Organizacje wyspecjalizowane ONZ
Z Wikipedii
Organizacje wyspecjalizowane ONZ (ang. UN Specialized Agencies, dlatego też w języku polskim niekiedy nazywa się je agencjami wyspecjalizowanymi ONZ) – organizacje międzynarodowe powiązane i blisko współpracujące z Organizacją Narodów Zjednoczonych. ONZ wraz z jej organizacjami wyspecjalizowanymi nazywa się "rodziną ONZ".
Organizacje wyspecjalizowane muszą spełnić następujące warunki:
- być organizacjami międzyrządowymi,
- mieć charakter powszechny, tj. otwarty dla wszystkich państw świata,
- posiadać szerokie kompetencje choćby w jednej z dziedzin o której mowa w art. 57 Karty Narodów Zjednoczonych[1]
- musi być związana z ONZ umową międzynarodową.
Organizacje wyspecjalizowane są autonomicznymi organizacjami, stanowią odrębne podmioty prawa międzynarodowego, mają swoich członków, odrębne organy i własne budżety, a z ONZ są połączone specjalnymi porozumieniami zawieranymi z Radą Gospodarczo-Społeczną ONZ a zatwierdzanymi przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.[2] Organizacje wyspecjalizowane przedkładają sprawozdania ze swej działalności tym dwóm organom ONZ.
[edytuj] Lista organizacji wyspecjalizowanych ONZ
Do organizacji wyspecjalizowanych należą:
- Międzynarodowa Korporacja Finansowa, skrót: (en) IFC
- Międzynarodowa Organizacja Morska, skróty: (en) IMO
- Międzynarodowa Organizacja Pracy, skróty: (pl) MOP, (en) ILO
- Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju, skrót: (en) IDA
- Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju, skróty: (pl) MBOR, (en) IBRD
- Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa, skrót: (en) IFAD
- Międzynarodowy Fundusz Walutowy, skróty: (pl) MFW, (en) IMF
- Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny, skróty: (pl) MZT, (en) ITU
- Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego, skrót: (en) ICAO
- Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa, skróty: (en) FAO
- Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Wychowania, skrót: (en) UNESCO
- Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Rozwoju Przemysłowego, skrót: (en) UNIDO
- Powszechny Związek Pocztowy, skrót: (en) UPU
- Światowa Organizacja Meteorologiczna, skrót (en) WMO
- Światowa Organizacja Własności Intelektualnej, skróty: (en) WIPO
- Światowa Organizacja Turystyki, skrót: (en) UN WTO[3]
- Światowa Organizacja Zdrowia, skrót: (en) WHO
[edytuj] Przypisy
- ↑ Art. 57 KNZ mówi o: "odpowiedzialności miedzynarodowej w dziedzinie gospodarczej, społecznej, kulturalnej, oswiatowej, zdrowotnej i pokrewnych"
- ↑ Zob. art. 63 KNZ: "Rada Gospodarcza i Społeczna może zawierać z [tymi] organizacjami porozumienia określające warunki, na jakich odnośna organizacja ma być związana z Organizacją Narodów Zjednoczonych. Takie porozumienia podlegają zatwierdzeniu przez Zgromadzenie Ogólne"
- ↑ Aby nie mylić z WTO - Światową Organizacją Handlu, która formalnie nie jest organizacją wyspecjalizowaną ONZ.