Indyjski Kongres Narodowy
Z Wikipedii
| Indyjski Kongres Narodowy | |
| Przewodniczący: | Sonia Gandhi |
| Założona: | 1885 |
| Siedziba: |
24, Akbar Road, |
| Ideologia: | Socjalizm |
| Strona internetowa: | Indyjski Kongres Narodowy |
Indyjski Kongres Narodowy (znany też jako Partia Kongresowa) – największa partia polityczna Indii.
Spis treści |
[edytuj] Początki działalności
Powstały w 1885 r., początkowo partia za cel stawiała sobie zapewnienie większego wpływu na sytuację polityczną wyedukowanych Hindusów. Początkowo INC nie był przeciwny brytyjskim rządom. Pierwsze spotkanie zorganizował Szkot, brytyjski polityk i urzędnik korpusu cywilnego Allan Octavian Hume. Odbyło się ono w Bombaju, za zgodą ówczesnego wicekróla.
Później jednak żądania stały się radykalniejsze, a organizacja zaczęła brać udział w ruchu niepodległościowym. W tym czasie powstały w INC dwa obozy:
- Garam Dal - ekstremistyczna (dosł. "Gorąca Frakcja")
- Naram Dal - umiarkowana (dosł. "Miękka Frakcja").
Po I wojnie światowej nieformalnym przywódcą INC stał się Mahatma Gandhi. W tym czasie Kongres stał się organizacją zrzeszającą ludzi o bardzo różnych poglądach - radykalnych socjalistów, tradycjonalistów, a nawet hinduskich i muzułmańskich konserwatystów. INC stał się pierwszą organizacją zrzeszającą miliony ludzi, w różny sposób walczących z kastowością, biedą, religijnymi i etnicznymi różnicami. W krótkim czasie Kongres przerodził się z elitarnej grupy zanglicyzowanych Hindusów w organizację rewolucyjną liczącą sobie 15 milionów członków.
[edytuj] Okres przywództwa Nehru
Po uzyskaniu niepodległości pojawiły się pewne problemy. Gandhi oraz inny lider, Sardar Patel twierdzili, że po tym wydarzeniu INC powinien zostać rozwiązany. Po zabójstwie Gandhiego w 1948 roku i śmierci Patela w 1950 roku, nowy przywódca, Jawaharlal Nehru stał się nową ikoną INC. Rozpoczął okres prowadzenia polityki cechującej się sekularyzacją, ekonomiką socjalną i niezaangażowaną polityką zagraniczną. To stało się główną linią programową INC, który sprawował niezachwiane rządy aż do 1977 roku.
Za sprawą polityki Nehru zmniejszyło się znaczenie klasy posiadaczy ziemskich i biznesmanów, a poprawie uległa sytuacja mniejszości religijnych i Hindusów pochodzących z niższych kast. Generacja przywódców pochodzących z czasów walk o niepodległość została szybko zastąpiona przez osoby pozostające w cieniu Nehru. Poprowadził on INC do spektakularnych zwycięstw w wyborach w 1952, 1957 i 1962 roku.
[edytuj] Przywództwo Indiry Gandhi
Kiedy Nehru zmarł w 1964 roku, przyszłość partii stanęła pod dużym znakiem zapytania. Żaden z przywódców nie miał cech wystarczających chociażby do dorównaniu mu w wielu kwestiach. Kompromisowym kandydatem na lidera stał się umiarkowany i delikatny w wypowiedziach zwolennik Nehru, Lal Bahadur Shastri. Był on premierem Indii aż do swojej śmierci w 1966 roku.
Po jego śmierci, w wewnętrznych partyjnych wyborach na lidera, zwyciężyła córka Nehru, Indira Gandhi (nie spokrewniona z Mahatmą Gandhim). Pierwszym zagrożeniem dla hegemonii partii, jakie się pojawiło, było zjednoczenie opozycji, o nazwie Samyukt Vidhamayak Dal, które zwyciężyło w wyborach do parlamentów kilku nadoceanicznych stanów. Wywołało to w INC konflikt, który doprowadził do oskarżeń pod adresem I. Gandhi o nieudolną politykę, rzucanych przez innych przywódców partyjnych. W efekcie w INC doszło do rozłamu na:
- grupę I. Gandhi - nazywanych Nowym Kongresem, uznana jednak przez Indyjską Komisję Wyborczą za "prawdziwe" INC, pomimo że to ona odłączyła się,
- członków, którzy pozostali - nazywanych Starym Kongresem, lub INC-Organizacją.
