Posiadanie
Z Wikipedii
Posiadanie to faktyczne sprawowanie władzy nad rzeczą, które może wynikać z prawa własności, jak i nie być związane z żadnym prawem. W odróżnieniu od własności nie jest prawem, lecz stanem faktycznym. Stanowi najprostszą i najbardziej naturalną postać władzy osoby nad rzeczami, które wykonywane i ochraniane siłami samego zainteresowanego jest możliwe nawet w najprostszych stosunkach społecznych.
Posiadanie występuje przy równoczesnym istnieniu fizycznego elementu władania rzeczą (łac. corpus possesionis) oraz elementu psychicznego, rozumianego jako zamiar władania rzeczą dla siebie (łac. animus rem sibi habendi).
Jako pierwsze oddzieliło posiadanie od własności Prawo rzymskie. W epoce feudalizmu zwane dzierżeniem (w terminologii staropolskiej), gewere (z niemieckiego; oznaczało faktyczne władanie rzeczą), seisin (saisine; termin pochodził od obejmowania spadku), possessio (od łacińskiego sedere - siedzieć).
[edytuj] Skutki prawne posiadania
Z posiadaniem jako zjawiskiem prawnym Kodeks cywilny łączy skutki prawne, które można podzielić na cztery grupy:
- domniemania związane z posiadaniem, których celem jest usunięcie trudności w ustaleniu stanu faktycznego i prawnego:
- domniemanie posiadania samoistnego
- domniemanie ciągłości posiadania
- domniemanie zgodności posiadania ze stanem prawnym
- domniemanie posiadania w dobrej wierze
- ochrona posiadania w drodze przymusu państwowego albo pomocy własnej.
- możliwość nabycia wykonywanego prawa przez zasiedzenie.
- korzyści, przypadające posiadaczowi w dobrej wierze będące naturalnym następstwem faktycznego władania rzeczą. Dotyczy to w szczególności korzystania z rzeczy i czerpania z niej pożytków.
[edytuj] Posiadanie samoistne i zależne
Kodeks cywilny dzieli posiadanie na samoistne i zależne. Posiadaczem samoistnym jest ten, który włada rzeczą jak właściciel, ale niekoniecznie musi nim być, natomiast posiadacz zależny włada rzeczą tak jak wykonujący inne prawo niż własność np. prawo dzierżawy, użytkowania, najmu.
[edytuj] Ochrona posiadania
W polskim prawie istnieje bezwzględny zakaz naruszania posiadania bez względu na to czy jest w dobrej czy złej wierze, samoistne czy zależne, prawne czy bezprawne, wadliwe czy niewadliwe. Ochrona posiadania przybiera dwojaką postać:
- ochrony siłami samego posiadacza
- obrona konieczna
- dozwolona samopomoc
- ochrony na drodze sądowej
- roszczenia o przywrócenie posiadania (roszczenia posesoryjne)
Roszczenia posesoryjne wygasają jeśli nie będą dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia posiadania.
Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu prawa
Przeczytaj zastrzeżenia dotyczące pojęć prawniczych.
