Wikipedysta:Pleple2000/brudnopis/pies domowy
Z Wikipedii
| Pies domowy | |
 Pies domowy rasy Cane Corso |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Gromada | ssaki |
| Podgromada | ssaki żyworodne |
| Szczep | łożyskowce |
| Rząd | drapieżne |
| Rodzina | psowate |
| Gatunek | pies domowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Canis familiaris syn. Canis lupus familiaris |
|
Pies domowy (Canis familiaris L., syn. Canis lupus familiaris) to drapieżny ssak z rodziny psowatych udomowiony przez człowieka.
Spis treści |
[edytuj] Budowa
- Wysokość w kłębie waha się od ok. 25 cm do nawet ok. 1 metra.
- Masa ciała psów występuje w granicach od 2 kg do ok. 90 kg.
- Głowa: może mieć kształt okrągły, wydłużony lub kwadratowy.
- Uszy: w zależności od rasy mogą być obwisłe, długie, stojące, krótkie, łamane
- Ogon: może być długi, krótki, z piórem (chorągiew) lub zakręcony, noszony na grzbiecie.
- Umaszczenie jakie występuje może być:
- jednobarwne: czarne, kremowe, białe , czerwone, niebieskoszare, złoty, rude, żółte czy brązowe.
- wielobarwne: dwubarwne (black and tan), trójbarwne, nakrapiane, łaciate, dereszowate, pręgowane, podpalane.
- Szata: krótka, długa, szorstka, z podszerstkiem lub bez. Występują także psy zupełnie nieowłosione.
Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Budowa anatomiczna psa
1. stop 2. kufa 3. podgardle 4. bark 5. przedramię 6. przednia stopa i nadgarstek 7. lędźwie 8. udo 9. pięta 10. tylne stopy 11. kłąb 12. kolano 13. łapy 14. ogon
[edytuj] Pochodzenie
Istnieje kilka teorii na temat pochodzenia psa domowego. Podpierając się badaniami z dziedziny genetyki, badacze najczęściej potwierdzają teorię pochodzenia psa domowego od wilka. Według Hansa Räbera, argumentami potwierdzającymi tą teorię także są:
- podobieństwa w kształcie powierzchni czwartych zębów przedtrzonowych
- ciężar mózgu psa jest najbardziej zbliżony do ciężaru i objętości mózgu wilka (u psa jest on mniejszy o ok. 30 %) (u szakala różnice były większe). Związane jest to z faktem skrócenia się u psa trzewioczaszki w stosunku do mózgowioczaszki.
- badania krwi, wykazujące w budowie białek określonej grupy największe podobieństwa do krwi wilka
- badania etologiczne potwierdziły zbieżność zachowań społecznych wśród watah wilków i sfor psów.
Do kilku pozostałych teorii można zaliczyć tę do której przychylał się m. in. Darwin. Sądził on że swój udział w powstaniu psa domowego mają kojoty i szakale, zwłaszcza na ternach ich naturalnego występowania (Ameryka Północna i Azja Mniejsza).
Istniała także hipoteza mówiąc o istnieniu wymarłego już, wspólnego praprzodka psa domowego, zbliżonego do psów dingo, czy psów pariasów.
Najstarszymi zapisami świadczącymi o współistnieniu psa i człowieka są informacje pochodzące z okresu kultury Sumeryjskiej. [1]
[edytuj] Udomowienie psa
Do najstarszych ośrodków udomowienia psa zaliczyć można obszary Europy, gdzie znaleziono kopalne kości tego zwierzęcia, czyli rejony Danii, Niemiec i Anglii, a także odkrycia z okolic Izraela, Iranu, [[Japonia|Japonii], czy Turcji. Odkryto także, że na terenach Idaho, w Stanach Zjednoczonych 10 000 lat temu także żył przedstawiciel psa domowego.
Althaus wyróżnił cztery fazy w procesie domestykacji psa:
- faza symbiozy, w której zarówno wilk (odpadki żywieniowe) jak i człowiek (czujność wilka ostrzegająca przed zbliżającym się niebezpieczeństwem) czerpią korzyści z współistnienia.