Indira Gandhi.
Powyższy podział postrzegany był także jako podział na osi prawicowość-lewicowość. Indira chciała zmobilizować swój elektorat poprzez używanie haseł populistycznych i lewicujących. Główne hasło wyborcze brzmiało "Garibi hatao (Usunąć biedę)!". Pragnęła także zbliżenia ze Związkiem Radzieckim. Tymczasem INC(O) zapatrywało się na politykę bardziej prawicowo, nie ufając radzieckiej pomocy. Wkrótce potem INC(O) zjednoczyło się z Janata Party.
Stopniowo, rządy I. Gandhi stawały się coraz bardziej "autorytarne", co spowodowało zwiększanie się opozycji. Oskarżała ona Indirę o sfałszowanie wyników wyborów w 1971 roku. Gandyjski socjalista, Jayaprakash Narayan wzywał do zmian w rządzie stanu Bihar i w krótkim czasie stał się jednym z inicjatorów ruchu studentów, wieśniaków i pracowników fizycznych, wykorzystującym satyagrahę. Dodatkowo, partia Indiry została pokonana w wyborach parlamentarnych w stanie Gujarat przez partię Janata (Partię Ludową).
21 czerwca 1975 roku, sędzia Jagmohanlal Sinha sądu najwyższego Allahabadu uznał premier I. Gandhi za winną używania instytucji rządowych dla zmiany wyników wyborów. Żądał usunięcia jej ze stanowiska premiera i zakazu startowania w wyborach na 6 lat. Jej oskarżenie oparto na technicznym szczególe - urzędnik z biura premiera nie złożył rezygnacji przed wyborami, pracując potem przy kampanii Indiry w 1971 roku. Powyższe wydarzenia doprowadziły do strajków robotników i związków zawodowych na terenie całego kraju.
Spowodowało to wprowadzenie stanu wyjątkowego, dokonane przez prezydenta Fakhruddina Ali Ahmeda, na żądanie pani premier. Został on proklamowany na mocy art. 352 konstytucji, umożliwiając jej sprawowanie rządów za pomocą dekretów, odwołując wybory i zawieszając niektóre prawa obywatelskie. Stan wyjątkowy trwał 19 miesięcy, aż do decyzji I.Gandi o nowych wyborach. Podczas niego aresztowano tysiące protestujących i przywódców strajków. Działalność partii opozycyjnych została zakazana. Premier ogłosiła 20-punktowy program mający zapewnić wzrost rolniczej i przemysłowej produkcji, poprawę usług publicznych i zwalczanie biedy oraz analfabetyzmu. Dodatkowo wprowadzono bezpośrednie rządy prezydenta w stanach Gujarat i Tamil Nadu, gdzie przedtem rządziły partie przeciwne Indirze.
W styczniu 1977 roku I. Gandhi zarządziła nowe wybory i wypuściła wszystkich więźniów politycznych. Stało się tak pod naciskiem dowództwa wojskowego, jak również pod wpływem doniesień wywiadu, iż jej administracja jest popularna w całym kraju i zwycięży w wyborach. Jednak zwyciężyła partia Janata. Wielu członków INC opuściło Indirę, która sama utraciła mandat. Morarji Desai został pierwszym premierem Indii spoza INC.
Po przegranej w wyborach 1977 roku INC rozpadł się na więcej frakcji. Ugrupowanie lojalne wobec byłej premier stało się popularne jako Kongres(I). Partia ta powróciła do rządów w wyniku wyborów w 1980 roku, a Indira została ponownie premierem. W 1984 roku została ona jednak zamordowana przez dwóch jej ochroniarzy - Sikhów, w odwecie za antysikhijską "Operację Błękitna Gwiazda". W efekcie miały miejsce zamieszki, w których zginęły tysiące Sikhów.
[edytuj] Ostatnie 20 lat
Schedę po Indirze przejął jej syn, Rajiv Gandhi, który został przywódcą partii i poprowadził ją do zwycięstwa w wyborach z 1984 roku. W następnych jednak odniósł porażkę, a sam Rajiv został zamordowany w 1991 roku. Zastąpił go Nasrimha Rao, którego przywództwo było okresem głębokiego kryzysu INC. Partia stopniowo traciła poparcie, Rao był premierem w latach 1991-1996, ale już jego następca na stanowisku lidera partii, Sitaram Kesri, doprowadził do rekordowo niskiego wyniku wyborczego w 1998 roku.
