Kroże
Z Wikipedii
Kroże (lit. Kražiai) - miasto w centralnej Żmudzi, położone pomiędzy Worniami i Rosieniami. Okręg Szawle, rejon Kielmy.
Pierwszy raz wymienione w źródłach historycznych w 1257, w dokumencie króla Mendoga. Gdy Witold oddał Zakonowi Krzyżackiemu w zarząd część Żmudzi, tutaj rezydował jej zarządca. Kroże były stolicą jednego z traktów Księstwa Żmudzkiego.
Parafia w Krożach należy do najstarszych na Żmudzi, założona w 1413 r.
Pobenedyktyński barokowy kościół upamiętnił się jako miejsce wydarzeń w 1893 r. znanych jako tzw. "rzeź kroska", kiedy to carscy kozacy dokonali rzezi wiernych, broniących kościoła przed przebudową na cerkiew. Zginęło 9 osób, 50 było rannych, 71 aresztowano z czego 35 skazano na więzienie w tym 4 otrzymało zesłanie na 10 lat katorgii. Wydarzenia odbiły się szerokim echem w Europie i spowodowały złagodzenie polityki carskiej wobec kościoła katolickiego. Świątynie zwrócono wiernym dopiero w 1908 r.
Działało tutaj jedno z najwybitniejszych kolegiów jezuickich. Ufundowane w 1614 roku przez hetmana Chodkiewicza. Po kasacie zakonu jezuitów (1773) szkołę prowadzili karmelici, w 1817 roku szkołę zamieniono na gimnazjum, którym opiekował sie Uniwersytet Wileński. W 1842 r. gimnazjum przeniesiono do Kowna.