- faza zacieśnienia więzów z człowiekiem, stopniowe blokowanie dostępu do zwierząt dziko żyjących.
- faza świadomej selekcji hodowlanej na potrzeby człowieka.
- faza hodowli psa ze względu na jego eksterier.
Kości wilka odnaleziono u boku szczątków ludzkich tak starych jak człowiek z Boxgrove w Surrey, datowanych na 400 tysięcy lat p.n.e. Czaszki wilków wyłowione z zatopionego obozu nomadów, którzy przeszli z Syberii na Alaskę, są niemal takie same, jak czaszki ich przodków z Boxgrove. Ich szczęki były mniej wysunięte do przodu, a zęby bardziej stłoczone, ale z wyglądu były to nadal czaszki dzikich zwierząt.
Mniej więcej w tym samym czasie myśliwi zaczęli chętniej używać strzał niż włóczni. Wilki – już prawie psy - stały się bardziej użyteczne (np. do przynoszenia upolowanej zdobyczy) i zaczęły się cieszyć ludzką "przyjaźnią", jako zwierzę użytkowe. Darwin napisał kiedyś, że w czasach głodu ludność Ziemi Ognistej prędzej zjadłaby własne stare kobiety, niż swe psy. W Ein Mallah w Izraelu, w grobie "pierwszych farmerów", znaleziono szkielet szczeniaka pochowanego obok dziecka. Dzikie zwierzęta stały się członkami rodziny. Wkrótce ich pysk uległ skróceniu, zęby zmalały, oczy powiększyły się i stały okrągłe. Pojawił się pies, jakiego znamy.
Pozostałością po tamtym prymitywnym zwierzęciu jest śpiewający pies z Nowej Gwinei oraz dingo. Dingo nie zmienił się wiele od tamtych czasów, ale od tego czasu psy rozprzestrzeniały się po całym prawie świecie (z wyjątkiem Afryki, która była od nich wolna aż do ery żelaza) równie szybko jak ludzie.
[edytuj] Użytkowość
Psy ze względu na funkcje jakie pełnią dla człowieka, zostały podzielone na typy, bądź grupy związane z użytkowością. Wykorzystywane są jako:
- psy myśliwskie
- tropowce (Bloodhound)
- legawce (Pudelpoiter)
- płochacze (płochacz niemiecki)
- posokowce (Posokowiec bawarski)
- gończe (Gończy Hamiltona)
- norowce (jamnik)
- psy aportujące (Curly Coated Retriever)
- psy ratownicze (Nowofundland)
- psy pasterskie (Anatolian)
- psy zaganiające (Bouvier des Flandres)
- psy stróżujące (Mastif tybetański)
- psy stróżująco - obronne (Doberman)
- psy służbowe wykorzystywane na potrzeby wojska (Czarny terier), policji (Owczarek niemiecki), służb celnych (chodsky pes)
- psy zaprzęgowe (Siberian Husky)
- psy wyścigowe (Greyhound)
- psy reprezentacyjne (Pudel miniaturowy)
- psy hodowane w celach konsumpcyjnych (nagi pies meksykański)
- psy wiejskie (Hovawart)
- psy hodowane w celach kynoterapii (Labrador Retriever)
[edytuj] Przypisy
[edytuj] Bibliografia
- Eva-Maria Krämer "Rasy psów", Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 2003
- Hans Räber "Encyklopedia psów rasowych" tom I, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 1999
- Hans Räber "Encyklopedia psów rasowych" tom II, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 2001
- David Alderton "Psy"', Wiedza i Życie, Warszawa 2006
[edytuj] Zobacz też
AGILITY
Agility to tor składający się z różnorodnych przeszkód takich jak płotki, wiadukt lub mur, stół, kładka, huśtawka, palisada, slalom, tunel, tunel miękki (rękaw), opona, skok w dal. Mają one ustaloną kolejność,wedłóg której pies musi je pokonać.Przewodnikowi, który biegnie obok psa nie wolno dotykać przeszkód ani psa.[www.amstaff.infocoig.pl] Wolno się komunikować z psem za pomocą gestów i komend słownych. Sport wymaga od psa zdyscyplinowania, skoczności, sprytu ale ponad wszystko: świetnego kontaktu pomiędzy psem i przewodnikiem.
