Tlenek węgla
Z Wikipedii
Tlenek węgla (CO, nazwa zwyczajowa czad, nazwa systematyczna: tlenek węgla(II)) - nieorganiczny związek chemiczny, tlenek węgla na II stopniu utlenienia.
W temperaturze pokojowej jest to bezbarwny i bezwonny gaz. Temperatura wrzenia: -191,5°C. Temperatura topnienia: -204°C. Ma silne własności toksyczne. Tlenek węgla ma nieco mniejszą gęstość od powierza, co powoduje, że w zamkniętych pomieszczeniach gromadzi się głównie pod sufitem. Jest trudno rozpuszczalny w wodzie. Ma właściwości redukujące.
Jest to gaz palny, pali się niebieskim płomieniem. W wyniku spalania powstaje dwutlenek węgla. W naturze występuje w gazach kopalnianych. Ma zastosowanie w wielu procesach przemysłowych.
Jest składnikiem:
Właściwości redukujące tlenku węgla wykorzystywane są w hutnictwie:
- Fe2O3 + 3CO → 2Fe + 3CO2
Z zasadami tworzy mrówczany:
- CO + NaOH → HCOONa
Przyłącza chlor tworząc fosgen:
- CO + Cl2 → COCl2
Spis treści |
[edytuj] Szkodliwość
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: zatrucie tlenkiem węgla.
Toksyczne działanie tlenku węgla wynika z jego większego od tlenu (250-300 razy) powinowactwa do hemoglobiny, zawartej w erytrocytach krwi. Tworzy on połączenie zwane karboksyhemoglobiną (CO + Hb → COHb), które jest trwalsze niż służąca do transportu tlenu z płuc do tkanek oksyhemogolobina (połącznie tlenu z hemoglobiną). Dochodzi więc do niedotlenienia tkanek, co w wielu przypadkach prowadzi do śmierci. Już wdychanie powietrza ze stężeniem 0,16 % objętościowego CO, powoduje po dwóch godzinach zgon. O ile przy większych stężeniach (pow. 0,32 %) pierwszymi objawami zatrucia jest silny ból głowy i wymioty, to mniejsze stężenia powodują przy względnie krótkim wdychaniu jedynie słaby ból głowy i zapadanie w śpiączkę, jednak i te stężenia powodują po dłuższym kontakcie zgon.
[edytuj] Źródła
[edytuj] Źródła naturalne
Źródła naturalne to erupcje wulkanów, naturalne pożary roślinności, w których temperatura dochodzi do 1000°C. W niewielkich ilościach jest także produkowany w organizmach żywych - ma działanie przeciwzapalne, jest naturalnym antagonistą tlenku azotu [1].
[edytuj] Źródła na skutek działalności człowieka
Źródłami na skutek działalności człowieka jest większość wysokotemperaturowych procesów technologicznych, w których paliwem jest przede wszystkim węgiel i ropa naftowa (przemysł energetyczny, hutniczy, chemiczny), spaliny samochodowe (silniki wysokoprężne).
Mechanizm samooczyszczania się atmosfery:
2CO + O2 → en. UV → 2CO2.
Można go otrzymać przez spalanie węgla w niewystarczającej ilości tlenu, podczas redukcji pary wodnej węglem w temperaturze kilkuset stopni oraz podczas odwadniania kwasu szczawiowego kwasem siarkowym(VI).
