Karniowice (powiat krakowski)
Z Wikipedii
Karniowice | |
Województwo | małopolskie |
Powiat | krakowski |
Gmina | Zabierzów |
Liczba mieszkańców • liczba ludności |
ok. 841 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
12 |
Tablice rejestracyjne | KRA |
![]() |
|
Karniowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krakowskiego.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1286 kiedy to Karniowice były własnością książęcą. Po 1286 stały się własnością szlachecką, ponieważ Leszek Czarny nadał je w dziedziczne posiadanie Sułkowi z Niedźwiedzia, herbu Stary Koń, który był kasztelanem krakowskim.
Karniowice otrzymały wówczas liczne przywileje. W wypadku zatrzymania się księcia w Karniowicach, wieś była zobowiązana dać mu dawnym zwyczajem, miejsce pobytu, wóz i stróża. W sprawie między mieszkańcami o zabójstwo winni mieli być sądzeni w obecności księcia, z tym, że kara za głowę należała do Sułka. Książę nadał też nowemu właścicielowi wsi prawo sądzenia mieszkańców i wyrokowania jeśli zajdzie taka konieczność przy pomocy pojedynku zwanego po polsku kije.
W 1440 Władysław Warneńczyk na prośbę Katarzyny z Melsztyna, wdowie po Mikołaju Białusze, przenosi na prawo magdeburskie jej wsie, w tym Karniowice.
W XV wieku Karniowice należały do dwóch właścicieli. Wiadomo, że w 1470 jedna część wsi była własnością kustosza kolegiaty św. Idziego w Krakowie. Druga część wsi w 1469 należała do Dobiesława Kmity z Wiśnicza, kasztelana lubelskiego. 12 maja 1624 dzięki staraniom dziedzica Karniowic Jerzego Pipana doktora medycyny i prawa, rajcy krakowskiego, lektora Uniwersytetu krakowskiego i padewskiego poświęcono wybudowaną w ogrodzie na wzgórzu kaplicę pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. W 1666 ks. Stanisław z Brzezia Wojeński kanonik krakowski ówczesny dziedzic z Karniewic odnowił kaplicę. Karniowice przechodziły później prawem sukcesji lub kupna do: Morsztynów, Ossolińskich, Meciszewskich i Bartynowskich. W 1836 kupił je Stanisław z Mieroszewic Miroszewski, były marszałek powiatu krakowskiego i poseł do rady państwa. Zastał on w kaplicy skład siana, a mszy św. już od kilkunastu lat nie odprawiano. Odnowił kaplicę, wewnątrz postawił posągi ewangelistów i nowy obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1860 uzyskał pozwolenie na odprawianie tam mszy św. W 1878 hrabia Sobiesław Mieroszewski postarał się o odnowienie odpustu, który corocznie odbywał się w dniu 18 listopada.
W Karniowicach zachowała się w całości wczesnobarokowa kaplica z ok. 1624 nakryta oryginalną kopułą. Przetrwał też dwór z II poł. XVIII wieku, przebudowany w 1860. Nakryty jest on łamanym dachem, a po bokach zdobią go oryginalne ośmioboczne alkierzyki.
W okolicach Karniowic znajduję się Dolina Kobylańska zwana również Karniowicką (na zdjęciu).
Zobacz też: Karniowice