WEIGHT-PULLING
Do tego rodzaju zawodów używane są specjalne uprzęże i sanie bądź wózki. Niektórzy zawodnicy wykorzystują nawet dawne uprzęże transportowe. Rzemienie na piersiach i łopatkach, miejscach największego ucisku podczas ciągnięcia, muszą być w tego rodzaju uprzęży podszyte grubą wyściółką. [www.amstaff.infocoig.pl] W odróżnieniu od wyścigowej, uprząż do prób uciągu ma, podobnie jak transportowa, poprzeczną rozpórkę, znajdującą się za tylnymi łapami psa, zapobiegającą ocieraniu się rzemieni o łapy. Wózki używane do prób uciągu są krótkie, niskie, z litym dnem. Właściciele mogą powodować psami wyłącznie głosem. W trakcie próby psa nie wolno dotykać, nie wolno mu też pomagać. Zawody rozgrywane są w różnych kategoriach, zależnie od ciężaru psa. Niegdyś obciążenie stanowiły worki z mąką, bale drzewa lub inne materiały, dzisiaj są to ciężarki ołowiane lub cementowe.
SPRINGPOLE
Chyba ulubiona zabawka Pit Bulli i Amstaffów. Psy te potrafią dosłownie godzinami wisieć trzymając w zębach kawałek materiału na sznurku zwisającym z gałęzi, czy też na sprężynie. [www.amstaff.infocoig.pl] Potrafią dosyć długo majtać nogami w powietrzu dzięki sile swoich szczęk i uporowi. Jest to wspaniała zabawka, która wyrabia psie mięśnie, refleksy i przede wszystkim dostarcza naszej pociesze mnóstwo frajdy. Zalecana dla wyrośniętych i w pełni rozwiniętych psów, gdyż uzębienie jest mocno obciążone.
BIEŻNIA
Świetne urządzenie służące do treningu naszego psiaka. Dobre jako uzupełnienie regularnych spacerów i przebieżek na dworze. Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje bieżni:
- slat mill (bieżnia drewniana) - świetne urządzenie do poprawiania i utrzymania kondycji naszego psa, jednak jest dosyć hałaśliwa. [www.amstaff.infocoig.pl] Zdecydowanie nie nadaje się do mieszkania, raczej do np. garażu.
- carpet mill (bieżnia wykładzinowa) - od bieżni z drewnianymi kładkami różni się tym, że drewno zostało zastąpione pasem wykładziny. Dzięki temu bieżnia ta jest przede wszystkim cicha. Inną zaletą takiego rozwiązania jest nieco mniejsze obciążenie stawów psa, dzięki elastyczności materiału.
- electric mill (bieżnia z napędem) - któraś z powyższych bieżni, z dodatkowym elektrycznym napędem. Dla Pit Bulla jest to w sumie zbędne, gdyż psy te gdy się znajdą na bieżni potrafią biec do upadłego, tak kochają ruch. Dlatego też w żadnym przypadku nie należy zostawiać psa samego na bieżni podczas treningu.
Nie należy też przesadzać z długością biegu. Początkowe przebieżki powinny trwać 5-10 minut, potem 15-20 min, dla psa w dobrej kondycji najwyżej 30min na trening. Tug of War Dyscyplina polegajaca na przeciaganiu liny z drugim psem badz z człowiekiem ciagnacym z drugiej strony line
Chain pulling Chain pulling to dyscyplina ,gdzie pies ciągnie na szerokiej obroży ciężki łańcuch na dystansie nawet do kilku km.
High Jump Ta dyscyplina polega na jak najwyższym skakaniu do gryzaka podobna do springpole tylko polegajac nie na jak naj dluzszym zawisnieciu ale najwyzszym chwyceniu gryzaka.
Caincross Ta dyscyplina polega na bieganiu
By S1 suchan
