Terytorium mandatowe
Z Wikipedii
Terytoria mandatowe - terytoria (kolonie) odebrane po I wojnie światowej Niemcom i Turcji i powierzone, uchwałą Ligi Narodów, do administracji państwom zwycięskiej Ententy: Wielkiej Brytanii, Francji lub Belgii, a także Japonii, Australii, i Związkowi Południowej Afryki (ZPA, późniejsza RPA). Państwa te nazywane były mandatariuszami.
Były to:
- terytoria mandatowe angielskie: Palestyna, Transjordania, Irak, Togo (część zachodnia), Kamerun (część północna), Tanganika (wcześniej Niemiecka Afryka Wschodnia);
- terytoria mandatowe francuskie: Syria, Liban, Kraj Hatay, Togo (część wschodnia), Kamerun (część południowa);
- terytoria mandatowe belgijskie: Ruanda-Urundi;
- terytoria mandatowe japońskie: Mariany, Karoliny;
- terytoria mandatowe australijskie: Nowa Gwinea Australijska (wcześniej Ziema Cesarza Wilhelma);
- terytoria mandatowe ZPA: Afryka Południowo-Zachodnia (wcześniej Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia).
Terytoria mandatowe były podzielone na trzy kategorie:
- A - obszary rozwinięte mogące się szybko usamodzielnić,
- B - obszary słabo rozwinięte wymagające opieki przez dłuższy czas,
- C - obszary typowo kolonialne bez najbliższej perspektywy na usamodzielnienie.
Po II wojnie światowej terytoria mandatowe przekształcono w terytoria powiernicze ONZ. Jedynie Afryka Południowo-Zachodnia pozostała formalnie terytorium mandatowym, gdyż Republika Południowej Afryki zaanaketowała ją i nie oddała pod powiernictwo ONZ. Pomimo wielu uchwał Zgromadzenia Ogólnego ONZ RPA nie opuściło tego terytorium, aż do roku 1990 - wtedy terytorium to ogłosiło niepodległość i znane jest jako Namibia.
Zobacz: terytorium zależne.
