Lansana Conté
Z Wikipedii
Lansana Contè (ur. 1934) prezydent Gwinei od 2 kwietnia 1984, muzułmanin, przedstawiciel grupy etnicznej Soussou.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Conte, urodzony w Moussayah Loumbaya (Dubreka), został wykształcony w lokalnej szkole koranicznej, po czym uczęszczał do szkoły w Dubrece, a następnie rozpoczął studia w szkole wojskowej w Bingerville (Wybrzeże Kości Słoniowej) i Saint Louis (Senegal).
[edytuj] Wojsko i działalność polityczna
W 1955 Conte wstąpił do armii francuskiej i został wysłany do Algierii, walcząc tam w 1957 w wojnie o niepodległość tego kraju. Po służbie w szeregach francuskich powrócił do Gwinei, która uzyskała 2 października 1958 niepodległość z rąk Francji. Został wcielony do nowo utworzonej armii, z rangą sierżanta. W 1962 uczęszczał do Camp Alpha, szkoły oficerskiej w Conakry. Wkrótce potem został przeniesiony do 2. Batalionu Artylerii w Kindia. 1 lipca 1963 został mianowany podporucznikiem, a dwa lata później porucznikiem. 22 listopada grupa gwinejskich uchodźców przebywających w Gwinei Portugalskiej (obecnie Gwinea Bissau) przekroczyła granicę w celu obalenia władzy prezydenta Ahmeda Sèkou Tourè. Conte uczestniczył w operacji obrony stolicy, co pozwoliło siłom rządowym dać odpór inwazji. W uznaniu zasług dla narodu, 27 lutego 1971 Conte został awansowany do stopnia kapitana. W 1973 został mianowany komendantem strefy operacyjnej w Boke (w północno-zachodniej Gwinei) w celu wspierania niepodległościowego ruchu ludowego w sąsiedniej Gwinei Portugalskiej. 10 maja 1975 został asystentem szefa sztabu armii.
w 1977 Conte był przewodniczącym gwinejskiej delegacji podczas negocjacji dotyczących rozwiązania sporów granicznych z Gwineą Bissau, a w 1980 został wybrany do Zgromadzenia Narodowego, gdzie reprezentował rządzącą Demokratyczną Partię Gwinei. Rok poźniej odbył pielgrzymkę do Mekki.
[edytuj] Prezydentura
[edytuj] Zamach w 1984 i rządy wojskowych
Prezydent Ahmed Sekou Toure, głowa państwa od czasu uzyskania niepodległości, zmarł 26 marca 1984. Premier Louis Lansana Beavogui został powołany na pełniącego obowiązki prezydenta. W takiej sytuacji Conte 2 kwietnia 1984 dokonał przewrotu wojskowego i obalił rząd.
Conte oskarżył reżim Toure o łamanie praw człowieka i uwolnił 250 tys. więźniów politycznych. Zachęcił także do powrotu z uchodźstwa około 200 tys. Gwinejczyków.
Obowiązująca konstytucja została natychmiast zawieszona, podobnie jak Zgromadzenie Narodowe. Zakazano wszelkiej działalności politycznej. W kraju utworzono 25-osobowy Wojskowy Komitet Narodowej Odnowy pod przewodnictwem Conte, który 5 kwietnia został ogłoszony prezydentem republiki.
4 lipca 1985 premier Diarra Traore, pułkownik, który uczestniczył w przewrocie w 1984, próbował przejąć władzę, podczas gdy Conte uczestniczył w szczycie państw ECOWAS w Lomè w Togo. Jednak siły lojalne Conte zdobyły kontrolę w stolicy, dokonując następnie na około 100 rebeliantach (włącznie z Traore) egzekucji. 3 kwietnia 1990 Conte został awansowany do rangi genarała armii.
[edytuj] Przemiany ekonomiczne i polityczne
Reformy ekonomiczne Conte, łącznie z m.in. dewaluacją narodowej waluty i redukcją administracji rządowej spotkały się z poparciem i pomocą Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz pozytywną reakcją Zachodu, znacznie zwiększając zagraniczne inwestycje.
Na początku lat 90. Conte zapoczątkował transformację Gwinei w kierunku cywilnych i wielopartyjnych rządów. Nowa konstytucja została zatwierdzona 23 grudnia 1990 w powszechnym referendum, a 16 stycznia 1991 został rozwiązany Wojskowy Komitet Narodowej Odnowy. Na jego miejsce utworzono komitet składający się z cywilnych i wojskowych urzędników. Partie polityczne zostały ponownie zalegalizowane w 1992, w celu przeprowadzenia wolnych wyborów.
[edytuj] Rządy cywilne
Pierwsze wielopartyjne wybory prezydenckie od czasów uzyskania niepodległości odbyły się 19 grudnia 1993. Conte kandydował z ramienia nowo powstałej Partii Jedności i Postępu, uzyskując większość 51,7% głosów. Drugie miejsce zajął Alpha Conde ze Zgromadzenia Obywateli Gwinei z wynikiem 19,6% głosów.
2 lutego 1996 miały miejsce zamieszki w Gwinei, które o mało nie doprowadziły do upadku rządów Conte, po tym jak wojsko wszczęło bunt z powodu niewypłaconego żołdu. Zginęło kilkadziesiąt osób oraz poważnie zniszczono prezydencką rezydencję.
W kolejnych wyborach prezydenckich w 1998, Conte ponownie zwyciężył, zdobywając 56,1% głosów. W listopadzie 2001 w wyniku przeprowadzonego referendum zniesiono ograniczenia w limicie kadencji prezydenta oraz wydłużono jego kadencję z 5 do 7 lat. Za zmianami opowiedziało się 98,4% wyborców, jednakże rezultat referendum został odrzucony przez partie opozycyjne, które uznały wyniki za sfałszowane.
Conte odniósł zwycięstwo także w trzecich wyborach prezydenckich 21 grudnia 2003, zdobywając 95,3% głosów. Jeden z opozycyjnych kandydatów zbojkotował jednak głosowanie, wyrażając swoje przekonanie, że Conte nigdy nie byłby w stanie zwyciężyć uczciwie przy aż tak wysokiej przewadze. Z powodu pogarszającego się w ciągu ostatnich lat zdrowia Conte, pojawiły się wątpliwości co do utrzymania się prezydenta na urzędzie przez całą kadencję.
19 stycznia 2005 w Conakry w kierunku prezydenckiej kolumnady samochodów oddano serię strzałów, w czym dopatrywano się nieudanej próby zamachu, Conte nie został jednak ranny. Wystąpił w państwowym radiu i telewizji, mówiąc że przeżył, ponieważ Bóg nie zdecydował jeszcze, iż jest już pora na jego odejście.
W kwietniu 2006 Conte z powodu kłopotów zdrowotnych został przewieziony do Maroka na specjalistyczne leczenie. Większość obywateli sądziła, że może nigdy już nie wrócić do rządów. W maju 2006 po wzroście cen ryżu i benzyny doszło w Conakry do zamieszek społecznych, w wyniku których na skutek działania służb bezpieczeństwa zginęło około 20 osób. W sierpniu 2006 Conte został przewieziony na dalsze leczenie do Szwajcarii. Tymczasem w kraju Henriette Conte, pierwsza żona prezydenta, została oskarżona o nadużycia finansowe, nielegalne zdobycie majątku i łamanie prawa.
W sierpniu 2006 Human Rights Watch opublikowała 30-stronicowy raport dotyczący łamania praw człowieka w Gwinei, ukazujący brak władzy w państwie z powodu przeciągającej się choroby prezydenta oraz wyrażający obawy na przyszłość.
