Ustawa o ważności zapisów z 1588
Z Wikipedii
Ustawa o ważności zapisów - 1588. Normowała sprawy związane z zastawem nieruchomości bez dzierżenia. Jej celem było zabezpieczenie kredytu, którego udzielała zamożna szlachta i magnaci w obrębie swojego stanu.
Opierała się na kilku zasadach, które stały się podstawami nowoczesnej hipoteki:
- Pierwszeństwo wpisu - wierzyciel, który pierwszy dokonał wpisu we właściwych księgach sądowych miał pierwszeństwo(zasada prior tempre, potior iure - lepszy czasem, lepszy prawem); jeśli wpisu dokonano w niewłaściwych aktach(innej ziemi niż położenie obciążonej nieruchomości), pierwszeństwo liczyło się od wpisu do ksiąg właściwych.
- Jawność - wszystkie osoby zainteresowany miały dostęp do ksiąg za niewielką opłatą.
- Szczegółowość - wpis musiał dokładnie określać sumę wierzytelności i obciążony nią majątek; kancelarie sądowe zobowiązane były do kontrolowania zgodności wpisów ze stanem faktycznym.
- Dobra wiara - w interesie osób odwołujących się do ksiąg, przyjmowano, że stan faktyczny obciążenia jest zgodny z uwidocznionymi w księgach wpisami.
W XVII w. ustawa o ważności zapisów weszła również do prawa miejskiego. Ustawa ta była przodującym prawem hipotecznym w ówczesnej Europie, zawierała główne zasady, które później pojawiły się w urządzeniach hipotecznych XVIII w. Jej wadą był fakt, że nie wprowadzała specjalnych ksiąg hipotecznych z osobnym rejestrem dla każdej nieruchomości i z uwidecznieniem w nim wszystkich ciążących na niej praw rzeczowych.
Źródła:
"Historia ustroju i prawa polskiego" - Juliusz Bardach
