Niesporczaki
Z Wikipedii
Niesporczaki | |
![]() |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | niesporczaki |
Nazwa systematyczna | |
Tardigrada |
Niesporczaki (Tardigrada) – pospolite bezkręgowce zaliczane do pierwoustych.
Występują na wszystkich kontynentach i w rozmaitych siedliskach, ale ze względu na małe rozmiary nie są spostrzegane. Dotychczas opisano ok. 4000 gatunków. Większość żyje wolno, są lądowe (większość) i wodne. Żyją w wodach słodkich i morskich, nieliczne w gorących źródłach, część jest komensalami równonogów i małży morskich lub ślimaków lądowych, u których występują na skrzelach albo w jamach płaszczowych. Nieliczne gatunki pasożytują na pąklach i strzykwach. Lądowe niesporczaki żyją w glebie na mchu, na porostach i na innych roślinach, niekiedy w ogromnych liczbowo populacjach. Na przykład na 1 m² mchu można ich naliczyć do ok. 300 000, a na 1 m² gleby do 2 000 000. Mogą okresowo wysychać, zapadać w stan anabiozy i krytotobiozy (głęboka anabioza, w czasie której nie da się wykryć zewnętrznych przejawów metabolizmu), mają także zdolności do encystacji. W stanie aktywnym żyją krótko, tygodnie lub miesiące. Encystowane lub w stanie anabiozy mogą przetrwać skrajnie niekorzystne warunki i przeżyć dziesiątki lat. Uaktywniono niesporczaki wysuszone i encystowane, występujące na mchu zasuszonym przed ok. 120 lat temu, przechowywanym w zielniku. W stanie anabiozy niesporczaki znoszą tak skrajnie niekorzystne warunki, jak temperatury dochodzące do +149 i -272°C. Potrafią przeżyć 8 dni w próżni, 3 dni w atmosferze helu po czym poddane przez kilka godzin temp. ok. -272 stopni stają się na nowo aktywne, gdy umieści się je w temperaturze pokojowej. Mogą być trzymane w czystym azocie, dwutlenku węgla, wodorze i siarkowodorze. Niesporczaki znoszą także poziom promieniowania rentgenowskiego kilkaset razy przekraczający dawkę śmiertelną dla człowieka. Teoretycznie mogłby przez jakiś czas przeżyć w przestrzeni kosmicznej.
Gatunki występujące u wybrzeży Grenlandii cechuje cyklomorfoza, osobniki w lecie i zimie wykazują zmiany w wielkości ciała i wykształceniu szczecinek, ponadto ich gonady są aktywne tylko w lecie.
Znaczenie niesporczaków w ekosystemie jest nieznane.
[edytuj] Rzędy
- Eutardigrada
- Heterotardigrada
- Mesotardigrada
[edytuj] Linki zewnętrzne