Kamieniec Ząbkowicki

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°31'35" N 016°52'41" E

Kamieniec Ząbkowicki
Herb
Województwo	dolnośląskie
Powiat	ząbkowicki
Gmina	Kamieniec Ząbkowicki
Położenie	50° 31' 35'' N 16° 52' 41'' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	74
Tablice rejestracyjne	DZA
Zamek w Kamieńcu Ząbkowickim
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Położenie na mapie Polski Kamieniec Ząbkowicki

Kamieniec Ząbkowicki (niem. Kamenz (Kreis Frankenstein), pisany także Camenz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Kamieniec Ząbkowicki.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Kamieniec Ząbkowicki. 4,2 tys. mieszkańców; ważny węzeł kolejowy.

[edytuj] Kalendarium

• 1096: książę Czech Brzetysław II wznosi na wschód od zniszczonej przez siebie polskiej twierdzy Bardo pierwszy pałac w Kamieńcu;
• 1200: pałac i okolice są własnością znanej śląskiej rodziny von Pogarell - panów z Pogorzeli;
• 1210: Pogarellowie zakładają w Kamieńcu opactwo oo.Augustianów. Pierwszym opatem zostaje Wincenty von Pogarell;
• 1249: klasztor zostaje odebrany Augustianom i przekazany Cystersom z Lubiąża;
• 1350: przebudowa kościoła i klasztoru na klasztor obronny;
• 1425 - 1428: zniszczenia i rabunki klasztoru w czasie wojen husyckich;
• 1618 - 1648: dalsze zniszczenia w czasie Wojny Trzydziestoletniej;
• 1681 - 1732: nowy rozkwit klasztoru pod rządami opatów Augustyna Neudecka (1681-1702) i Gerharda Woywody (1702-1732): klasztor i kościół zostają kompletnie przebudowane w stylu barokowym z obrazem Willmanna na głównym ołtarzu;
• 1741 - 1747: w czasie wojen śląskich Fryderyka Wielkiego klasztor musi płacić wielkie podatki i kontrybucje; Fryderyk Wielki znajduje w r. 1741 schronienie w klasztorze, uciekając przed Austriakami po potyczce pod Baumgarten (ob. Braszowice);
• 1784: wieś Kamenz (wymowa: ka'ments), jak się wówczas nazywa, ma 988 mieszkańców;
• 1810: sekularyzacja klasztorów w Prusach. Klasztor w Kamieńcu ma wówczas 38 mnichów, w jego posiadaniu znajduje się 31 wsi. Zbiory sztuki i książek zostają częściowo przewiezione do Wrocławia, częściowo rozkradzione, przyklasztorny kościół staje się parafialnym kościołem katolickim. Mnisi z ostatnim opatem Placidusem Hoffmannem opuszczają Kamieniec;
• 1812: księżniczka pruska Fryderyka Zofia Wilhelmina (1774 - 1837), siostra króla Fryderyka Wilhelma III, żona króla Niderlandów Wilhelma I zakupuje dobra poklasztorne;
• 1817: kościół i klasztor padają ofiarą pożaru; kościół zostaje odbudowany w nieco zmienionej formie, z budynków klasztornych udaje się ocalić tylko jedno skrzydło, tzw. prałaturę;
• 1830: dobra w Kamieńcu dostaje w posagu królewna niderlandzka i księżna pruska Marianna Orańska;
• 1835: ponieważ resztki budynków poklasztornych nie nadają się na rezydencję, Marianna i jej mąż Albrecht Pruski zlecają sławnemu architektowi Schinklowi wybudowanie nowego zamku na tzw. Hertabergu ponad budynkami dawnego opactwa;
• 1838: budowa zamku w stylu neogotyckim rozpoczyna się i trwać będzie do r. 1873;
• 1845: Marianna opuszcza męża i przenosi się do Holandii, później do Nadrenii;
• 1849: przy rozwodzie Marianna przepisuje zamek na jedynego syna Albrechta;
• 1875: poprzez budowę linii kolejowej Wrocław-Kamieniec- Międzylesie - Praga wieś staje się ważnym węzłem komunikacyjnym;
• 1876: powstaje linia kolejowa Legnica - Kamieniec- Nysa, znaczenie Kamieńca wzrasta;
• 1906: książę Albrecht, syn Marianny, umiera na zamku w Kamieńcu, dobra Kamenz przechodzą na ostatniego właściciela z rodu Hohenzollernów, jego najstarszego syna Fryderyka Henryka (1874 - 1940);
• 1939: wieś Kamenz ma 2510 mieszkańców, dobra Hohenzollernów obejmują 637 ha i płacą roczny podatek w wysokości 11.034 marek. Park zamkowy ma powierzchnię 123 ha.
• 1940: właściciel Kamieńca, ks. Fryderyk Henryk Pruski, umiera bezdzietnie. Spadkobierczyniami zostają cztery córki jego najmłodszego brata Fryderyka Wilhelma (1880 - 1925);
• 1939 - 1945: w mieszczącym się w budynku prałatury sierocińcu władze hitlerowskie dokonują licznych morderstw na umysłowo niepełnosprawnych dzieciach (poprzez zastrzyk trucizny);
• 1945 - 1946: pałac zostaje obrabowany i spalony przez żołnierzy sowieckich i polskich szabrowników, także tzw.prałatura stoi przez wiele lat jako pół-ruina i wykorzystywana jest jako magazyn zboża;
• 1962: 4662 mieszkańców;
• 1970: 3884 mieszkańców

[edytuj] Galeria

Fragment zamku w Kamieńcu Ząbkowickim

Kamieniec Ząbkowicki - zamek - altana na dziedzińcu

Kamieniec Ząbkowicki - zamek - taras

Kamieniec Ząbkowicki - zamek - atrium

[edytuj] Bibliografia

• Almanach de Gotha, Gotha 1937
• Schlesisches Güter-Adreßbuch, Verzeichnis sämtlicher Rittergüter sowie der größeren Landgüter der Provinzen Nieder-und Oberschlesien, Breslau 1937
• Hugo Weczerka (wyd.),Handbuch der historischen Stätten - Schlesien, Stuttgart 1977