Numizmatyka
Z Wikipedii
Numizmatyka - jedna z nauk pomocniczych historii. Zajmuje się badaniem monet, banknotów i innych znaków pieniężnych pod względem historycznym, estetycznym, a także technicznym. W ostatnich latach coraz częściej za dział numizmatyki uważana jest polityka monetarna (zwalczanie przestępczości monetarnej, polityka emisyjna, obieg pieniądza, jako wyraz świadomych działań pana menniczego). Pochodzenie słowa numizmatyka nie jest do końca jasne - nie wiadomo, czy pochodzi od łacińskiego nummus, czy też od greckiego nomisma.
Podstawowe terminy numizmatyczne, to:
- numizmat, numizmata - okaz numizmatyczny (np. moneta)
- numizmatyk - osoba zajmująca się numizmatyką
Terminy szczególnie przydatne w numizmatyce średniowiecznej:
- gatunek monety - zwykle obejmuje numizmaty o tych samych, bądź podobnych cechach metrologicznych - wadze, próbie (np. denar, grosz, talar, drachma)
- typ monety - obejmuje numizmaty opatrzone tym samym wyobrażeniem, z reguły zamyka się w jednej emisji
- odmiany monety - istnieją w obrębie typów, obejmują monety wybite tą samą parą stempli
- próba - zawartość czystego kruszcu w monecie
- renovatio monetae - stosowana już we wczesnym średniowieczu wymiana monety na nową na warunkach korzystnych dla pana menniczego
- pan menniczy - zleceniodawca emisji.
Spis treści |
[edytuj] Czasopisma
A) O zasięgu ogólnopolskim
- Biuletyn Numizmatyczny, organ Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego
- Przegląd Numizmatyczny, organ Stowarzyszenia Numizmatyków Profesjonalnych
- Wiadomości Numizmatyczne, organ Komisji Numizmatycznej Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk
B) Lokalne czasopisma numizmatyczne
- Gdańskie Zapiski Numizmatyczne, wyd. O/Gdańsk PTN
- Lubelskie Wiadomości Numizmatyczne, wyd. Lubelski Klub Kolekcjonerów i O/Lublin PTN
- Magazyn Numizmatyczny, wyd. O/Częstochowa PTN
- Wrocławskie Zapiski Numizmatyczne, wyd. O/Wrocław PTN
- Śląskie Zapiski Numizmatyczne, wyd. O/Katowice PTN
[edytuj] Zobacz też
ekonomia, jednostka monetarna, kontrasygnatura, mennica, mincerz, numizmat, pieniądz, stopa mennicza, pieniądz zastępczy, pieniądz lokalny,
[edytuj] Bibliografia
- Gumowskie M., Bibliografia numizmatyki polskiej, Toruń 1967.
- Józef Szymański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2002
Opracowania o charakterze monograficznym
- Gumowski M, Dzieje mennicy krakowskiej
- Gumowski M., Dzieje mennicy toruńskiej, Toruń 1961
- Gumowski M., Mennica gdańska
- Gumowski M., Mennica bydgoska, Toruń 1955, reedycja - Bydgoszcz 2005
- Kiersnowski R., Pieniądz kruszcowy w Polsce wczesnośredniowiecznej
- Kiersnowski R., Moneta w kulturze wieków średnich
- Kiersnowski R, Wstęp do numizmatyki polskiej wieków średnich
- Dzieje mennicy krakowskiej T, Mennica łobżenicka
- Reyman J. Mennica olkuska
- Szwagrzyk J.A., Pieniadz na Ziemiach Polskich X-XX w.
- Suchodolski S., Mennictwo polskie w X i XI wieku
Materiały konferencyjne
- IX Ogólnopolska Sesja Numizmatyczna w Nowej Soli. Fałszerstwa i naśladownictwa. Swego rodzaju mała monografia tematu.
- III Międzynarodowa Konferencja Numizmatyczna w Supraślu - Wspólnota dziejów. Mennice od Morza Czarnego do Morza Bałtyckiego, Aktualny stan badań na mennictwem środkowoeuropejskim
Publikacje źródłowe
- Sadowski, Rozprawy o pieniądzu w Polsce I połowy XVII wieku
- Zagórski I. Monety dawnej Polski (teksty)