Józef Stanek

Z Wikipedii

Józef Stanek, pseudonim "Rudy", (ur. 6 grudnia 1916 w Łapszach Niżnych na Spiszu zm. 23 września 1944 w Warszawie) - polski ksiądz pallotyn, błogosławiony męczennik II wojny światowej, kapelan zgrupowania "Kryska" Armii Krajowej podczas powstania warszawskiego.

W 1935 Józef Stanek zaraz po zdaniu matury w wadowickim Collegium Marianum wstąpił do pallotyńskiego nowicjatu w Sucharach nad Notecią, a w 1937 rozpoczął studia w Ołtarzewie. W 1939 podczas ewakuacji seminarium na wschód dostał się do sowieckiej niewoli, skąd uciekł i wrócił do Ołtarzewa.

Święcenia kapłańskie przyjął po ukończeniu studiów filozoficzno-teologicznych w 1941 w Warszawie z rąk abp. Stanisława Galla.

Po święceniach rozpoczął studia na tajnych kompletach na Wydziale Socjologicznym Uniwersytetu Warszawskiego i posługiwał w konspiracji jako kapelan Armii Krajowej, a od 1 sierpnia 1944 uczestniczył w powstaniu warszawskim. Odprawiał w trudnych warunkach nabożeństwa, udzielał pomocy rannym i umierającym, pomagał ludności cywilnej. W ostatnich dniach powstania ks. Stanek zrezygnował z możliwości przeprawy pontonowej na drugi brzeg Wisły. Podczas pacyfikacji Czerniakowskiego Przyczółka wzięty do niewoli przez Niemców, został 23 września 1944 powieszony po torturach na zapleczu magazynu przy ul. Solec w Warszawie.

14 kwietnia 1945 zwłoki ks. Stanka ekshumowano i złożono w zbiorowej mogile przy ul. Solec w Warszawie. 4 marca 1946 przeniesiono je na cmentarz Powązkowski, a 5 listopada 1987 złożono w kwaterze zgrupowania AK "Kryska" znajdującej się na tym cmentarzu. W 1994 przy skrzyżowaniu ulic Wilanowskiej i Solec postawiono pomnik ku czci ks. Stanka i wszystkich walczących na tym terenie w oddziałach Armii Krajowej i Wojska Polskiego.

Jan Paweł II ogłosił ks. Józefa Stanka błogosławionym w gronie 108 męczenników II wojny światowej 13 czerwca 1999 w Warszawie wraz z drugim pallotynem - ks. Józefem Jankowskim. Wezwanie bł. Józefa Stanka nosi kaplica w stołecznym Muzeum Powstania Warszawskiego, a jego imię jedna z alei na Solcu.

[edytuj] Bibliografia

• Ryszard Czugajewski, Umiłował do końca. Ksiądz Józef Stanek ps. "Rudy" Pallotyn Kapelan Armii Krajowej na Czerniakowskim Przyczółku, Ząbki 1999. ISBN 8370310141
• ks. Henryk Kietliński, Błogosławiony ks. Józef Stanek, Włocławek 2001. ISBN 8388743333
• Polski Słownik Biograficzny, t. XLI, Warszawa-Kraków 2002, s. 533.