Liptowski Mikulasz

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Liptowski Mikulasz
Państwo	Słowacja
kraj	Kraj żyliński
burmistrz	Alexander Slafkovský
Powierzchnia	69,97 km²
Położenie	49°4' N 19°37' E
Wysokość	577 m n.p.m.
Ludność (2004) • liczba ludności • gęstość	33 211 474,79 os./km²
Nr kierunkowy	0 44
Kod pocztowy	031 01
Tablice rejestracyjne	LM
Położenie na mapie
Strona internetowa miasta

Liptovský Mikuláš (do 1952 Liptovský Svätý Mikuláš, pol. Liptowski Mikulasz, Liptowski Mikułasz, węg. Liptószentmiklós, niem. Sankt Nikolaus an der Liptau (Deutsch-Liptau)) - miasto powiatowe w środkowej Słowacji, w kraju żylińskim. Centrum gospodarcze, kulturalne i turystyczne historycznego regionu Liptów.

Liptovský Mikuláš centrum

Liptovský Mikuláš leży na wysokości 575 m n.p.m. nad rzeką Wag w Kotlinie Liptowskiej między Górami Choczańskimi (Chočské vrchy) i Tatrami Zachodnimi na północy a Niżnymi Tatrami na południu. Tuż na zachód od miasta leży wielki sztuczny zbiornik wodny Liptovská Mara. Liczba mieszkańców miasta wynosi 33 007 osób [2002], powierzchnia miasta - 69,97 km². Współrzędne geograficzne - 49°05'03 N, 19°36'08 E. Dzieli się na dzielnice:

Benice (165 mieszkańców [2004]),
Bodice (449 mieszkańców),
Demänová (994 mieszkańców),
Iľanovo (515 mieszkańców),
Ploštín (511 mieszkańców),
Palúdzka (2.956 mieszkańców),
Liptovská Ondrašová (1.753 mieszkańców),
Okoličné (1.188 mieszkańców),
Stošice (90 mieszkańców),
Vitálišovce (105 mieszkańców),
Podbreziny (9.812 mieszkańców),
Liptovský Mikuláš (14.539 mieszkańców).

Przez Liptovský Mikuláš przebiega słowacka droga krajowa nr 18 i równoległa do niej autostrada D1 z Popradu do Ružomberka. Łączy się z nią droga lokalna nr 584 z Nižnej koło Twardoszyna. Przez miasto przebiega również magistrala kolejowa, równoległa do drogi nr 18 / D1.

Liptovský Mikuláš pomnik Janko Kráľ'a

W okolicach Liptovskiego Mikuláša znaleziono wyroby z epoki brązu i późniejsze (lateńskie i celtyckie), wskazujące na istnienie osadnictwa już dwa tysiące lat p.n.e. Na przełomie IX i X wieku istniała tu już słowiańska osada. Pierwsza wzmianka o Liptovskim Mikulášu pochodzi z 1286. Przez większość swych dziejów miasto należało do lokalnego możnowładczego rodu Pongráczów. W pierwszej połowie XIV wieku Liptovský Mikuláš uzyskał spore znaczenie handlowe, w 1424 otrzymał prawo organizowania targów dwukrotnie w ciągu roku. W XVI wieku rozwinęło się rzemiosło. W 1677 miasto stało się siedzibą władz komitatu Liptów. Na początku XVIII wieku w Liptovskim Mikulášu osiedlili się Żydzi z Moraw, który rozwinęli na szeroka skalę miejski handel. W 1713 w mieście stracono legendarnego słowackiego zbójnika Juraja Jánošika. W XIX wieku Liptovský Mikuláš stał się ośrodkiem słowackiego odrodzenia narodowego - w 1829 powstała słowacka biblioteka, w 1830 pierwszy słowacki teatr amatorski. W 1844 koło współpracowników Ľudovíta Štúra założyło tu słowackojęzyczny związek literacko-kulturalny Tatrín. 10 maja 1848 w Liptovskim Mikulášu ogłoszono postulaty słowackiego ruchu narodowego. W 1910 Liptovský Mikuláš liczył 3,3 tys. mieszkańców, z czego 1,7 tys. Słowaków, 0,9 tys. Węgrów i 0,7 tys. Niemców. W czasie II wojny światowej społeczność żydowska (800 osób) została wymordowana. W okolicy miasta działały oddziały słowackiego powstania narodowego, a od 3 lutego aż do 4 kwietnia 1945 ciężkie walki o wyzwolenie miasta toczył Korpus Czechosłowacki. Po wojnie w Liptovskim Mikulášu rozbudowano przemysł, a od lat siedemdziesiątych XX wieku miasto zyskuje znaczenie jako ośrodek turystyki górskiej i rekreacji.

Zabytki Liptovskiego Mikuláša to:

kościół pw. świętego Mikołaja (Kostol sv. Mikuláša)
dawny dom żupny (Bývalý Župný dom)
kościół ewangelicki (Evanjelický kostol)
pomniki J. Tranovskiego i M.M. Hodżu (Sochy Juraja Tranovského a Michala Miloslava Hodžu)
kasztel w Okolicznem (Kaštieľ v Okoličnom)
kościół i klasztor franciszkanów (Kostol a kláštor františkánov)
kasztel Vranovo (Kaštieľ Vranovo)