Pola Negri

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Pola Negri, obraz autorstwa Jana Styki

Pola Negri, właściwie Barbara Apolonia Chałupiec (ur. 3 stycznia 1897 w Lipnie na Kujawach. Sama aktorka w autobiografii "Pamiętnik gwiazdy" pisze, że urodziła się "w przeddzień nowego wieku, 31 grudnia 1899r". Akt urodzenia mówi jednak,że Pola przyszła na świat 3 stycznia 1897r. Zm. 1 sierpnia 1987 w San Antonio w Teksasie) - polska aktorka filmowa, międzynarodowa gwiazda kina niemego.

[edytuj] Początki

Gdy była małym dzieckiem jej ojciec został aresztowany przez Rosjan i wywieziony na Sybir. W 1902 roku z matką przeprowadziła się do Warszawy. Ukończyła szkołę teatralną w Warszawie i zaczęła występować w Teatrach: Małym (w "Ślubach panieńskich"), Wielkim ("Sumurun", "Niema z Portici"), Letnim. Podczas I wojny światowej zachorowała na gruźlicę. Leczyła się w sanatorium w Zakopanem. Po powrocie z sanatorium Atelier filmowe "Sphinx" zaproponowało jej rolę.

Debiutowała w filmie "Niewolnica zmysłów" w 1914 r. Wystąpiła w filmach polskich: "Żona", "Studenci", "Bestia" (inny tytuł: "Kochanka apasza"), w filmach z cyklu "Tajemnice Warszawy" ("Arabella", "Pokój nr 13", "Jego ostatni czyn"). Właśnie w tym czasie przyjęła pseudonim artystyczny Pola Negri na cześć swojej ulubionej włoskiej poetki - Ady Negri.

[edytuj] Kariera filmowa

W 1917 wyjechała do Berlina, gdzie występowała u Maxa Reinhardta. Zagrała w filmach niemieckich: "Oczy mumii Mia", "Carmen", "Madame Dubarry", "Sumurun" i in., reżyserowanych przez ludzi tej miary, co Ernst Lubitsch.

W 1923 przybyła do Hollywood w USA i wystąpiła w filmach: "Hiszpańska tancerka", "Zakazany raj" (wysoko oceniana przez krytykę za rolę carycy Katarzyny), "Hotel Imperial", "Miłość aktorki" i wielu innych. Była ogromną konkurencją dla Glorii Swanson

W USA została gwiazdą kina niemego i symbolem seksu, do czego przyczyniły się głośne romanse z Charlie Chaplinem i Rudolphem Valentino (zarzucano jej, że pogrzeb Valentino wykorzystała dla autoreklamy) i plotki o jej uczuciu do aktorki Margaret West.

Nie odniósłszy sukcesów w filmach dźwiękowych ("Z rozkazu kobiety"), powróciła do Niemiec, gdzie początkowo odnosiła sukcesy, ale po dojściu do władzy nazistów minister propagandy Göbbels zakazał jej angażowania do filmów z powodu rzekomo żydowskiego pochodzenia. Uwolniona od podejrzeń w wyniku osobistej interwencji Hitlera (był jej wielbicielem), zagrała ponownie w filmach niemieckich: "Mazurka", "Moskwa-Szanghaj", "Madame Bovary", "Tango Notturno" i innych.

Przed wybuchem wojny powróciła do Ameryki. Wystąpiła jeszcze w kilku filmach, jak "He Diddle Diddle" i "The Moonspinners". Ostatni raz pojawiła się na ekranie w roku 1965.

W 1970 opublikowała wspomnienia "Pamiętnik gwiazdy" (wydanie polskie 1976).

Kwestią sporną była jej data urodzenia. Na nagrobku widnieje rok 1899, jednak wiele źródeł podawało rok 1897, a nawet 1894. Sekret gwiazdy ostatecznie wyjawiła Wiesława Czapińska, która dotarła do metryki jej urodzin z datą 22 grudnia 1896 wg kalendarza juliańskiego , czyli 3 stycznia 1897 wg gregoriańskiego. W Królestwie Polskim - a więc także i w Lipnie - obowiązywała podwójna datacja.