W efekcie zdecydowano się powierzyć przewodnictwo w partii wdowie po Rajivie Gandhim, urodzonej we Włoszech Sonii Gandhi. Pod wpływem tego wyboru, od partii odłączyła się grupa nacjonalistów i utworzyła Kongres Nacjonalistyczny. Z tego powodu powrócono do używania nazwy Kongres(I), w celu podkreślenia przywiązania jego członków do politycznej tradycji dynastii Nehru-Gandhi.
W wyborach z 2004 roku INC otrzymał największą liczbę miejsc, a przewodzony przez niego sojusz 19 partii zwyciężył w wyborach. Sonię Gandhi nominowano na premiera, ale ta nie zdecydowała się na podjęcie tego urzędu i wsparła byłego ministra finansów, Manmohana Singha, który jest premierem Indii od 22 maja 2004 roku. Sonia Gandhi pozostała przewodniczącą partii.
INC obecnie posiada 145 miejsc w Lok Sabha (izba niższa parlamentu indyjskiego) i jest siłą przewodnią rządzącej koalicji Zjednoczony Sojusz Progresywny, wspieranego przez Front Lewicowy.
[edytuj] Premierzy Indii z ramienia INC
- Jawaharlal Nehru (1947 - 1964)
- Lal Bahadur Shastri (1964 - 1966)
- Indira Gandhi (1966 - 1977, 1980 - 1984)
- Rajiv Gandhi (1984 - 1989)
- P.V. Narasimha Rao (1991 - 1996)
- Manmohan Singh (2004 -)
[edytuj] Liderzy partii
- Womesh Chandra Bonnerjee
Siedziba INC w Agartala. - Dadabhai Naoroji
- Badruddin Tyabji
- George Yule
- Sir William Wedderburn
- Sir Pherozeshah Mehta
- P. Ananda Charlu
- Alfred Webb
- Surendranath Banerjea
- Rahimtulla M. Sayani
- Sir C. Sankaran Nair
- Ananda Mohan Bose
- Romesh Chunder Dutt
- Sir Narayan Ganesh Chandavarkar
- Sir Dinshaw Edulji Wacha
- Lalmohan Ghosh
- Sir Henry Cotton
- Gopal Krishna Gokhale
- Rashbihari Ghosh
- Pandit Madan Mohan Malaviya
- Pandit Bishan Narayan Dar
- Rao Bahadur Raghunath Narasinha Mudholkar
- Nawab Syed Muhammad Bahadur
- Bhupendra Nath Bose
- Lord Satyendra Prasanna Sinha
- Ambica Charan Mazumdar
- Annie Besant
- Syed Hasan Imam
- Motilal Nehru (Przewodniczący partii 1919-1920, 1928-1929)
- Lala Lajpat Rai
- C. Vijayaraghavachariar
- Hakim Ajmal Khan
- Deshbandhu Chittaranjan Das
- Maulana Mohammad Ali
- Maulana Abul Kalam Azad (Przewodniczący 1940–1946)
- Mohandas K. Gandhi (Przewodniczący 1924–1925)
- Sarojini Naidu
- S. Srinivasa Iyengar
- Dr. Mukhtar Ahmed Ansari
- Pandit Jawaharlal Nehru (Premier 1947–1964; przewodniczący partii 1929–1931, 1936–1938, 1946, 1951–1955)
- Vallabhbhai Patel (Przewodniczący 1931–1932)
- Nellie Sen Gupta
- Rajendra Prasad (Pierwszy prezydent Indii 1950–1962; przewodniczący partii 1934–1936)
- Netaji Subhash Chandra Bose (Przewodniczący 1938–1939)
- Acharya J.B. Kripalani
- Dr. Pattabhi Sitaramayya
- Purushottam Das Tandon
- U. N. Dhebar
- Neelam Sanjivareddy
- K. Kamaraj
- S. Nijalingappa
- Jagjivan Ram
- Dr. Shankar Dayal Sharma
- Dev Kanta Borooah
- Indira Gandhi (Premier 1966–1977, 1980–1984; przewodnicząca 1960–1961, 1978–1984)
- Rajiv Gandhi (Premier 1984–1987; przewodniczący 1984–1991)
- P.V. Narasimha Rao (Premier 1991–1996; przewodniczący 1991–1996)
- Sitaram Kesri (przewodniczący 1996–1998)
- Sonia Gandhi (przewodnicząca od 1998)
