaj systemu Sprague'a;
  • 1895-98 - otwarcie kolei Circumetnea; tor 950 mm;
  • ...
  • ok. 1903 – rozpoczęcie elektryfikacji trójfazowej sieci krajowej północnych Włoch; po 1945 r. stopniowa przebudowa na prąd stały 3000 V, ostatnia linia funkcjonowała do 1976 r.;
  • 1925 – Neapol: otwarcie linii Metropolitana FS, służącej jako średnicowa dla niektórych pociągów dalekobieżnych;
  • 1930 - Rzym: likwidacja tramwajów w centrum historycznym rozpoczęła proces eliminacji tego środka, powstrzymany dopiero w latach 90-tych;
  • 1931 – Mediolan: oficjalne otwarcie dworca Centrale – ostatniego wielkiego dworca czołowego w Europie; ukończenie przebudowy węzła z dworcem przelotowym (pierwszy Milano Centrale) na węzeł z dworcem czołowym;
  • 1935 – Florencja: otwarcie dworca Santa Maria Novella – pierwszego wielkiego dworca modernistycznego we Włoszech; czasy faszystowskie przyniosły falę modernizacji dworców;
  • ...
  • 1950 – Rzym: otwarcie nowego dworca Termini;
  • 1955 - Rzym: otwarcie pierwszej linii metra; druga (i ostatnia) linia przybyła dopiero w 1980;
  • 1964 - Mediolan: otwarcie pierwszej linii metra;
  • przełom l. 60. i 70. – przebudowa linii Neapol – Torre Annunziata kolei Circumvesuviana do standardów SKR;
  • 1970-91 – rozpoczęcie budowy i ostateczne ukończenie pierwszej linii wysokich prędkości w Europie (do 250 km/h); w znacznej części linia otwarta w 1978 r.; elektryfikacja 3000 V;
  • 1997 – Mediolan: otwarcie pierwszego odcinka podziemnej średnicy kolei aglomeracyjnej Passante FS (także pociągi FNord); ukończenie całości planowane na 2008 r.;
  • 1998 - Neapol: likwidacja sieci tramwajowej w zachodnich dzielnicach; mimo obietnic modernizacji pozostałość dużego systemu tramwaju neapolitańskiego trwa w stagnacji;
  • 2002 - Neapol: doprowadzenie linii metra do śródmieścia; budowa w toku;
  • 2003 - Genua: po długiej przerwie w budowie metra (otwartego "szczątkowo" 1990-92) otwarcie pierwszych odcinków linii metra pod śródmieściem;
  • 2005 – otwarcie pierwszej linii wysokich prędkości nowej generacji (300 km/h) między Rzymem i Neapolem; elektryfikacja 25 kV 50 Hz;
  • 2006 – otwarcie odcinka Turyn – Novara linii wysokich prędkości Turyn – Mediolan;

[edytuj] Ważniejsi producenci taboru

  • Ansaldo, Genua; od 1844?


Zalążek artykułu To jest tylko zalążek artykułu związanego z kolejnictwem. Jeśli możesz, rozbuduj go.


[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Łącza zewnętrzne

  • Il Museo ferroviario Sardo, historia (Sardynia)
W innych językach

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu